Gaimbia

Gaimbia
Republic of The Gambia (en)
Bratach Armas
Aintiún	For The Gambia Our Homeland
Mana	«Progress, Peace, Prosperity» «Прогрес, мир, просперитет» «The smiling coast of Africa» «Cynnydd, Heddwch, Ffyniant»
Ainmnithe in ómós	Abhainn Gambia
Suíomh
13° 30′ N, 15° 30′ O
Príomhchathair	Banjul
Daonra
Iomlán	2,639,916 (2021)
• Dlús	233.62 hab./km²
Déamainm	Gaimbiach
Teanga oifigiúil	Béarla
Tíreolaíocht
Cuid de	an Afraic Thiar
Achar dromchla	11,300 km²
Suite i nó in aice le limistéar uisce	an tAigéan Atlantach
Pointe is ísle	an tAigéan Atlantach (0 m)
Ar theorainn le	an tSeineagáil
Sonraí stairiúla
Leanann sé/sí	Commonwealth realm of the Gambia (en)
Cruthú	1965
Eagraíocht pholaitiúil
Córas rialtais	poblacht
Comhlacht reachtach	Comhthionól Náisiúnta na Gaimbia
• Uachtarán na Gaimbia	Adama Barrow (2017–)
Eacnamaíocht
OTI ainmniúil	2,038,414,974 $ (2021)
Airgeadra	dalasi na Gaimbia
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama	UTC±00:00 Africa/Banjul (en)
Fearann Idirlín barrleibhéil	.gm
Glaochód	+220
Uimhir theileafóin éigeandála	116, 118 agus 112
Cód tíre	GM

Is tír í Poblacht na Gaimbia atá suite san Afraic Thiar. Is é Banjul an phríomhchathair. Fuair sí neamhspleáchas ó Impireacht na Breataine sa bhliain 1965.

Polaitíocht

Roimh an coup d'État i Iúil 1994, b'é an Ghaimbia ceann de na tíortha daonlathacha ilpháirtí is sine san Afraic. Ritheadh toghchán gach 5 bliana ó fuair sí neamhspleáchas ón Bhreatain. Ó aimsir an coup go dtí Iúil 2001, bhí cosc ar pholaiteoirí as páirtí an Iar-Uachtaráin Jawara agus oifigigh shinsearacha eile a rith i dtoghcháin.

I ndiaidh an coup d'état, bhí toghchán don uachtaránacht i Meán Fómhair, 1996 agus bhuaigh an Coirnéal Yahya Jammeh an rás. Ghlac ceithre pháirtí freasúra páirt i dtoghchán uachtaránachta ar 18 Deireadh Fómhair, 2001 agus bhuaigh Jammeh arís. Choimeád an APRC a dtromlach sa Chomhthionól Náisiúnta san olltoghchán in Eanáir 2002.