Jump to content

Dabhach shéarachais

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Scéimléaráid d'umar seipteach [1]

Is éard is dabhach shéarachaisdabhach mhúnlaigh[2] ann ná tobán faoi thalamh atá déanta as coincréit, snáithín gloine, nó plaisteach trína sreabhann fuíolluisce tí (camras), le haghaidh cóireála bunúsach camrais.[3][4][5] F

eistítear iad i dtithe nach bhfuil ceangailte den gcóras séarachais poiblí, le go ndéanfaí cóireáil ar fhuailluisce tí ar an láthair.

Dabhach shéarachais agus draein pháirce sheipteach

Laghdaíonn próisis síothlaithe agus díleá anaeróbaigh solaid agus orgánaigh, ach níl an éifeachtacht cóireála ach measartha (dá ngairtear "cóireáil phríomhúil").[6] Is cineál saoráide simplí camrais ar an láthair iad dabhcha séarachais. Is féidir iad a úsáid i gceantair nach bhfuil ceangailte le gléasra diúscartha camrais, amhail limistéir thuaithe. Diúscraítear an t-eisilteach leachtach cóireáilte go coitianta i ndraein pháirce sheipteach, a sholáthraíonn cóireáil bhreise. Mar sin féin, d’fhéadfadh truailliú screamhuisce tarlú agus d’fhéadfadh sé a bheith ina fhadhb.

Tagraíonn an téarma "seipteach" don timpeallacht bhaictéarach anaeróbach a fhorbraíonn san umar a dhianscaoileann nó a mhianraíonn an dramhaíl a scaoiltear isteach san umar. Is féidir dabhach shéarachais a chúpláil le haonaid chóireála fuíolluisce eile ar an láthair amhail cisil scagtha bhitheolaíocha nó córais aeróbacha lena mbaineann aerú fórsáilte saorga.[7]

Tá an ráta carntha sloda — ar a dtugtar ábhar seipteach nó ábhar faecach freisin — níos tapúla ná an ráta dianscaoilte.[6] Dá bhrí sin, ní mór an t-ábhar faecach carntha a bhaint go tréimhsiúil, rud a dhéantar go coitianta le trucail folúis.[8]

Is minic a thagann teipeanna ó dhá phríomhfhoinse:

  • fadhbanna tógála cosúil le scoilteanna nó sceitheadh, agus
  • fadhbanna cothabhála – mar shampla nach mbíonn na dabhaigh folúsaithe gach trí nó ceithre bliana már ba chóir.

I measc na lochtanna is coitianta, tá drochchothabháil, gan na dabhcha a fholúsú, sceitheadh eisiltigh i srutháin nó claítheacha agus carnadh eisiltigh.

Is féidir le séarachais dochar a dhéanamh má thagann sé aníos i ngairdíní nó má shníonn sé isteach i gclaítheacha nó i srutháin. D'fhéadfadh an t-uisce tí a bheith truaillithe le baictéir agus víris mar gheall ar dhabhach lochtach. Freisin, is féidir le ró-scaoileadh nítrigine agus fosfair truailliú a dhéanamh sna huiscebhealaí.

Caithfidh úinéirí tí dul amach sa ghairdín ó am go ham agus seiceáil thart timpeall an dabhach shéarachais an bhfuil aon fadhb ann, an dabhaigh a fholúsú gach trí nó ceithre bliana, agus tobar uisce óil a chur faoi thástáil uair sa bhliain.[9]

Le linn 2023, bhí beagnach 500,000 teaghlach in Éirinn i dtuilleamaí dabhach séarachais.

Theip ar leath na ndabhcha séarachais a ndearna údaráis áitiúla cigirceachta orthu sa bhliain 2022 de réir an Ghníomhaireacht um Chaomhnú Comhshaoil (an EPA). Breis is 1,100 láthair a scrúdaíodh i 2022. Theip ar 560 acu. Bhí baol do shláinte an duine agus don timpeallacht i 230 acu - 21% den iomlán.[10]

Sa bhliain 2024, bhí sé ráite i dtuarascáil ón nGníomhaireacht um Chaomhnú Comhshaoil nach raibh cóireáil ná cigireacht cheart á ndéanamh ag údaráis áitiúla ar dhabhcha séarachais agus go raibh dochar suntasach á dhéanamh don chomhshaol de bhíthin na faillí sin.[11]

In 2025, theip ar níos mó ná leath de na 1,400 dabhach shéarachais tí, a ndearna údaráis áitiúla cigireacht orthu, cloí leis na caighdeáin riachtanacha.[9]

Má theipeann ar chigireacht, tugann an t-údarás áitiúil eolas do na húinéirí tí cén chaoi an fhadhb a réiteach agus tugtar eolas dóibh faoi dheontas suas le €12,000 atá ar fáil. I 2024, bronnadh 265 deontas le meánmhéid de thart ar €9,400.[9]

Féach freisin

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  1. Compendium of Sanitation Systems and Technologies. Federal Institute of Aquatic Science and Technology (Eawag)
  2. i mBéarla, septic tank
  3. COGG. "Dabhach Shéarachais - Staidéar Foirgníochta". Dáta rochtana: 2023.
  4. COGG / tairseachcogg.ie. "Dabhach seipteach / íomhá".
  5. Compendium of Sanitation Systems and Technologies
  6. 6.0 6.1 Tilley (2014). "Compendium of Sanitation Systems and Technologies" (2nd ed.). Duebendorf, Switzerland: Swiss Federal Institute of Aquatic Science and Technology (Eawag). ISBN 978-3-906484-57-0. 
  7. Septic Systems for Waste Water Disposal”. American Ground Water Trust. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2008-05-17. Dáta rochtana: 2008-05-20.
  8. What is a septic system? How do I maintain one?”. National Environmental Services Center. nesc. Dáta rochtana: 4 March 2015.
  9. 9.0 9.1 9.2 Nuacht RTÉ (2025-05-14). "Theip ar os cionn leath de na dhabhcha séarachais a tástáladh" (as ga-iE). 
  10. Nuacht RTÉ (2023-06-28). "Baol sláinte ó 20% de dhabhachanna séarachais tithe" (as ga). 
  11. Nuacht RTÉ (2024-05-09). "Imní faoi líon mór dabhach séarachais atá lochtach" (as ga-IE).