Jump to content

Edme Mariotte

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Infotaula de personaEdme Mariotte

Cuir in eagar ar Wikidata
Beathaisnéis
Breith1620
Dijon, An Fhrainc Cuir in eagar ar Wikidata
Bás12 Bealtaine 1684
63/64 bliana d'aois
Páras, An Fhrainc Cuir in eagar ar Wikidata
Faisnéis phearsanta
ReiligiúnCaitliceach
Gníomhaíocht
Réimse oibreFisic
Gairmceimiceoir, luibheolaí, sagart Caitliceach, fisiceoir Cuir in eagar ar Wikidata
Ball de
TeangachaAn Fhraincis

Fisiceoir agus sagart Francach (Abbé) ab ea Edme Mariotte (c. 1620 - 12 Bealtaine 1684).[1]

Rugtha i dTil-Châtel, ba é Edme Mariotte an mac ab óige le Simon Mariotte, riarthóir sa cheantar Til-Châtel Til-Châtel (d’éag 16 Lúnasa 1652), agus Catherine Denisot (d’éag 26 Meán Fómhair 1636 mar gheall ar phlá). Bhí a thuismitheoirí ina gcónaí i Til-Châtel agus bhí 4 leanbh eile acu: Jean, Denise, Claude, agus Catharine. Bhí Jean ina riarthóir i bParlaimint Pháras ó 1630 go dtí a bhás i 1682. Phós an bheirt Denise agus Claude, i réigiún Dijon, cé gur phós Catharine Blaise de Beaubrieul, comhairleoir an rí Louis de XIV. Bhí cónaí ar Catherine agus Blaise ar an tsráid chéanna 16, b’fhéidir ar an seoladh céanna, áit a raibh cónaí ar Jean. Ní fios faoi luathshaol Edme Mariotte. Is dócha go bhfuair sé a theideal “Sieur de Chazeuil” mar oidhreacht óna dheartháir Jean i 1682. Tagraíonn sé d’eastát a athar, a tugadh do Jean ar dtús. Bhí an t-eastát seo i réigiún Chazeuil..[2][3] Níl sé soiléir ar chaith Mariotte an chuid ba mhó dá luathshaol i nDijon, agus cá raibh sé roimh St Martin sous Beaune. Níl aon tagairtí ann chun é seo a dhearbhú. Sa bhliain 1668 thug Colbert cuireadh do Mhariotte páirt a ghlacadh sa "l'Académie des Sciences", áit a bhí comhionann leis an Chumann Ríoga. Ón am sin ar aghaidh d’fhoilsigh sé roinnt alt.

Bunú Acadamh na nEolaíochtaí agus na réadlainne 1666- Henri Testelin (mionsonraí). Is dócha gurb é Mariotte an 6ú duine ar dheis. Ar a dheis tá Huygens agus Cassini.[4]
  1. Herbermann, Charles, ed. (1913). "Edme Mariotte"
  2. Guy Picolet "État des connaissances actuelles sur la biographie de Mariotte et premiers résultats d'une enquête nouvelle" in "Mariotte, savant et philosophe", p244-276, Pub:Vrin Paris (1986)
  3. Today's Chazeuil in the Côte-d'Or was named Chazeul in those days, while a village in the region Nièvre is known as Chazeuil. See the Cassini map of France
  4. suíomh gréasáin van Kees Verduin