Íocón (reiligiún)

Máire Mhaigdiléana le Silvestro dei Gherarducci (Gailearaí Náisiúnta na hÉireann)

Is saothar ealaíne reiligiúnach é íocón. Ciallaíonn 'Íocón' seo ‘íomhá’ nó ‘cosúlacht’ sa Ghréigis (εἰκών eikṓn).  De ghnáth léirionn na híocóin pearsa nó eachtra a bhaineann le stair naofa agus a dtugtar onóir dó sa Traidisiún Ceartchreidmheach (go háirithe), agus san Eaglais Chaitliceach agus mar sin de, mar mhodh chun grásta Dé a chur ar fáil. De réir na diagachta Biosántaí is féidir cumarsáid dhíreach bheith ag an té a bhreathnaíonn ar an ícón leis an bhfíor a léirítear ann. Is gnách i séipéil Ortadocsacha go mbíonn íocóin ar taispeáint ar iconostas, is é sin le rá ar bhalla na n-ícón, áit is críoch idir corp na heaglaise (an pobal) agus an saingeal (an áit le haghaidh an liotúirge).

Tá an t-íocón is mó aitheantas bunaithe ar an Maighdean Hodegetria (an treoraí), an t-iocón 'bunaidh', a cuireadh i leith an tSoiscéalaí, Naomh Lúcás, faoi cheann an dara chéad déag. Feictear an Mhaighdean ag muirniú an Linbh Críost ina lámha; ní hamháin gur mhór an-ghean san Oirthear ar chomhdhéanamh an fcóin ach go raibh tionchar mór aige freisin ar léiriúcháin na Maighdine agus an Linbh in Iarthar na hEorpa.

Féach freisin

• Ceartchreidmheachas