Máire Ní Scolaí
Beathaisnéis | |
---|---|
Breith | 24 Bealtaine 1909 Baile Átha Cliath, Éire |
Bás | 28 Meitheamh 1985 76 bliana d'aois |
Gníomhaíocht | |
Gairm | ceoltóir, amhránaí |
Cineál gutha | Meánsoprán |
Uirlis | Ceol gutha |
Teaghlach | |
Céile | Liam Ó Buachalla |
B'amhránaí clúiteach í Máire Ní Scolaí (24 Bealtaine 1909 – 29 Meitheamh 1985)[1]. Bhí aithne go forleathan ar a cuid amhránaíochta ní amháin in Éirinn ach thar lear freisin.
Saol
[cuir in eagar | athraigh foinse]I mBaile Átha Cliath a rugadh í agus is ansin a chaith sí tús a hóige. Chuaigh sí chuig an Mhodhscoil Láir, áit ar chuir sí aithne ar an scoth-mhúinteoir Bean Uí Ghallchóir.
Chaith sí cúpla seachtain i gColáiste na Rinne chun Gaeilge a fhoghlaim. nuair a bhí sí óg agus chuir spéis a chéaduair sa sean-nós, tar éis d’amhránaithe mar Labhrás Ó Cadhla agus Nioclás Tóibín draíocht a chur uirthi.
Is chun páirt a ghlacadh sa bhFeis a chuaigh sí go Gaillimh sa bhliain 1927. D’áitigh an múinteoir Seoirse Ó Conghaile uirthi fanacht sa chathair agus amhránaíocht agus rince a mhúineadh.
Tháinig a dreifiúr Móna go Gaillimh chomh maith, áit ar bhaineadar clú amach dóibh féin ag múineadh amhránaíochta agus damhsaí Gaelacha.
I nGaillimh a casadh a fear céile uirthi, Liam Ó Buachalla. B'as Cúige Laighean dó agus bhí sé ina léachtóir i gColáiste na hOllscoile i nGaillimh ag an am.
Chuir Máire Claisceadal an Choláiste ar bun, chuir sí dlús le Cór an Choláiste agus d'ullmhaigh sí iad i gcomhair 'feis agus fleadh', Feis Chonnacht agus Féile Luimnigh go háirithe. Bhí ar ceann de na chéad-amhránaithe a rinne craoladh ó 2RN agus chraol sí go minic tar éis sin ar Radio Éireann agus ar an BBC (Londain agus Albain).
Bhí dlúthbhaint aici le Taibhdhearc na Gaillimhe sna blianta tosaigh agus tá cuimhní geala ag Gaillimhigh ar an gcéad léiriúchán a rinneadh ann ar 'Diarmuid agus Gráinne' agus uirthi féin is ar Mhicheál Mac Liammóir i bpríomhpháirteanna an dhráma.
Amhráin
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Óró mo bháidín ar Youtube anseo