Acht (Éire) Riar na Córa (Teanga) 1737
| Cineál | acht de chuid Pharlaimint na hÉireann  | ||
|---|---|---|---|
| Dáta foilsithe | 1737 | ||
Acht a ritheadh i bParlaimint na hÉireann sa bhliain 1737 a bhí in Acht (Éire) Riar na Córa (Teanga) 1737 (Béarla: Administration of Justice (Language) Act (Ireland) 1737), píosa reachtaíochta a tháinig isteach le linn aimsir na bPéindlithe, sraith de dhlíthe a chuir cos ar bolg ar na Gaeil i gcoitinne agus ar na Caitlicigh go háirithe. B'éigean d'imeachtaí cúirte a stiúradh sa Bhéarla amháin, maille le dhoiciméid ghaolmhara,
Rinneadh aisghairm ar an reachtaíocht seo ó Dheas sa bhliain 1962. Ach go dtí 2025, cuireadh cosc ar úsáid na Gaeilge sna cúirteanna ó Thuaidh. Cé nach raibh an dlí seo in úsáid ar feadh na gcéadta bliain agus nár tugadh aird ar bith air ó d’imigh an fheidhm uaidh, léirigh a leithéid an cineál sochaí choilíneach ghéarleanúnach sheicteach chiníoch a chuir an Bhreatain i bhfeidhm in Éirinn go stairiúil.[1]
In 2025, bhí sé dearbhaithe ag Hilary Benn go ndéanfaidh sé aisghairm ar an Acht. Cé go raibh an aisghairm mar mhír lárnach den Acht nua Féiniúlachta agus Teanga a tháinig isteach i mí na Nollag 2022, bhí dualgas ar an Rúnaí Stáit an mhír áirithe sin a cheadú é féin, rud nár tharla go dtí mí Feabhra 2025.
Is faoi Aire Naomi Long CTR atá an polasaí nua maidir le húsáid na Gaeilge sna cúirteanna a chur le chéile.[2]
Féach freisin
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Cathal Ó Murchú – An Páipéar (2025-02-28). "Péindlí Aisghairmthe faoi Dheireadh" (ga-IE). Dáta rochtana: 2025-03-02.
- ↑ Conradh na Gaeilge (Feabhra 2025). "‘Clochmhíle stairiúil’ eile agus Acht 1737 ó aimsir na bPéindlithe a chuireann cosc ar úsáid na Gaeilge sna cúirteanna ó thuaidh le haisghairm - Conradh na Gaeilge | Ar son phobal na Gaeilge". cnag.ie. Dáta rochtana: 2025-03-02.
Naisc sheachtracha
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Droim láimhe is diúltú glan don Ghaeilge Curtha i gcartlann 2010-06-06 ar an Wayback Machine
- Revised Statute from The UK Statute Law Database
- (Athbhreithniú Breithiúnach) IN THE MATTER OF AN APPLICATION BY CAOIMHIN MacGIOLLA CATHAIN FOR JUDICIAL REVIEW, AND IN A MATTER OF A DECISION BY THE NORTHERN IRELAND COURT SERVICE, AND IN THE MATTER OF THE ADMINISTRATION OF JUSTICE (LANGUAGE) ACT (IRELAND) 1737 Curtha i gcartlann 2011-07-16 ar an Wayback Machine
- Cheistigh Mark Durkan an tAire Dlí, An tUas. David Ford
- adams-ag-tacu-le-caoimhin-pobal-sa-chuirt Curtha i gcartlann 2009-12-27 at Archive.today
- Céim Siar Maidir le Stádas na Gaeilge ó Thuaidh Curtha i gcartlann 2011-07-13 ar an Wayback Machine