An difríocht idir athruithe ar: "Banc Angla-Éireannach"
No edit summary |
|||
| Líne 46: | Líne 46: | ||
Dearbhaigh iar-chathaoirleach an bhainc, Seán Fitzpatrick, ina fhéimheach in [[Ard-Chúirt (Éire)|Ardchúirt na hÉireann]] ar [[12 Iúil]] [[2010]].[[Íomhá:Protest against bailout of Anglo Irish Bank.jpg|mion|Agóid i mBÁC, 2010]] |
Dearbhaigh iar-chathaoirleach an bhainc, Seán Fitzpatrick, ina fhéimheach in [[Ard-Chúirt (Éire)|Ardchúirt na hÉireann]] ar [[12 Iúil]] [[2010]].[[Íomhá:Protest against bailout of Anglo Irish Bank.jpg|mion|Agóid i mBÁC, 2010]] |
||
== Riar an chirt == |
== Riar an chirt == |
||
Ar an 31 Iúil 2015, gearradh téarmaí [[príosún]]<nowiki/>achta idir 18 mí agus 3 bliana ar thriúr iar-fheidhmeannach le banc Anglo Irish<ref>https://www.rte.ie/news/nuacht/2015/0731/718414-pionos-le-gearradh-inniu-ar-thriur-iar-fheidhmeannach-le-anglo/</ref>. |
Ar an 31 Iúil 2015, gearradh téarmaí [[príosún]]<nowiki/>achta idir 18 mí agus 3 bliana ar thriúr iar-fheidhmeannach le banc Anglo Irish<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Píonós gearrtha inniu ar thriúr iar-fheidhmeannach le Anglo|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2015/0731/718414-pionos-le-gearradh-inniu-ar-thriur-iar-fheidhmeannach-le-anglo/|date=2015-07-31|language=ga|author=Nuacht RTÉ|journal=|volume=|issue=}}</ref>. |
||
Ar an [[20 Meitheamh]] [[2018]], gearradh sé bliana sa phríosún ar iar-phríomhfheidhmeannach bhanc an Anglo Irish David Drumm faoi chomhcheilg airgead a aistriú ón mbanc go dtí forais airgeadais eile agus faoi chuntais bhréagacha a chur i láthair an mhargaidh sa bhliain 2008<ref>https://www.rte.ie/news/nuacht/2018/0620/971890-6-bliana-sa-phriosun-gearrtha-ar-david-drumm/</ref>. Dúirt an breitheamh go raibh sé de cheart ag daoine muinín a bheith acu as bainc agus go raibh iompar David Drumm náireach. |
Ar an [[20 Meitheamh]] [[2018]], gearradh sé bliana sa phríosún ar iar-phríomhfheidhmeannach bhanc an Anglo Irish David Drumm faoi chomhcheilg airgead a aistriú ón mbanc go dtí forais airgeadais eile agus faoi chuntais bhréagacha a chur i láthair an mhargaidh sa bhliain 2008<ref>{{Luaigh foilseachán|title=6 bliana sa phríosún gearrtha ar David Drumm|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2018/0620/971890-6-bliana-sa-phriosun-gearrtha-ar-david-drumm/|date=2018-06-20|language=ga|author=Nuacht RTÉ|journal=|volume=|issue=}}</ref>. Dúirt an breitheamh go raibh sé de cheart ag daoine muinín a bheith acu as bainc agus go raibh iompar David Drumm náireach.[[Íomhá:Anglo Irish Bank 0829.JPG|clé|mion|Anglo Irish Bank, Nua Eabhrac]] |
||
Bhí sé curtha ina leith go ndearna Drumm é seo chun go mbeadh an chuma ar an scéal go raibh €7.2 billiún níos mó ná mar a bhí i ndáiríre i gcuntais Anglo Irish. Phléadáil Drumm neamhchiontach sna cúiseanna a cuireadh ina leith. Mhaígh a chuid dlíodóirí gur bainistiú macánta oscailte a bhí ar bhun aige d'fhonn an banc a chosaint. |
Bhí sé curtha ina leith go ndearna Drumm é seo chun go mbeadh an chuma ar an scéal go raibh €7.2 billiún níos mó ná mar a bhí i ndáiríre i gcuntais Anglo Irish. Phléadáil Drumm neamhchiontach sna cúiseanna a cuireadh ina leith. Mhaígh a chuid dlíodóirí gur bainistiú macánta oscailte a bhí ar bhun aige d'fhonn an banc a chosaint. |
||
== Ciste réitigh banc == |
|||
Cuireadh an [[Corparáid Éireannach um Réiteach Banc|CÉRB]] ar bun sa bhliain 2011 nuair a cumascadh an [[Banc Angla-Éireannach]] (náisiúnaithe faoin am sin) agus Cumann Foirgníochta Forleitheadach na hÉireann.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.facebook.com/UCDSchoolofLaw/posts/3066424650048505|teideal=CÉRB|údar=Scoil Dlí, COBÁC|dáta=2018|language=ga|work=Facebook|dátarochtana=2021-02-07}}</ref> |
|||
Ar an [[7 Feabhra]] [[2013]], achtaíodh an tAcht fá Chorparáid na hÉireann um Réiteach Bainc, 2013, chun socrú ar leith a dhéanamh maidir le CÉRB. |
|||
== Féach freisin == |
|||
* [[Corparáid Éireannach um Réiteach Banc]] |
|||
== Tagairtí == |
== Tagairtí == |
||
| Líne 56: | Líne 66: | ||
[[Catagóir:Bainc na hÉireann]] |
[[Catagóir:Bainc na hÉireann]] |
||
[[Catagóir:Mórchúlú Eacnamaíochta]] |
|||
Leagan ó 00:39, 8 Feabhra 2021
Teimpléad:Comhlacht bosca eolais Ba banc Éireannach é Banc Angla-Éireannach (Anglo-Irish Bank sa Bhéarla). Bhí ceannáras an bhainc lonnaithe i mBaile Átha Cliath.
