MV Naomh Éanna
 | |
| Stair | |
|---|---|
Ship breaking (en)  | 2024 Grand Canal Dock (en)  |
| Saintréithe teicniúla | |
| Cineál | long |
| Fad | 137 ft |
| Cumhacht | 650 each-chumhacht impiriúil |
| Luas | 10 kn |
| Tuilleadh eolais | |
| Uimhir IMO | 5247093 |
Ba bhád farantóireachta é an MV Naomh Éanna a chaith tríocha bliain ag tabhairt paisinéirí idir Gaillimh agus Árainn. do Chóras Iompair Éireann (CIÉ).[1][2]
.jpg)
Tógáil
[cuir in eagar | athraigh foinse]Ba sa bpríomhchathair a tógadh an Naomh Éanna i 1956-1958 ag Longchlós na Life i mBaile Átha Cliath.[3] Tháinig sé in áit an SS Dún Aengus.[3]
Mar aon le soithí comhchosúla an MV Cill Airne agus a macasamhail cruinn, an MV Blarna (an dá cheann a coimisiúnaíodh i 1961), bhí sí ar cheann de na longa cabhlacha seamaithe[4] deiridh a tógadh san Eoraip agus ar cheann de na longa deiridh a tógadh i Longchlós na Life.[5][6] [3][7] Dúradh go raibh sí neamhghnách, fiú amháin an uair sin – toisc gur tógadh í le cabhail a bhí seamaithe.
Seirbhís
[cuir in eagar | athraigh foinse]Chaith an Naomh Éanna breis agus tríocha bliain ag imeacht siar agus aniar ó Oileáin Árann go dtí gur cuireadh deireadh lena seirbhís i 1986. Bhíodh trí uair go leith idir 1958-1986 ar an turas as Gaillimh go hInis Mór.
Trí mhí tar éis di dul i mbun seirbhíse idir Gaillimh agus Oileáin Árann, thug sí cúnamh tar éis na timpiste a bhain don eitleán KLM 607 E. Chuaigh an t-eitleán de chuid na hÍsiltíre go tóin poill amuigh san Atlantach tar éis di Aerfort na Sionainne a fhágáil.[2]
Tógadh Naomh Éanna as seirbhís i 1986 [8][9] Nuair a bhí sí fós sábháilte ar an uisce sa mbliain 1989, thosaigh dream a raibh baint acu le spóirt uisce, ag baint úsáid aisti i gcomhair lárionad gnó
Díchoimisiúnú
[cuir in eagar | athraigh foinse]Is iomaí feachtas a bunaíodh in aisce le blianta le súil an t-árthach a chaomhnú agus a thabhairt ar ais go Gaillimh. Sa mbliain 1989, fuair Iontaobhas Muirí na hÉireann[10] í agus tugadh áit nua chónaithe di i nDuga na Canálach Móire i mBaile Átha Cliath.[11]
Sna 2000idí bhí an an Naomh Éanna faoi úinéireacht NAMA go dtí gur cheannaigh an fear gnó Sam Field-Corbett í. Bhí an fear gnó ag iarraidh go ndéanfaí ceardlann nó óstán ar bord ach níor ghlac Fáilte Éireann ná Comhairle Chathair na Gaillimhe leis na moltaí.[12][13]
Go dtí 2014 bhí sé i gceist go mbeadh an bád mar chroílár “cheathrú mhuirí” i nDuganna na Canálach Móire.[14] Ach faoi 2014 bhí sí ar cheann de na longa Éireannacha is sine a bhí fágtha in Éirinn.[6] I mí Feabhra 2014 bhog Uiscebhealaí Éireann an bád go duga uaighe Dugaí na Canálach Móire le haghaidh díchoimisiúnaithe[15] agus bhí sí ina hábhar do chlár faisnéise teilifíse (a stiúraigh Donncha Mac Con Iomaire ar TG4).[16]
In 2023, chuaigh sí ar a taobh. Dá mba rud é go raibh an t-uisce sa duga grábhála domhain go leor, bheadh sí tite go tóin poill. Ba léir go raibh sí pollta áit éigin thíos fúithi. Bhí caint faoin gcontúirt a bhainfeadh len í a bhriseadh agus a bhaint ó chéile. Faoi dheireadh, sa bhliain 2023-24, briseadh an chreatlach.[1] Rinneadh iarracht aon rud a bhí úsáideach nó a mbeadh cuimhní ag daoine orthu a shábháil. Agus mar sin, cuireadh cloigeann na loinge ar leataobh agus tugadh do chomhlacht Chalafort na Gaillimhe é. Tugadh an deireadh do Chumann Staire na Rinne i mBaile Átha Cliath.[2]
Foinsí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- McNeill, DB (1971). "Irish Passenger Steamship Services - South of Ireland" [Seirbhísí Gaile Paisinéirí Long na hÉireann - Deisceart na hÉireann] (in en): 148, 221. David & Charles. ISBN 0-7153-5248-2. OCLC 877238869. OL OL4054313M.
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ 1.0 1.1 Nuacht RTÉ (2023-08-18). "An Naomh Éanna le briseadh i mBaile Átha Cliath" (as ga-IE).
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Mairéad Ní Nuadháin (21 Meitheamh 2024). "Maidin amháin tháinig mé isteach go Duga na Canálach Móire agus ní raibh dé ar an MV Naomh Éanna…" (ga-IE). Tuairisc.ie. Dáta rochtana: 2024-06-21.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 "Nostalgia for glory days of old island ferry". The Irish Times (1999-03-01). Dáta rochtana: 2020-08-08.
- ↑ nó ‘riveted’
- ↑ i mBádchlós na Life nó an an Liffey Shipyard nó Dockyard
- ↑ 6.0 6.1 Ashmore (2014-09-14). “Progress Underway on Securing Naomh Eanna's Future”. Bailey Publications Ltd. Dáta rochtana: 2020-08-29.
- ↑ “Our History”. MV Cill Airne - The Boat Bar & Restaurant. Dáta rochtana: 1 September 2020.
- ↑ “Naomh Éanna Ferry Service, 1963”. RTÉ Archives (2014-02-11). Dáta rochtana: 2020-08-08.
- ↑ Ashmore (2014-02-27). “Naom Éanna Given Months Stay of Execution by Seanad Éireann”. Bailey Publications Ltd. Dáta rochtana: 2020-08-29.
- ↑ Iontaobhas Farraigí na hÉireann nó Irish Nautical Trust
- ↑ "Hopes for resurrection of Naomh Éanna ‘all but sunk’". Connacht Tribune (2014-04-22). Dáta rochtana: 2020-08-29.
- ↑ Nuacht RTÉ (2024-02-12). "Sean-bhád farantóireachta An Naomh Éanna scriosta" (as ga).
- ↑ Is dócha go raibh dóchas áirithe ann go bhféadfaí í a shábháil agus a dheisiú toisc go ndearnadh an rud céanna le bád eile de chuid an Liffey Dockyard. Tá an MV Cill Airne – bád fartha eile – sábháilte agus ag feidhmiú mar bheár agus mar bhialann ar Abhainn na Life i mBÁC
- ↑ Siggins (2014-02-10). "Break-up of Aran island ferry for scrap opposed by waterway enthusiasts". The Irish Times. Dáta rochtana: 2020-08-08.
- ↑ Brophy (2014-02-22). "Groups outraged at exclusion from 'relevant stakeholders' meeting on ship destruction". TheJournal.ie. Dáta rochtana: 2020-08-29.
- ↑ "Aran Island vessel to be the subject of TG4 documentary". Galway Advertiser (2014-11-06). Dáta rochtana: 2020-08-08.