Jump to content

Villéineach

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
(Athsheolta ó Vilín)
Léaráid mheánaoiseach d'fhir ag baint cruithneachta le corráin, ar fhéilire do mhí Lúnasa. Saltair na Banríona Mháire (Ms. Royal) 2. B. VII), fol.78v

Is aicme sheirfeach ar leith é an villéineach, a bhí ceangailte leis an talamh faoin gcóras feodach. Mar chuid den chonradh le tiarna an mhainéir, bhí súil air roinnt dá gcuid ama a chaitheamh ag obair ar thalamh a thiarna. Bhí na villéinigh ann faoi roinnt srianta dlíthiúla a rinne idirdhealú idir iad agus na saorfhir, agus ní fhéadfadh siad imeacht ón mhainéar gan cead a dtiarnaí. Go ginearálta, shealbhaigh na villéinigh a stádas ní hamháin de réir breithe ach de réir na talún a bhí acu, agus bhí sé indéanta dóibh freisin manumissio (sé sin, gníomh chun an villéinigh a shaoradh óna dhaormháistir) a fháil óna dtiarnaí.

In Éirinn, ní raibh an córas feodach riamh chomh forleathan agus a bhí sé in áiteanna eile san Eoraip, ach bhí an córas tionachta talún bunaithe ar dhlíthe an Fhéineachais.

Fuair an córas bás den chuid is mó i Sasana i 1500, agus bhí roinnt saghsanna den chóras á n-úsáid sa Fhrainc go dtí 1789.