Jump to content

An tSuca

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
WD Bosca Tíreolaíocht FhisiceachAn tSuca
(ga) An tSuca Cuir in eagar ar Wikidata
Íomhá
CineálAbhainn Cuir in eagar ar Wikidata
Logainm.ie1166783 Cuir in eagar ar Wikidata
Foinse
Limistéar riaracháinÉire Cuir in eagar ar Wikidata
Deireadh
SuíomhAn tSionainn Cuir in eagar ar Wikidata
Map
53° 46′ 13″ N, 8° 37′ 36″ O / 53.77033°N,8.62658°W / 53.77033; -8.62658
53° 16′ 24″ N, 8° 03′ 18″ O / 53.27336°N,8.055°W / 53.27336; -8.055
Abhantrach draenálaabhantrach na Sionainne Cuir in eagar ar Wikidata
Tréithe
Toisí80 (fad) km

Abhainn laistigh d'Abhantrach na Sionainne in Éirinn, 133 km (82.5 míle) ar fhad is ea An tSuca[1] (Béarla: The River Suck). Is í príomh-fo-abhainn Abhainn na Sionainne í. Buaileann sé leis An tSionainn ciliméadar ó dheas ó shráidbhaile Dhroichead na Sionainne.

Faightear ainm na habhann ón suca Éireannach, gan brí éiginnte, a thagann ó succín, Meán-Ghaeilge, b’fhéidir, as "ómra."[2]

Draenálann Abhainn na Suca limistéar 1,599 ciliméadar cearnach (617 méadar cearnach).[3] Is cuid mhór den teorainn é idir Contae Ros Comáin agus Contae na Gaillimhe, ag sreabhadh feadh an taobh thiar de Chontae Ros Comáin. In éineacht leis an tSionainn ar an taobh thoir, cruthaíonn sí an fhoirm chúng fhada i ndeisceart Chontae Ros Comáin.

Éiríonn an abhainn i gcnoic ar theorainn Chontae Mhaigh Eo agus Chontae Ros Comáin, agus téann sí ó Loch O'Flynn i dtreo ginearálta theas agus thoir theas. I measc na lonnaíochtaí cois na habhann tá Athleague, Béal Átha na Sluaighe, Béal Átha Feorainne, Béal Átha Mó, An Caisleán Riabhach, Glinsk, agus Tulrush, agus sreabhann sé isteach An tSionainn ciliméadar ó dheas ó shráidbhaile Dhroichead na Sionainne.

Tíreolaíocht

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tá an t-uisce glan agus neamhthruaillithe agus sreabhann an abhainn trí tuath gan mhilleadh le móinteach, móinéir uisce agus talamh féaraigh. Tá roinnt stráicí ag sreabhadh go tapa agus tá cuid eile mall agus lúbach. Tá go leor bran, ruán, agus cúramán i roinnt codanna, agus tá péirse agus pike flúirseach freisin.[4] Chun tuilte ag Béal Átha na Sluaighe a chosc, tógadh cora i 1885 díreach os cionn an droichid ceithre áirse, le doirse tarraingthe is féidir a ardú nuair a bhíonn tuile ag druidim.[5]

Bealach Suca Valley

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Is cosán fad-achair é Bealach Suca Valley. Is bealach ciorclach 105 ciliméadar (65 míle) ar fhad é a thosaíonn agus a chríochnaíonn i gCaisleán Riabhach, Contae Ros Comáin. Ainmníonn Oifig na gCosán Náisiúnta de Chomhairle Spóirt na hÉireann é mar Chonair Náisiúnta Marcáilte ar Bhealach agus tá sé á bhainistiú ag Comhairle Contae Ros Comáin, Cuideachta Forbartha Comhtháite Ros Comáin agus Coiste Suca Valley.

Naisc sheachtracha

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  1. An tSuca/River Suck | logainm.ie” (ga). Bunachar Logainmneacha na hÉireann (Logainm.ie). An Coimisiún Logainmneacha. Dáta rochtana: 2023-06-22.
  2. http://www.ouririshheritage.org/page_id__95.aspx
  3. "Cóip cartlainne". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2016-03-03. Dáta rochtana: 2020-04-14.
  4. "Cóip cartlainne". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2016-04-28. Dáta rochtana: 2020-04-14.
  5. https://books.google.com/books?id=kImFBwAAQBAJ&pg=PA116