Cuireadh an banc i seilbh an stáit i mí na Nollag, 2008.
Cúlra
Ba í baincéireacht thrádálach príomhghnó an bhainc. De réir sin ní raibh a lán brainse miondíol ag an mbanc i gcathracha na hÉireann.
Ba é iasachtaí do thógálaithe agus d'fhorbróirí eastát réadach an chuid is mó de ghnó Bhanc Angla-Éireannach agus buaileadh an banc go trom i dtitim mhargadh maoine in Éireann sa bhliain 2008.
Ar an 14 Márta 2008, thug an Federal Reserve $25 billiún ar iasacht do Bear Stearns, bróicéir i Nua Eabhrac. Ba ualach breise é ar cháiníocóirí. Rinneadh dochar do mhuinín lucht gnó.
Ar an 17 Márta, nó "Sléacht Lá le Pádraig", thit luach na scaireanna Anglo-Irish 15%, i bhfianaise imní faoi thodhchaí an bhainc[1].
Instealladh airgid
2008
I mí na Nollag 2008, d'fhógair rialtas na hÉireann go raibh siad chun 1.5 billiún euro a chur isteach sa bhanc agus go dtógfaidís úinéireacht ar 75% den bhanc.
Stopadh trádáil i scaireanna an bhainc ar na stoc-mhalartáin i mBaile Átha Cliath agus i Londain ar an bpointe. Ba é €0.22 an praghas deireanach, titim 98% ón bpraghas is airde. Ní raibh luach ar bith ar na scaireanna ina dhiaidh an lá sin.
2009
Dúirt an Taoiseach, Brian Ó Comhain, ar 16 Eanáir 2009 go raibh "gnó mar is gnáth" ar siúl sa bhanc agus rinne sé iarracht an phobal a athdheimhniú gur banc sócmhainneach a bhí ann.
Idir mí Meithimh agus mí Meán Fomhair2009, sholáthraigh an tAire Airgeadais, Brian Ó Luineachán, 4 billiún euro capitil don bhanc. I ráiteas ar 30 Márta 2009, d'fhógair Ó Luineachán go raibh sé chun 8.3 billiún euro sa bhreis a chur isteach sa bhanc agus go mbeadh suas go 10 billiún euro eile ag teastáil ag an mbanc mar gheall ar chaillteanais a fhéadfadh tarlú sa todhchaí.
Tháinig roinnt conspóidí chun solais ó tharla náisiúnú an bhainc:-
- iasachtaí do stiúrthóirí an bhainc
- iasachtaí a thug an banc do deichniúr custaiméirí chun scaireanna a bhainc a bhí ag grúpa Quinn a cheannach
2010
Ar 31 Márta 2010 d'fhógraíodh go raibh caillteanas €12.7 billiún ag an mbanc (brabús oibriúcháin €2.4 billiún curtha le bearnúcháin €15.1 billiún). Ba é an caillteanas is mó riamh ag comhlacht Éireannach.
Dearbhaigh iar-chathaoirleach an bhainc, Seán Fitzpatrick, ina fhéimheach in Ardchúirt na hÉireann ar 12 Iúil 2010.
Riar an chirt
Ar an 31 Iúil 2015, gearradh téarmaí príosúnachta idir 18 mí agus 3 bliana ar thriúr iar-fheidhmeannach le banc Anglo Irish[2].
Ar an 20 Meitheamh 2018, gearradh sé bliana sa phríosún ar iar-phríomhfheidhmeannach bhanc an Anglo Irish David Drumm faoi chomhcheilg airgead a aistriú ón mbanc go dtí forais airgeadais eile agus faoi chuntais bhréagacha a chur i láthair an mhargaidh sa bhliain 2008[3]. Dúirt an breitheamh go raibh sé de cheart ag daoine muinín a bheith acu as bainc agus go raibh iompar David Drumm náireach.
Bhí sé curtha ina leith go ndearna Drumm é seo chun go mbeadh an chuma ar an scéal go raibh €7.2 billiún níos mó ná mar a bhí i ndáiríre i gcuntais Anglo Irish. Phléadáil Drumm neamhchiontach sna cúiseanna a cuireadh ina leith. Mhaígh a chuid dlíodóirí gur bainistiú macánta oscailte a bhí ar bhun aige d'fhonn an banc a chosaint.
Ciste réitigh banc
Cuireadh an CÉRB ar bun sa bhliain 2011 nuair a cumascadh an Banc Angla-Éireannach (náisiúnaithe faoin am sin) agus Cumann Foirgníochta Forleitheadach na hÉireann.[4]
Ar an 7 Feabhra 2013, achtaíodh an tAcht fá Chorparáid na hÉireann um Réiteach Bainc, 2013, chun socrú ar leith a dhéanamh maidir le CÉRB.
Féach freisin
Tagairtí
- ↑ 30 Days in September: An Oral History of the Bank Guarantee, .thejournal.ie 17 Nollaig 2014
- ↑ Nuacht RTÉ (2015-07-31). "Píonós gearrtha inniu ar thriúr iar-fheidhmeannach le Anglo" (as ga).
- ↑ Nuacht RTÉ (2018-06-20). "6 bliana sa phríosún gearrtha ar David Drumm" (as ga).
- ↑ Scoil Dlí, COBÁC (2018). "CÉRB" (ga). Facebook. Dáta rochtana: 2021-02-07.