Aisiméadracht faisnéise

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Léaráid a léiríonn cothromaíocht na cumhachta le faisnéis fhoirfe ag ceannaitheoirí agus díoltóirí.

I dteoiric na gconarthaí agus san eacnamaíocht, déileálann aisiméadracht  fhaisnéise le staidéar ar chinntí in idirbhearta ina bhfuil faisnéis níos mó nó níos fearr ag páirtí amháin ná an páirtí eile.

Cruthaíonn aisiméadracht  fhaisnéise éagothroime cumhachta in idirbhearta, rud a d’fhéadfadh a bheith ina chúis leis na hidirbhearta a bheith neamhéifeachtúil uaireanta, rud a fhágann go dteipeann ar an margadh sa chás is measa. Samplaí den fhadhb seo is ea roghnú díobhálach, [1] baol morálta, [2] agus monaplachtaí eolais. [3]

Bealach coitianta chun aisiméadracht  faisnéise a shamhlú is ea le scála, le taobh amháin an díoltóir agus an taobh eile an ceannaitheoir. Nuair a bhíonn faisnéis níos mó nó níos fearr ag an díoltóir, is dóichí go dtarlóidh an t-idirbheart i bhfabhar an díoltóra ("d'aistrigh cothromaíocht na cumhachta chuig an díoltóir"). Sampla de sin a d'fhéadfadh a bheith ann nuair a dhíoltar carr athláimhe, is dócha go mbeidh tuiscint i bhfad níos fearr ag an díoltóir ar riocht an chairr agus dá bhrí sin ar a luach margaidh ná mar atá ag an gceannaitheoir, nach féidir leis ach an luach margaidh a mheas bunaithe ar an bhfaisnéis a sholáthraíonn an díoltóir agus a measúnú féin ar an bhfeithicil. [4] Is féidir cothromaíocht na cumhachta a bheith i lámha an cheannaitheora, áfach. Nuair a bhíonn árachas sláinte á cheannach, ní i gcónaí a cheanglaítear ar an gceannaitheoir sonraí iomlána a sholáthar maidir le rioscaí sláinte sa todhchaí. Mura gcuirtear an t-eolas seo ar fáil don chuideachta árachais, íocfaidh an ceannaitheoir an phréimh chéanna is a íochann an ceannaitheoir eile, ar dócha go mbeidh i bhfad níos lú seans aige go mbeidh eisíocaíocht ag teastáil uaidh amach anseo. [5] Léiríonn an íomhá in aice láimhe cothromaíocht na cumhachta idir dhá ghníomhairí nuair a bhíonn faisnéis fhoirfe ann. Ciallaíonn faisnéis fhoirfe go bhfuil eolas iomlán ag gach páirtí. Má tá níos mó faisnéise ag an gceannaitheoir, léirítear cothromaíocht na cumhachta leis an gclaonadh scála i dtreo thaobh an cheannaitheora..

Cuimsíonn aisiméadracht  faisnéise iompar neamheacnamaíoch. Bíonn faisnéis níos fearr ag gnólachtaí príobháideacha ná ag rialtóirí faoi na gníomhartha a dhéanfaidís in éagmais rialála, agus d'fhéadfaí an bonn a bhaint d'éifeachtacht rialacháin.[6] Tá sé aitheanta ag teoiric an chaidrimh idirnáisiúnta go bhféadfadh aisiméadracht  fhaisnéise a bheith mar chúis le cogaí [7] agus gur eascair "Most of the great wars of the modern era resulted from leaders miscalculating their prospects for victory".[8] Scríobh Jackson agus Morelli go mbíonn aisiméadracht  fhaisnéise idir ceannairí náisiúnta, nuair a bhíonn difríochtaí “ in what they know [i.e. believe] about each other's armaments, quality of military personnel and tactics, determination, geography, political climate, or even just about the relative probability of different outcomes" nó i gcás ina bhfuil ""incomplete information about the motivations of other agents". [7]

Déantar staidéar ar aisiméadracht  fhaisnéise i gcomhthéacs fadhbanna príomhghníomhaire nuair is mórchúis mhífhaisnéise iad agus tá sé riachtanach i ngach próiseas cumarsáide. [9] Tá aisiméadracht  fhaisnéise i gcodarsnacht le faisnéis fhoirfe, rud atá ina phríomhthuairim san eacnamaíocht nua - chlasaiceach.

Sa bhliain 1996, bronnadh Duais Cuimhneacháin Nobel san Eacnamaíocht ar James A. Mirrlees agus William Vickrey as a gcuid "fundamental contributions to the economic theory of incentives under asymmetric information". Mar thoradh air seo d'aithin an Coiste Nobel an tábhacht a bhaineann le fadhbanna faisnéise san eacnamaíocht. [10] Bhronn siad Duais Nobel eile sa bhliain 2001 ar George Akerlof, Michael Spence, agus Joseph E. Stiglitz as a gcuid “"analyses of markets with asymmetric information".[11]. [12]

Stair[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. ↑ Charles Wilson (2008). "adverse selection," The New Palgrave Dictionary of Economics 2nd Edition. Abstract.
  2. ↑ Dembe, Allard E. and Boden, Leslie I. (2000). "Moral Hazard: A Question of Morality?" New Solutions 2000 10(3). 257–79
  3. ↑ John O. Ledyard (2008). "market failure,"  The New Palgrave Dictionary of Economics, 2nd Ed.  Abstract.
  4. ↑ Akerlof (1970-08-01). "The Market for "Lemons": Quality Uncertainty and the Market Mechanism" (as en). The Quarterly Journal of Economics 84 (3): 488–500. doi:10.2307/1879431. ISSN 0033-5533. JSTOR 1879431. 
  5. ↑ Arrow (1963). "Uncertainty and the Welfare Economics of Medical Care" 53 (5): 941–973. American Economic Association. JSTOR 1812044. 
  6. ↑ Fullerton (13 May 2010). "The Design and Implementation of U.S. Climate Policy": 11. Chicago Illinois: University of Chicago Press. ISBN 9780226269146. Dáta rochtana: 9 March 2019. 
  7. ↑ 7.0 7.1 Jackson & Morelli 2011.
  8. ↑ Ikenberry 1999, p. 128.
  9. ↑ Christozov D., Chukova S., Mateev P., Chapter 11. Informing Processes, Risks, Evaluation of the Risk of Misinforming, in Foundations of Informing Science, ISI, 2009, pp. 323–356
  10. ↑ Rosser (2003-01-01). "A Nobel Prize for Asymmetric Information: The economic contributions of George Akerlof, Michael Spence and Joseph Stiglitz". Review of Political Economy 15 (1): 3–21. doi:10.1080/09538250308445. ISSN 0953-8259. 
  11. ↑ "The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2001: Information for the Public", press release from the Royal Swedish Academy of Sciences, Nobel Foundation, nobelprize.org, October 2001, accessed November 12, 2007.
  12. ↑ "The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2001: Information for the Public", press release from the Royal Swedish Academy of Sciences, Nobel Foundation, nobelprize.org, October 2001, accessed November 12, 2007.
Aisghafa ó "https://ga.wikipedia.org/w/index.php?title=Aisiméadracht_faisnéise&oldid=1191347"