View source for Dáil Éireann

{{WD Bosca Sonraí Reachtas

| background_color = 
| text_color = 
| nom_oficial =''Dáil Éireann'' 
| legislatura = 33ú Dáil
| coa_pic = Oireachtas_logo.svg
| coa_res = 130px
| cambra_sessio = Dáil Chamber.jpg
| tipus_cambra = Teach íochtair
| lider1_tipus = [[Ceann Comhairle]]<br/><small>(''President'')</small>
| lider1 = [[Seán Ó Fearghaíl]]
| partit1 = ([[Fianna Fáil|FF]])
| eleccio1 = 10 Márta 2016
| membres = 160
| estructura1 = Current Dáil Éireann composition.svg
| estructura1_res = 250px
| grups_politics1 = '''Rialtas (80)'''
* {{colorbox|{{Fianna Fáil/meta/color}}}} '''[[Fianna Fáil]]''' (36)
* {{colorbox|#6699FF}} '''[[Fine Gael]]''' (33)
* {{colorbox|#99CC33}} '''[[Comhaontas Glas]]''' (11)
'''Freasúra (79)'''
* {{colorbox|{{Sinn Féin/meta/color}}}} '''[[Sinn Féin]]''' (36)
* {{colorbox|{{Labour Party (Ireland)/meta/color}}}} '''[[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Páirtí an Lucht Oibre]]''' (7)
* {{colorbox|#752F8B}} '''[[Na Daonlathaithe Sóisialta (Éire)|Daonlathaithe Sóisialta]]''' (6)
* {{colorbox|#8E2420}} '''[[Comhghuaillíocht an Phobail roimh Bhrabús|Phobail Roimh Bhrabús]]''' (5)
* {{colorbox|#41FF31}} '''[[Independent Ireland]]''' (3)
* {{colorbox|#44532A}} '''[[Aontú]]''' (1)
* {{colorbox|#FF3300}} '''[[Right to Change|RTOC]]''' (1)
* {{colorbox|#C0C0C0}} '''Neamhspleáigh''' (20)

'''Uachtarán an Dlísheomra'''
* {{colorbox|#000000}} '''[[Ceann Comhairle]]''' (1)
| sistema_votacio1 = [[Aonvóta inaistrithe]]
| ultima_eleccio1 = 8 Feabhra 2020
| lloc_reunio = [[Teach Laighean]]
| lloc_web = [http://oireachtas.ie oireachtas.ie]
|cos=Oireachtas
|nom_catala=Tionól na hÉireann

}}

Is í '''Dáil Éireann''' teach íochtarach an [[Oireachtas|Oireachtais]], an pharlaimint i b[[Poblacht na hÉireann]]. Toghtar go díreach í ar a laghad uair amháin gach cúig bliana leis an gcóras [[ionadaíocht chionmhar]] agus an t-''Aonvóta Inaistrithe''. Is í an chraobh is treise san [[Oireachtas]] í, agus i bhfad níos mó cumhachta aici ná mar atá ag an teach uachtarach, [[Seanad Éireann]]. In éineacht leis an tSeanad ritheann sí dlíthe a thagann i bhfeidhm má chuireann an tUachtarán a lámh leo, ach is féidir leis an Dáil neamhthoil an tSeanaid a shárú agus ní mór don Uachtarán glacadh le Bille atá rite ag an Oireachtas ach amháin má fheictear dó gur sárú ar an Bhunreacht atá ann. Is í an Dáil a ainmníonn Taoiseach lena cheapadh ag an Uachtarán. Cruinníonn an Dáil i d[[Teach Laighean]] i m[[Baile Átha Cliath]] ó [[1922]]. 
== Stair ==
[[Íomhá:Firstdail.jpg|mion|Baill na céad Dála]]
Bunaíodh [[an Chéad Dáil]] sa bhliain [[1919]]. Ba Dháil réabhlóideach í, a bunaíodh an lá ar bhris [[Cogadh na Saoirse (Éire)|Cogadh na Saoirse]] amach sa tír. B'é an Dara Dáil a bhí i bhfeidhm nuair a vótáil an Dáil ar son an [[Conradh Angla-Éireannach|Chonradh Angla-Éireannach]] i [[1922]], agus b'é an Tríú Dáil an chéad Dáil a toghadh faoi chóras an chonartha sin, i 1922 chomh maith. Mar gheall ar a n-easaontú leis an gConradh, staon na frith-chonraitheoirí ón Tríú Dáil agus ón gCeathrú Dáil, ach scar páirtí nua, [[Fianna Fáil]], ó na frithchonraitheoirí eile i Sinn Féin sa bhliain [[1926]] ionas go mbeidís in ann páirt a ghlacadh sa Dáil faoi chóras an chonartha, agus ghlac an páirtí sin suíocháin i nDáil Éireann sa Chúigiú Dáil agus i ngach Dáil ina diaidh.

