Cliseadh Wall Street 1929
| ||||
Leasainm | Black Thursday agus Black Tuesday ![]() | |||
---|---|---|---|---|
Cineál | stock market crash (en) ![]() ![]() | |||
Tréimhse | 24 - 29 Deireadh Fómhair 1929 | |||
Dáta na bliana | 1929 ![]() | |||
Suíomh | Wall Street, New York ![]() ![]() | |||
Tír | Stáit Aontaithe Mheiriceá ![]() | |||
Rannpháirtí | ||||
Is cúis le | an Spealadh Mór sna Stáit Aontaithe An Spealadh Mór ![]() | |||
Thosaigh Cliseadh Wall Street ar an 24 Deireadh Fómhair, 1929, nó ar an Máirt Dhubh, mar a thugtar ar an lá cinniúnach sin. Cúlú eacnamaíochta ab ea an Spealadh Mór[1] a thosaigh i ndiaidh thuairteáil an stocmhalartáin.
An margadh
[cuir in eagar | athraigh foinse]Bhí fuadach ar an stocmhargadh i dtús na bliana 1930, ach d'fhill an margadh ar an leibhéal ó thús na bliana 1929 i Mí Aibreáin, beagnach 30 % faoi bhun an leibhéil ó Mhí Mheán Fómhair 1929. Bhí caiteachas an rialtais agus na ngnólachtaí ní b'airde sa chéad leath den bhliain 1930 ná sa bhliain roimhe sin, ach san am céanna, thit caiteachas na ngnáth-thomhaltóirí le 10 %, ó bhí cuid mhór acu tar éis a lán airgid a chailleadh sa stocmhargadh.
Iarmhairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]I ndiaidh scaoll na bliana 1929, agus i rith an chéad deich mí den bhliain 1930, chlis ar 744 bhanc ar fad. Ina iomláine, theip ar naoi míle banc i rith na dtríochaidí. Sa bhliain 1933, bhí 140 billiún dollar caillte ag na taisceoirí de dheasca fhéimheachtaí na mbancanna.
Is minic a thagraítear don Spealadh Mhór mar a bheadh tuairteáil thobann ann, ach le fírinne, is fearr a rá gur de réir a chéile a tháinig an meath ar eacnamaíocht na Stát Aontaithe sna 1930idí.