Jump to content

Villéineach

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Léaráid mheánaoiseach d'fhir ag baint cruithneachta le corráin, ar fhéilire do mhí Lúnasa. Saltair na Banríona Mháire (Ms. Royal) 2. B. VII), fol.78v

Is aicme sheirfeach ar leith é an villéineach, a bhí ceangailte leis an talamh faoin gcóras feodach. Mar chuid den chonradh le tiarna an mhainéir, bhí súil air roinnt dá gcuid ama a chaitheamh ag obair ar thalamh a thiarna. Bhí na villéinigh ann faoi roinnt srianta dlíthiúla a rinne idirdhealú idir iad agus na saorfhir, agus ní fhéadfadh siad imeacht ón mhainéar gan cead a dtiarnaí. Go ginearálta, shealbhaigh na villéinigh a stádas ní hamháin de réir breithe ach de réir na talún a bhí acu, agus bhí sé indéanta dóibh freisin manumissio (sé sin, gníomh chun an villéinigh a shaoradh óna dhaormháistir) a fháil óna dtiarnaí.

In Éirinn, ní raibh an córas feodach riamh chomh forleathan agus a bhí sé in áiteanna eile san Eoraip, ach bhí an córas tionachta talún bunaithe ar dhlíthe an Fhéineachais.

Fuair an córas bás den chuid is mó i Sasana i 1500, agus bhí roinnt saghsanna den chóras á n-úsáid sa Fhrainc go dtí 1789.