An difríocht idir athruithe ar: "Puinseáb"
mNo edit summary |
|||
| Líne 1: | Líne 1: | ||
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}} |
|||
[[Íomhá:Punjab map.svg|mion]] |
|||
Tá '''an Phuinseáib''' (''nó an Phainseáib'') ({{lang-pa|پنجاب, ਪੰਜਾਬ}}, {{lang-ur|پنجاب}}, {{lang-hi|पंजाब}}, {{lang-fa|پنجاب}}, panj-ab, "cúig-uisce"), ina réigiún ar dhá thaobh na teorann idir Puinseaib na [[An Phacastáin|Pacastáine]] agus Puinseaib an [[An India|India]].<ref name="singh">{{cite book |title=Federalism, Nationalism and Development: India and the Punjab Economy |first=Pritam |last=Singh |publisher=Routledge |year=2008 |ISBN=0415456665 |pages=3 |url=http://books.google.com/books?id=mQLDcjhNoJwC |
Tá '''an Phuinseáib''' (''nó an Phainseáib'') ({{lang-pa|پنجاب, ਪੰਜਾਬ}}, {{lang-ur|پنجاب}}, {{lang-hi|पंजाब}}, {{lang-fa|پنجاب}}, panj-ab, "cúig-uisce"), ina réigiún ar dhá thaobh na teorann idir Puinseaib na [[An Phacastáin|Pacastáine]] agus Puinseaib an [[An India|India]].<ref name="singh">{{cite book |title=Federalism, Nationalism and Development: India and the Punjab Economy |first=Pritam |last=Singh |publisher=Routledge |year=2008 |ISBN=0415456665 |pages=3 |url=http://books.google.com/books?id=mQLDcjhNoJwC |
||
}} |
}} |
||
| Líne 5: | Líne 5: | ||
Is na 'cúig uisce' ná na [[Abhainn|habhainn]] an Jhelum, an Chenab, an Ravi, an Sutlej, (''gur craobh-aibhneacha na h Iondúise iad, an Jhelum an ceann is mó díobh''.) agus [[an Iondúis]] féin. |
Is na 'cúig uisce' ná na [[Abhainn|habhainn]] an Jhelum, an Chenab, an Ravi, an Sutlej, (''gur craobh-aibhneacha na h Iondúise iad, an Jhelum an ceann is mó díobh''.) agus [[an Iondúis]] féin. |
||
[[Íomhá:Punjab map (topographic).png|mion]] |
|||
Cuimsíonn an Phuinseáib anois críocha fairsing in oirthear na Pacastáine agus in iarthar na h[[An India|India]] thuaidh. Tá mórchuid na Puinseáibe, sé sin 56% di, laistigh den Phacastáin agus 44% laistigh de Phoblacht na hIndia, cé go bhfuil an réigiún a roinnte i dtrí stát. |
Cuimsíonn an Phuinseáib anois críocha fairsing in oirthear na Pacastáine agus in iarthar na h[[An India|India]] thuaidh. Tá mórchuid na Puinseáibe, sé sin 56% di, laistigh den Phacastáin agus 44% laistigh de Phoblacht na hIndia, cé go bhfuil an réigiún a roinnte i dtrí stát. |
||
[[Íomhá:Sikh pilgrim at the Golden Temple (Harmandir Sahib) in Amritsar, India.jpg|clé|mion|177x177px|Harmandir Sahib, in Amritsar, India]] |
[[Íomhá:Sikh pilgrim at the Golden Temple (Harmandir Sahib) in Amritsar, India.jpg|clé|mion|177x177px|Harmandir Sahib, in Amritsar, India]] |
||
Leagan ó 16:55, 31 Deireadh Fómhair 2020
 Puinseáb | ||||
|---|---|---|---|---|
ਪੰਜਾਬ (pa)  | ||||
_with_cities.png) | ||||
| Ainmnithe in ómós | 5 agus abhainn | |||
| Suíomh | ||||
| ||||
| Tíreolaíocht | ||||
| Achar dromchla | 355,591 km² | |||
| Suite i nó in aice le limistéar uisce | Abhainn Beas, Abhainn Chenab, Jhelum, Abhainn Ravi agus Sutlej | |||
| Sonraí stairiúla | ||||
| Eachtra thábhachtach | ||||
Tá an Phuinseáib (nó an Phainseáib) (Puinseáibis: پنجاب, ਪੰਜਾਬ, Urdais: پنجاب, Hiondúis: पंजाब, Peirsis: پنجاب, panj-ab, "cúig-uisce"), ina réigiún ar dhá thaobh na teorann idir Puinseaib na Pacastáine agus Puinseaib an India.[1]
Is na 'cúig uisce' ná na habhainn an Jhelum, an Chenab, an Ravi, an Sutlej, (gur craobh-aibhneacha na h Iondúise iad, an Jhelum an ceann is mó díobh.) agus an Iondúis féin.
