Óscar Acosta
| Beathaisnéis | |
|---|---|
| Breith | 14 Aibreán 1933 Tegucigalpa, Hondúras  |
| Bás | 15 Iúil 2014 81 bliana d'aois Tegucigalpa, Hondúras |
| Gníomhaíocht | |
| Gairm | polaiteoir, léirmheastóir liteartha, scríbhneoir, taidhleoir, file |
| Fostóir | Universidad Nacional Autónoma de Honduras (en)  |
| Ball de | |
| Teangacha | An Spáinnis |
Gradam a fuarthas | |
Ba scríbhneoir, léirmheastóir liteartha, polaiteoir agus taidhleoir Hondúrach é Óscar Acosta (Tegucigalpa, 14 Aibreán 1933 - Iúil 16 2014). Thosaigh sé mar iriseoir i bPeiriú agus shaothraigh sé foirmeacha ealaíne liteartha éagsúla. Tá carachtar dlúth pearsanta agus tírghrá ag a chuid oibre. Bhí sé ina uachtarán ar Acadamh Teanga Hondúras.[1]
Beathaisnéis[cuir in eagar | athraigh foinse]
Rugadh Óscar Acosta sa bhliain 1933, sa chomharsanacht Las Delicias i gcathair Tegucigalpa, príomhchathair Phoblacht Hondúras. Bhí sé ina fhile, ina scéalaí, ina iriseoir agus ina eagarthóir a bhain le Generación del 50 (Gaeilge: Glúin na gCaogaidí), dream a d'eascair meon nua liriciúil leis an teanga agus a ionchorpraigh teicnící meicniúla agus fealsúnachta ina gcuid oibre chun cinsireacht dhocht an Stáit Francoach a shárú agus an bonn a bhaint aisti.
Taidhleoir gairme, bhunaigh sé i Tegucigalpa, i gcuideachta intleachteach eile, an Editorial Nuevo Continente agus na hirisí Extra agus an Presente, níos déanaí an Editorial Iberoamericana. Sna 1960idí bhí sé ina stiúrthóir ar an Editorial Universitaria agus ar iris litríochta Ollscoil Hondúras. D'eagraigh sé Círculo Literario Universitario le mic léinn eile agus é ag déanamh staidéir ar an dlí.
Duaiseanna[cuir in eagar | athraigh foinse]
- Fuair sé Duais Filíochta Rubén Darío i 1960, i Tegucigalpa.
- Aiste Rafael Heliodoro Valle, ag UNAH, i 1979.
- An Litríocht Náisiúnta Ramón Rosa.
- Dámhachtain Lárchluichí Floral Mheiriceá ó Quetzaltenango, Guatamala.
Taidhleoireachta[cuir in eagar | athraigh foinse]
Mar thaidhleoir rinne sé ionadaíocht ar Hondúras i bPeiriú, sa Spáinn agus san Iodáil, chomh maith leis an Suí Naofa. Bhí sé ina bhall de Academia Hondureña de la Lengua, agus frieisn ina chathaoirleach ar an Asociación de Prensa..
Le linn dó bheith i gceannas ar an Academia Hondureña de la Lengua, athchóiríodh ceanncheathrú nua tar éis dhíothú na ceanncheathrúna stairiúla ag spéirling Mitch, agus forbraíodh an togra Diccionario de las Lenguas de Honduras y el Diccionario de Hondureñismos, agus rudaí eile.
Oibreacha[cuir in eagar | athraigh foinse]
I measc a chuid leabhar filíochta tá:
- Responso al cuerpo presente de José Trinidad Reyes (1953).
- Poesía Menor (1957).
- Tiempo detenido (1962).
- Antología personal (1965 y 1971).
- Mi país (1971).
- El arca (1956); bailiúchán de scéalta a d'oscail cosán nua ar litríocht Hondúrach, ag briseadh le traidisiún custaim na tíre.
Freisin. chuir sé dánta le húdair eile le chéile i saothar ar nós Antología de la nueva poesía hondureña (1967) y Poesía hondureña de hoy (1971). I measc a chuid staidéar tá Rafael Heliodoro Valle, vida y obra (1964). Tá a chuid filíochta domhain agus suaimhneach, le ton pearsanta..
Leabhair[cuir in eagar | athraigh foinse]
- Responso poético al cuerpo presente de José Trinidad Reyes (1955)
- La marca (1956)
- Poesía menor (1957)
- Tiempo detenido (1962)
- Mi país (1971)
- Poesía. Selección 1952-1965 (1965)
- Poesía. Selección 1952-1971 (1976)
- Rafael Heliodoro Valle. Vida y obra (1964)
Duaiseanna[cuir in eagar | athraigh foinse]
Ornáidí[cuir in eagar | athraigh foinse]
- Orden del Mérito Civil de España, (1968) a fuarthas ó ambasadóir na Spáinne i Hondúras, an tUasal Justo Bermejo y Gómez.[2]
- Gran Cruz de la Orden de Isabel la Católica,(1977) ón Ministerio español de Asuntos Exteriores y de Cooperación.[3]
- Medalla Rafael Heliodoro Valle, (2013) na Rúnaíochta ins an Despacho de Relaciones Exteriores de Honduras.[4]
Bás[cuir in eagar | athraigh foinse]
Fuair an file Óscar Acosta bás i gcathair Tegucigalpa an 16 Iúil, 2014, ag fágáil oidhreacht iontach do mhuintir Hondúras agus do na tíortha eile ina raibh cónaí air agus é i mbun a chuid dualgas a chomhlíonadh ag obair mar thaidhleoir.[5][6]
Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
- ↑ Gonzalo, José. Diccionario de literarios hondureños. Editorial Guaymuras, Tegucigalpa, Honduras, 2004. ISBN 99926-33-27-1
- ↑ Óscar Acosta, poeta de Honduras: juicios, testimonios y valoraciones. Instituto de Ciencias del Hombre Rafael Heliodoro Valle. Editorial Guaymuras. Tegucigalpa, MDC, Honduras: 1996; página 154.
- ↑ Real Decreto 1898/1977, de 29 de junio, por el que se concede la gran Cruz de la Orden de Isabel la Católica al señor Óscar Acosta.
- ↑ Embajador Óscar Acosta recibe galardón.[nasc briste go buan]
- ↑ Artículo: Muere el poeta hondureño Óscar Acosta. El Mundo.es (consultado el 16 de julio de 2014).
- ↑ Muere el poeta Óscar Acosta, ex director de la Academia Hondureña de la Lengua. ABC.es (consultado el 16 de julio de 2014).