An difríocht idir athruithe ar: "Clár Apollo"
mNo edit summary |
|||
Líne 1: | Líne 1: | ||
[[File:Aldrin Apollo 11.jpg|thumb|Shiúil Buzz Aldrin ar an gealach.]] |
[[File:Aldrin Apollo 11.jpg|thumb|Shiúil Buzz Aldrin ar an gealach.]] |
||
Clár spástaiscéalaíochta a d'eagraigh [[NASA]] idir na blianta 1961-1972 ba ea Apollo, le aistir don [[An Ghealach|ghealach]] le foireann ar bord (1968-1972). |
Clár spástaiscéalaíochta a d'eagraigh [[NASA]] idir na blianta 1961-1972 ba ea Apollo, le aistir don [[An Ghealach|ghealach]] le foireann ar bord (1968-1972). |
||
6 aistear ar fad a chuaigh i dtír. Tógadh 300 kg d'ithir, croíleacán is carraigeacha ar ais ón ngealach, agus rinneadh turgnaimh ar an ngealach. |
|||
== Eagraíocht == |
== Eagraíocht == |
||
Líne 14: | Líne 16: | ||
== Stair == |
== Stair == |
||
Roimh an gclár Apollo, d'eagraigh NASA cláracha saothraithe eile: [[Mercury]], [[Gemini]], Ranger, Surveyor is Lunar Orbiter. |
Roimh an gclár Apollo, d'eagraigh NASA cláracha saothraithe eile: [[Mercury]], [[Gemini]], Ranger, Surveyor is Lunar Orbiter. |
||
==== 1967 ==== |
|||
Maraíodh triúr spásairí in Apollo 1 nuair a phléasc an roicéad le linn tástála |
|||
[[Íomhá:Land on the Moon 7 21 1969-repair.jpg|mion|Apollo 11]] |
|||
==== 1968. ==== |
==== 1968. ==== |
||
Ba é Apollo 8 an chéad aistear le foireann don ghealach |
Ba é [[Apollo 8]] an chéad aistear le foireann don ghealach. |
||
==== 1969. ==== |
==== 1969. ==== |
||
Rinne Apollo 11 (le [[Neil Armstrong]] is [[Buzz Aldrin|Edwin Aldrin]] ar bord) an chéad tuirlingt ar an ngealach i [[1969]]. |
Rinne [[Apollo 11]] (le [[Neil Armstrong]] is [[Buzz Aldrin|Edwin Aldrin]] ar bord) an chéad tuirlingt ar an ngealach i [[1969]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.cogg.ie/wp-content/uploads/27.An-Fear-n%C3%A1r-shi%C3%BAil-ar-an-nGealach-dobhareach.pdf|teideal=An fear nár shiúil ar an ngealach!|údar=cogg.ie|dáta=|dátarochtana=2021}}</ref> |
||
Ba é [[Apollo 12]] an séú eitilt le foireann sa [[Clár Apollo|chlár Apollo]] sna [[SAM|Stáit Aontaithe]] agus an dara ceann a bhain talamh na [[An Ghealach|Gealaí]] amach (misean de chineál H). Seoladh é ar an [[14 Samhain]] [[1969]], ceithre mhí i ndiaidh [[Apollo 11]]. |
|||
==== 1972. ==== |
==== 1972. ==== |
||
Tharla an t-aistear deireanach, Apollo 17, i [[1972]]: chaith an fhoireann 75 uair, agus thaistil 34 km, ar dhromchla na gealaí leis an bhfeithicil ar thugadar ‘fánaí gealaí’ uirthi. |
Tharla an t-aistear deireanach, Apollo 17, i [[1972]]: chaith an fhoireann 75 uair, agus thaistil 34 km, ar dhromchla na gealaí leis an bhfeithicil ar thugadar ‘fánaí gealaí’ uirthi. |
||
[[Íomhá:Apollo 11 bootprint.jpg|clé|mion|lorg coise sa ghaineamh, Apollo 11]] |
|||
== Tagairtí == |
== Tagairtí == |
Leagan ó 22:46, 27 Eanáir 2021
Clár spástaiscéalaíochta a d'eagraigh NASA idir na blianta 1961-1972 ba ea Apollo, le aistir don ghealach le foireann ar bord (1968-1972).
6 aistear ar fad a chuaigh i dtír. Tógadh 300 kg d'ithir, croíleacán is carraigeacha ar ais ón ngealach, agus rinneadh turgnaimh ar an ngealach.
Eagraíocht
An fheithicil lainseála Saturn V a úsáideach do chlár Apollo, an roicéad ba chumasaí riamh ag an am sin.
Triúr foirne a bhí ar gach aistear, is iad lonnaithe sa mhodúl stiúrtha a d'fhanadh i bhfithis timpeall na gealaí nuair a scaradh an modúl gealaí leis chun tuirlingthe.
Ansin nuair a d'éiríodh an modúl gealaí ón dromchla, nascadh sé leis an modúl stiúrtha roimh imeacht le chéile ón bhfithis timpeall na gealaí le filleadh ar an domhan.
Tar éis teacht tríd an atmaisféar, thuirlingíodh an modúl gealaí le paraisiút sa bhfarraige, agus thógtaí ar bord loinge é.
Stair
Roimh an gclár Apollo, d'eagraigh NASA cláracha saothraithe eile: Mercury, Gemini, Ranger, Surveyor is Lunar Orbiter.
1967
Maraíodh triúr spásairí in Apollo 1 nuair a phléasc an roicéad le linn tástála
1968.
Ba é Apollo 8 an chéad aistear le foireann don ghealach.
1969.
Rinne Apollo 11 (le Neil Armstrong is Edwin Aldrin ar bord) an chéad tuirlingt ar an ngealach i 1969.[1]
Ba é Apollo 12 an séú eitilt le foireann sa chlár Apollo sna Stáit Aontaithe agus an dara ceann a bhain talamh na Gealaí amach (misean de chineál H). Seoladh é ar an 14 Samhain 1969, ceithre mhí i ndiaidh Apollo 11.
1972.
Tharla an t-aistear deireanach, Apollo 17, i 1972: chaith an fhoireann 75 uair, agus thaistil 34 km, ar dhromchla na gealaí leis an bhfeithicil ar thugadar ‘fánaí gealaí’ uirthi.
Tagairtí
- ↑ cogg.ie. "An fear nár shiúil ar an ngealach!". Dáta rochtana: 2021.
Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |
Is síol réalteolaíochta é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |