Éifeacht Dunning-Kruger
Is claontacht chognaíoch í an éifeacht Dunning-Kruger [2] ina mbíonn claonadh ag daoine, nach bhfuil mórán saineolais nó taithí acu maidir le cineál áirithe taisc nó réimse eolais, rómheastachán a dhéanamh ar a gcumas nó ar a n-eolas. Áiríonn roinnt taighdeoirí freisin a mhalairt éifeacht do dhaoine daoine ardchumasacha: an claonadh atá acu meastachán faoina luach a dhéanamh ar a gcuid scileanna. I gcultúr an phobail, is minic a dhéantar míthuiscint ar éifeacht Dunning-Kruger mar mhaíomh faoi ró-mhuinín ghinearálta daoine a bhfuil éirim íseal acu, in ionad rómhuiníneacht shonrach daoine neamhoilte ag tasc áirithe.
Déantar éifeacht Dunning-Kruger a thomhas de ghnáth trí fhéinmheasúnú a chur i gcomparáid le tomhas ar fheidhmíocht oibiachtúil. Mar shampla, d’fhéadfaí iarraidh ar na rannpháirtithe dul san iomaíochti i dtráth na gceist, agus ansin meastachán a dhéanamh ar cé chomh maith agus a d'éirigh leo . Féadfaidh sé seo tarlú i dtéarmaí coibhneasta nó absalóideach, i gcomparáid le piarghrúpa an duine mar céatadán na gcomhghleacaithe a sáraíodh nó i gcomparáid le caighdeáin oibiachtúla mar líon na gceisteanna a freagraíodh i gceart. Tá éifeacht Dunning-Kruger le feiceáil sa dá chás, ach tá sé níos suntasaí i dtéarmaí coibhneasta; bíonn claonadh ag buncheathairíl na rannpháirtithe iad féin a fheiceáil mar chuid den dá cheathairíl is airde. D’fhoilsigh David Dunning agus Justin Kruger an staidéar tosaigh i 1999. Dhírigh sé ar réasúnaíocht loighciúil, gramadach agus scileanna sóisialta. Ó shin i leith rinneadh staidéir éagsúla eile thar raon leathan tascanna, lena n - áirítear scileanna ó réimsí amhail gnó, polaitíocht, leigheas, tiomáint, eitlíocht, cuimhne spásúlachta, scrúduithe ar scoil, agus litearthacht.
Sainmhíniú[cuir in eagar | athraigh foinse]
Sainmhínítear éifeacht Dunning-Kruger mar chlaonadh daoine le cumas íseal i réimse ar leith chun measúnuithe ró-dhearfach a thabhairt ar an gcumas seo.[3][4][5] Is minic a thuigtear é seo mar chlaonadh cognaíoch, .i. mar chlaonadh córasach chun tabhairt faoi fhoirmeacha earráideacha smaointe agus breithiúnas.[2][6][7] I gcás éifeacht Dunning-Kruger, baineann sé seo go príomha le daoine a bhfuil scil íseal acu i réimse ar leith agus iad ag iarraidh a n-inniúlacht a mheas laistigh den réimse seo. Baineann an earráid chórasach lena gclaonadh chun rómheastachán a dhéanamh ar a n-inniúlacht, .i. iad féin a bheith níos oilte ná mar atá siad.[2]
Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
- ↑ Dunning 2011, p. 263.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 “Dunning-Kruger effect” (en). www.britannica.com. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 30 November 2021. Dáta rochtana: 7 December 2021. Earráid leis an lua: Invalid
<ref>tag; name "Britannica" defined multiple times with different content - ↑ "How unaware are the unskilled? Empirical tests of the "signal extraction" counter-explanation for the Dunning–Kruger effect in self-evaluation of performance" (as en) (1 December 2013). Journal of Economic Psychology 39: 85–100. doi:. ISSN 0167-4870.
- ↑ "Do People Overestimate Their Information Literacy Skills? A Systematic Review of Empirical Evidence on the Dunning-Kruger Effect" (1 January 2016). Communications in Information Literacy 10 (2): 199–213. doi:.
- ↑ "The Dunning-Kruger Effect and SIUC University's Aviation Students" (October 2012). Journal of Aviation Technology and Engineering 2 (1): 125–129. doi:.
- ↑ "The Oxford Companion to Emotion and the Affective Sciences" (2009). Oxford University Press.
- ↑ "The Dunning-Kruger effect is (mostly) a statistical artefact: Valid approaches to testing the hypothesis with individual differences data" (as en) (1 May 2020). Intelligence 80: 101449. doi:. ISSN 0160-2896.