Jump to content

València (cathair)

Athraigh naisc
Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
(Athsheolta ó Valencia)
Bosca Geografaíocht PholaitiúilValència
Bratach Armas
Bratach Armas

Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh
Map
 39° 28′ 12″ N, 0° 22′ 35″ O / 39.47°N,0.3764°W / 39.47; -0.3764
Stát ceannasachan Spáinn
Comhphobal féinrialaitheach de chuid na SpáinneComhphobal Valencia
Cúige de chuid na SpáinneProvince of Valencia (en) Aistrigh
Comarque of the Valencian Community (en) AistrighComarca de València Cuir in eagar ar Wikidata
Príomhchathair de
Comhphobal Valencia
Province of Valencia (en) Aistrigh
Comarca de València Cuir in eagar ar Wikidata
PríomhchathairValència Cuir in eagar ar Wikidata
Daonra
Iomlán825,948 (2024) Cuir in eagar ar Wikidata
• Dlús6,134.04 hab./km²
Teanga oifigiúilan Chatalóinis (teanga cheannasach)
an Spáinnis Cuir in eagar ar Wikidata
Tíreolaíocht
Cuid deProvince of Valencia (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Achar dromchla134.65 km² Cuir in eagar ar Wikidata
Suite i nó in aice le limistéar uiscean Mheánmhuir agus Turia Cuir in eagar ar Wikidata
Airde15 m Cuir in eagar ar Wikidata
Ar theorainn le
Albal
Paiporta
Paterna
Picanya
Museros
Mislata
Moncada
Meliana
Quart de Poblet
Sedaví
Tavernes Blanques
Rocafort
Sueca
Silla
Sollana
Vinalesa
Massanassa
Massalfassar
Alfafar
Alfara del Patriarca
Almàssera
Albuixech
Albalat dels Sorells
Alboraia
Masamagrell
Benetússer
Bonrepòs i Mirambell
Godella
Bétera
Foios
Burjassot
Catarroja
Xirivella Cuir in eagar ar Wikidata
Sonraí stairiúla
Leanann sé/síBalansiya (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Cruthú138 "RCh"
ÉarlamhVincent Saragossa Cuir in eagar ar Wikidata
Eagraíocht pholaitiúil
• Méara Valencia Cuir in eagar ar WikidataMaría José Catalá (2023–) Cuir in eagar ar Wikidata
Aitheantóir tuairisciúil
Cód poist46000 Cuir in eagar ar Wikidata
Lonnaithe i gcrios ama
Glaochód96 Cuir in eagar ar Wikidata
INE code (en) Aistrigh46250 Cuir in eagar ar Wikidata
ARGOS ID (en) Aistrigh46250 Cuir in eagar ar Wikidata
Eile
Suíomh gréasáinvalencia.es Cuir in eagar ar Wikidata

Is í Valencia (An Vaileinse as Gaeilge, Vaileinsis: Valéncia) príomhchathair Chomhphobal Valencia. Is í an tríú chathair is mó sa Spáinn í agus tá 807,396 ina gcónaí ansin anois.[1]

Labhraíonn formhór na ndaoine sa chathair agus sa chúige (go háirithe ar an gcósta) Vaileinsis, rangaithe mar chanúint de Chatalóinis.

Aeráid

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tá aeráid na Meánmhara ann, le samhradh tirim agus geimhreadh séimh.

Bhí breis is 220 duine[2] maraithe de bharr maidhmeanna tuile in oirthear na Spáinne a tharla ar an 29 Deireadh Fómhair 2024, go háirithe sa réigiún València.[3] Bhí leibhéal na fearthainne chomh hard le 500 milliméadar (sin 50 ceintiméadar in airde) in áiteanna ar feadh cúpla uair.[4][5][6][7] Chomh maith leis na daoine a maraíodh, bhí an-díobháil déanta ag na tuilte do mhaoin agus do bhonneagar an réigiúin.[8]

Príomhalt: Tuilte sa Spáinn, 2024

Stair

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tagann ainm n cathrach ó Laidin, Valentia (/wa'lentia/), a chiallaíonn "neart". I rith na tréimhse Moslamaigh, glaodh Balansiyya ar an chathair as Araibis.


Ón bhliain 2015 ar aghaidh, ba é Joan Ribó I Canut méara na cathrach, ar son an pháirtí polaitiúla Compromís.

Geilleagar

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Iompar

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Cuireann Ferrocarrils de la Generalitat Valenciana (FGV) iompar poiblí ar fáil, mar shampla an Metro Vaileinseach agus seirbhísí traenacha. Tá na busanna faoi stiúir an EMT laistigh den chathair, agus tá nascanna le fáil go héasca leis an gcóras iompair náisiúnta.

Turasóireacht

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Cultúr

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Féile Les Falles

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Idir 15ú agus an 19ú de mhí Márta gach bliain, tarlaíonn féile ollmhór idirnáisiúnta darbh ainm Les Falles (Vaileinsis)

  • An Ardeaglais
    An Ardeaglais
  • Basílica dels Desamparats
    Basílica dels Desamparats
  • Plaça de l'Ajuntament (Cearnóg na Halla na Cathrach)
    Plaça de l'Ajuntament (Cearnóg na Halla na Cathrach)
  • Llotja de la Seda (Margadh Síoda)
    Llotja de la Seda (Margadh Síoda)
  • Ollscoil na Vaileinse
    Ollscoil na Vaileinse
  • Ciutat de les Arts i les Ciencies (Cathair na n-Ealaíon agus na n-Eolaíochtaí)
    Ciutat de les Arts i les Ciencies (Cathair na n-Ealaíon agus na n-Eolaíochtaí)
  • Túr Serranos
    Túr Serranos

Tagairtí

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  1. ↑ Seosaimhín Ní Bheaglaoich (Lúnasa 19 2022). "Parthas cultúrtha is eipiciúrach é Valencia" (ga-IE). Tuairisc.ie. Dáta rochtana: 2022-08-19.
  2. ↑ "Actualización de datos del Gobierno de España" (es). www.lamoncloa.gob.es. Dáta rochtana: 2024-11-21.
  3. ↑ An Páipéar / Domhnall Mac Concharraige (2024-11-09). "Breis is 250 duine marbh in Oirdheisceart na Spáinne – Míshástacht léirithe leis an Rí agus leis an bPríomh-Aire" (ga-IE). web.archive.org. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2024-11-09. Dáta rochtana: 2024-11-10.
  4. ↑ Taifeadadh 185 mm in aon uair amháin sa bhaile Turis, taifead nua don Spáinn.
  5. ↑ RnaG (2024-11-01). "Sara Judge : Bean as Port Lairge atá lonnaithe i Valencia." (ga-IE). RTE Radio. Dáta rochtana: 2024-11-09.
  6. ↑ RnaG (6 Samhain 2024). "Colm Mac Grianna as Rann na Feirste ach a bhfuil cónaí ar i Valencia." (as ga-IE). 
  7. ↑ RnaG / Caoimhin Mac Lochlainn as Leitir Ceanainn. (8 Samhain 2024). "Tá Caoimhín agus a chairde atá ag cur fúthu ansin i Valencia lag cuidiú leo sin atá buailte mar gheall ar na tuillte agus tá feachtas bailiúcháin airgid curtha ar bun acu." (ga-IE). RTE Radio. Dáta rochtana: 2024-11-09.
  8. ↑ Nuacht RTÉ (2024-10-30). "Os cionn 70 duine maraithe de bharr tuilte in oirthear na Spáinne" (as ga-IE). 


Aisghafa ó "https://ga.wikipedia.org/w/index.php?title=València_(cathair)&oldid=1269051"