Éire aontaithe
Tharla críochdheighilt na hÉireann nuair a roinn Rialtas na Ríochta Aontaithe Éire ina dhá chuid féinrialaithe: Tuaisceart Éireann agus Deisceart Éireann. Achtaíodh é ar 3 Bealtaine 1921 faoin Acht um Rialtas na hÉireann (1920).[1] Ó shin i leith, tá daoine ag labhairt faoi Athaontú na hÉireann, Éire aontaithe, agus 'Éire Nua', srl.
Conspóidí[cuir in eagar | athraigh foinse]
I láthair na huaire, tugann an pobal Aontachtach, tuairim is 1 mhilliún duine, a ndílseacht do Rialtas Londan, fiú is go bhfuil an dílseacht chéanna faoi bhrú mar gheall ar an dtréas a mhothaíonn sciar acu mar gheall ar an bPrótocal, Breatimeacht, Creat Windsor agus mar sin de.[2] Tá an baol ann go bhfuil an Ríocht Aontaithe chun titim as a chéile (le neamhspleáchas na hAlban) agus cá bhfágfaidh sin an Tuaisceart? Ag an am céanna, tá daoine ann ón taobh aontachtach a thuigeann go gcaithfidh siad páirt a ghlacadh sa díospóireacht faoi Éirinn Nua, nó beidh Protastúnaigh an Tuaiscirt thíos leis sa deireadh.[3]
Tá sé ráite in aidhmeanna gach mórpháirtí na 26 Chontae gur cloch ar a bpaidrín é aontú na tíre. Bhí sé ráite ag an Taoiseach Leo Varadkar in 2023 go gcreideann sé go mbeidh Éire aontaithe an athuair le linn a mharthana.[4] Ach ag an am céanna, tá fócas an phobail ó Dheas ar cheisteanna nach mbaineann le stair na tíre agus gur mó an tsuim atá acu i nithe nach mbaineann le teorainneacha is bunreachtai, srl.[2]
Dar le daoine eile, Is teip í an chríochdheighilt; chruthaigh sé na blianta fada de mheath eacnamúil sa Tuaisceart.[5]
Feoil a chur ar chnámha[cuir in eagar | athraigh foinse]
Molann Sinn Féin go mbunófaí tionól saoránach chun Éire aontaithe a phlé.[6]
Féach freisin[cuir in eagar | athraigh foinse]
Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
- ↑ UCC / RTÉ. "Atlas of the Irish Revolution - Acmhainní do Scoileanna - AONAD 7, Cuid a 3". Dáta rochtana: 2023.
- ↑ 2.0 2.1 "Tuiscint agus aontas de dhíth ar an bhóthar i dtreo an athaontaithe < Meon Eile". www.meoneile.ie. Dáta rochtana: 2023-09-11.
- ↑ Eoin Ó Murchú (11 Meán Fómhair 2023). "Tá Protastúnaigh ann atá ar son athaontú na tíre… Éistear leo…" (ga-IE). Tuairisc.ie. Dáta rochtana: 2023-09-11.
- ↑ Nuacht RTÉ (2023-09-07). ""Beidh Éire aontaithe le linn mo mharthana" – Taoiseach" (as ga).
- ↑ Gerry Adams (2016-11-29). "Éire nua aontaithe: seo an t-am" (ga-IE). Dáta rochtana: 2023-09-11.
- ↑ Cathal Mac Coille (2 Meán Fómhair 2023). "Dá mbeadh fíordhíospóireacht thomhaiste ann faoi athaontú na hÉireann" (ga-IE). Tuairisc.ie. Dáta rochtana: 2023-09-11.