Jump to content

Idéalachas suibiachtúil

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
George Berkeley le John Smybert, 1727 (Smithonian National Portrait Gallery)

Monasaíocht fealsúnach is ea an neamhábharachas (immaterialismidéalachas suibiachtúil, nó subjective idealism i mBéarla). Is é an smaoineamh atá i gceist ná "Níl ábhar i rud muna gceapann muid go bhfuil".[1]

Ba ea an fealsúnaí George Berkeley a chum an teoiric. Bhí Berkeley i gcoinne an ábharachais, teoiric san fhaisean ag an am sin. De réir Matt Hussey, "bhí a fhealsúnacht idéalaíoch bunaithe ar an nath gurb ionann a bheith agus a bheith braite, agus mar sin nach ann do thoilleadh an domhain ábhartha (an t-idéal) go mbraitheann intinn duine é (an t-eimpíreach)".[2]

A Treatise Concerning the Principles of Human Knowledge, 1710

B'fhuar an fháilte a cuireadh roimh smaointe Berkeley ar dtús. Bhí sé ina cheap magaidh ag an am fiú.

Féach freisin

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  1. An Croiait. "George Berkeley" (ga-IE). ancroiait. Dáta rochtana: 2024-01-14.
  2. Hussey, Matt - Fréamh an Eolais (Coiscéim 2011)