Cuimsíonn an Phuinseáib anois críocha fairsing in oirthear na Pacastáine agus in iarthar na hIndia thuaidh. Tá mórchuid na Puinseáibe, sé sin 56% di, laistigh den Phacastáin agus 44% laistigh de Phoblacht na hIndia, cé go bhfuil an réigiún a roinnte i dtrí stát.
_in_Amritsar,_India.jpg)
Cultúr
Tugtar Puinseábaigh ar mhuintir na Puinseáibe agus tugtar Painseáibis ar a dteanga. Is iad príomh-reiligiúin an réigiún ná Ioslam, Saíceachas agus Hiondúchas. Bhíodh grúpaí reiligiúnacha agus eitneacha éagsúla ina gcónaí sa réigiún seo ina labhraítear teangacha Ind-Airianaigh.
Stair
Tá stair fhada agus oidhreacht chultúrtha shaibhir ag an Phuinseaib.
Impiriúlachas
_(Afridi,_Sikh,_Bangash,_Swati,_Yusufzai,_PM)_1910.jpg)
Tugtar Sléacht Jallianwala Bagh ar an eachtra a tharla san Jallianwala Bagh (páirc an phobail), i gcathair Amritsar sa Phunjab, an 13 Aibreán, 1919, nuair a scaoil scaoil Arm na Breataine, faoi cheannas an Briogáidire-Ghinearál Reginald Dyer, ar shlua daoine. idir páistí, fir agus mná. agus iad neamharmtha. Bhí Dyer oilte i gCorcaigh mar oifigeach airm. Bhí an leifteanantghobharnóir sa Phuinseaib ag an am, Michael O'Dwyer, as Baile an Bharúin, Tiobraid Árann.
Críochdheighilt
Cuireadh críochdheighilt i bhfeidhm ar an réigiúin sa bhliain 1947, nuair a tháinig deireadh leis an Réimeas Briotanach agus nuair a bunaíodh an Phacastáin agus an India, na tíortha chomharbais. Roinneadh an Phuinseáib, mar a bhí, eatarthu.
Léitheoireacht sa bhreis
- [Quraishee 73] Punjabi Adab De Kahani, Abdul Hafeez Quaraihee, Azeez Book Depot, Lahore, 1973.
- [Chopra 77] The Punjab as a sovereign state, Gulshan Lal Chopra, Al-Biruni , Lahore, 1977.
- Patwant Singh. 1999. The Sikhs. New York: Doubleday. ISBN 0-385-50206-0.
- The evolution of Heroic Tradition in Ancient Panjab, 1971, Buddha Parkash.
- Social and Political Movements in ancient Panjab, Delhi, 1962, Buddha Parkash.
- History of Porus, Patiala, Buddha Parkash.
- History of the Panjab, Patiala, 1976, Fauja Singh, L. M. Joshi (Ed).
Tagairtí
- ↑ Singh, Pritam (2008). "Federalism, Nationalism and Development: India and the Punjab Economy": 3. Routledge.
Naisc sheachtracha
| Stáit na hIndia | 
|
|---|---|
| Andhra Pradesh | Arunachal Pradesh | Assam | Biohár | Chhattisgarh | Goa | An Ghúisearáit | Haryana | Himachal Pradesh | Jammu agus Kashmir | Jharkhand | Karnataka | Kerala | Madhya Pradesh | Maharashtra | Manipur | Meghalaya | Mizoram | Nagaland | Odisha | Puinseáb | Rajasthan | Sikkim | Tamil Nadu | Telangana | Tripura | Uttar Pradesh | Uttarakhand | Beangál Thiar | |