Leagadh amach ról bunreachtúil na Dála mar atá faoi láthair don chéad uair i [[1937]], nuair a cuireadh [[Poblacht na hÉireann]] ar bun mar stát, agus [[Bunreacht na hÉireann|bunreacht nua]] ag baint léi.

==Aistriúchán==
Ón gcéad lá cuireadh seirbhís aistriúcháin chomhuainigh (nó seirbhís ateangaireachta) ar fáil le linn shuíonna na Dála. Soláthraíodh an tseirbhís sin i Seomra na Dála i dtosach ach, ón mbliain 1991 i leith, déantar é a sholáthar ó stiúideo seachtrach a bhfuil nasc físe agus fuaime aige leis an Seomra.

== Baill den 33ú Dáil ==
[[Íomhá:Dáil Éireann after 2020 GE.svg|mion|Miondealú na 33ú Dála de réir páirtí polaitiúil. Tá páirtithe an rialtais ([[Fianna Fáil]], [[Fine Gael]] agus an [[Comhaontas Glas]]) ar an mbun, agus páirtithe an fhreasúra ar an mbarr.]]
Toghadh an 33ú Dáil in [[Olltoghchán na hÉireann, 2020]]. Is é seo a leanas ná miondealú na bpáirtithe go léir sa Dáil mar atá faoi láthair:

{| class="wikitable" style="font-size: 95%;"
|-
!colspan=2|Páirtí
!Suíocháin
|-
! style="background-color: #008800" |
|[[Sinn Féin]] ||align="right"| 36
|-
!style="background-color: #76cc57" |
|[[Fianna Fáil]] ||align="right"| 36
|-
! style="background-color: #6699FF" |
|[[Fine Gael]] ||align="right"| 33
|-
! style="background-color: #99CC33" |
|[[Comhaontas Glas]] ||align="right"| 11
|-
! style="background-color: red" |
|[[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Páirtí an Lucht Oibre]] || align="right" | 7
|-
! style="background-color: #9018e6" |
|[[Na Daonlathaigh Shóisialta|Daonlathaigh Shóisialta]]|| align="right" | 6
|-
! style="background-color: #FFFF00" |
|[[Comhghuaillíocht Frith-Dhéine-Comhghuaillíocht an Phobail roimh Bhrabús|Dlúthpháirtíocht - Pobal Roimh Bhrabús]] || align="right" | 5
|-
! style="background-color: #41FF31" |
|[[Independent Ireland]] || align="right" | 3
|-
! style="background-color: #538a13" |
|[[Aontú]]|| align="right" |1
|-
! style="background-color: #e3e3e3" |
|Neamhspleáigh || align="right" | 21
|-
! style="background-color: black" |
|[[Ceann Comhairle]] ||align="right"| 1
|-
!
!Iomlán
!160
|}

==Féach freisin==

* [[Córas an Dá Sheomra Parlaiminte in Éirinn]]

== Naisc sheachtracha ==

* [http://www.dail.ie/ViewDoc.asp?UserLang=GA&fn=/home.asp Dail.ie, suíomh oifigiúil as Gaeilge.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927190019/http://www.dail.ie/ViewDoc.asp?UserLang=GA&fn=%2Fhome.asp |date=2007-09-27 }}

== Tagairtí ==
{{Reflist}}
[[Catagóir:Dáil Éireann| ]]
[[Catagóir:Stair na hÉireann]]
[[Catagóir:Sráid Chill Dara, Baile Átha Cliath]]
[[Catagóir:Tionóil náisiúnta]]