Sól

An sól coiteann (Solea solea)

Ainm coitianta ar speicis éisc a bhaineann le finte éagsúla is ea sól. De ghnáth, is baill den fhine Soleidae iad, ach, taobh amuigh den Eoraip, úsáidtear an t-ainm seo ar leathóga éagsúla eile atá cosúil leis na Soleidae, go háirithe baill eile den fho-ord Soleoidei, chomh maith le baill den fhine Pleuronectidae (leitheanna). I gcócaireacht na hEorpa, is é an sól coiteann (Solea solea) an speiceas is forleithne agus an ceann a bhfuil an tóir is mó air.

Sanasaíocht

Tagann an focal sól (agus focail ghaolmhara sa Bhéarla, sa Fhraincis agus san Iodáilis) ón fhocal Laidine ar chuarán, solea. I dteangacha eile, úsáidtear téarma bunaithe ar an bhfocal ar “teanga”, mar shampla Gréigis glóssa (γλώσσα), Seezunge i nGearmáinis, zeetong, tong, nó sliptong in Ollainnis, nyelvhal in Ungáiris, lenguado i Spáinnis, lung lei (龍脷 “teanga an dragain”) i Sínis, agus dil i dTuircis.

Speicis roghnaithe

• I bhfo-ord na sól Soleoidei:
  • Na fíorshóil, Soleidae, lena n-áirítear an sól coiteann Solea solea. Is iad seo na héisc amháin a dtugtar “sól” orthu san Eoraip.
  • Na sóil Mheiriceánacha, Achiridae, a rangaítear leis na Soleidae uaireanta.
  • Na héisc teangacha, Cynoglossidae
• Roinnt speiceas leitheanna san fhine Pleuronectidae, lena n-áirítear an leathóg mhín (Microstomus kitt), agus an sól Calafoirniach (Eopsetta jordani).