An difríocht idir athruithe ar: "Lá Domhanda Shaoirse an Phreasa"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Líne 1: Líne 1:
[[Íomhá:World Press Freedom Day 2017 Poster.jpg|link=https://ga.wikipedia.org/wiki/%C3%8Domh%C3%A1:World%20Press%20Freedom%20Day%202017%20Poster.jpg|mion|2017]]
[[Íomhá:World Press Freedom Day 2017 Poster.jpg|link=https://ga.wikipedia.org/wiki/%C3%8Domh%C3%A1:World%20Press%20Freedom%20Day%202017%20Poster.jpg|mion|2017]]
Ceiliúrtar '''Lá Domhanda Shaoirse an Phreasa''' ar [[3 Bealtaine]] gach bliain, chun ómós a léiriú do na h[[iriseoir]]í a fuair bás agus iad i mbun a gcuid dualgas, agus chun bunphrionsabail shaoirse na [[Meáin chumarsáide|meán]], an iolrachais agus an neamhspleáchais a cheiliúradh.<ref>{{Lua idirlín|url=https://president.ie/index.php/ga/media-library/news-releases/statement-by-president-michael-d.-higgins-on-world-press-freedom-day|teideal=Media Library News Releases|údar=Office of the President of Ireland|language=ga|work=president.ie|dátarochtana=2020-05-03}}</ref>
Ceiliúrtar '''Lá Domhanda Shaoirse an Phreasa''' ar [[3 Bealtaine]] gach bliain, chun ómós a léiriú do na h[[iriseoir]]í a fuair bás agus iad i mbun a gcuid dualgas, agus chun bunphrionsabail shaoirse na [[Meáin chumarsáide|meán]], an iolrachais agus an neamhspleáchais a cheiliúradh.<ref>{{Lua idirlín|url=https://president.ie/index.php/ga/media-library/news-releases/statement-by-president-michael-d.-higgins-on-world-press-freedom-day|teideal=Media Library News Releases|údar=Office of the President of Ireland|language=ga|work=president.ie|dátarochtana=2020-05-03}}</ref> Mar sin, tá ról tábhachtach na meán i sochaithe daonlathacha.<ref>{{Lua idirlín|url=https://curriculumonline.ie/getmedia/143cd39d-0a36-4e9c-a42f-3ed222b74fc0/13764-NCCA-Politics-and-Society-Specification-Irish-v2.pdf|teideal=An Pholaitíocht agus an tSochaí|údar=curriculumonline.ie|dáta=|dátarochtana=2020}}</ref>


Nár ghnách, ag lucht na nuachtán, más go mórchúiseach é, an ‘ceathrú heastát’ a lua leo féin, agus iad, gan amhras, ag cur ina luí ar an gcuid eile againn gur géag riachtanach agus ceartbhunaithe den chóras daonlathach iad.<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.beo.ie/alt-na-meain-ura-agus-an-ghaeilge-cuid-2.aspx|teideal=Na meáin úra agus an Ghaeilge (Cuid 2)|language=ga|work=Beo!|dátarochtana=2020-05-03}}</ref> Agus is mian leis an [[An tAontas Eorpach|Aontas Eorpach]] an prionsabal a leanas a mheabhrú: go bhfuil ''“bunú, caomhnú agus cothú preasa atá neamhspleách, iolraíoch agus saor riachtanach d’fhorbairt agus do chaomhnú an daonlathais i náisiún agus don fhorbairt eacnamaíoch”.''<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.consilium.europa.eu/ga/press/press-releases/2016/05/02/hr-declaration-world-press-freedom-day-3-may/|teideal=Dearbhú ón Ardionadaí, Federica Mogherini, thar ceann an Aontais Eorpaigh ar ócáid Lá Domhanda Shaoirse an Phreasa, 3 Bealtaine 2016|language=ga|work=www.consilium.europa.eu|dátarochtana=2020-05-03}}</ref>
Nár ghnách, ag lucht na nuachtán, más go mórchúiseach é, an ‘ceathrú heastát’ a lua leo féin, agus iad, gan amhras, ag cur ina luí ar an gcuid eile againn gur géag riachtanach agus ceartbhunaithe den chóras daonlathach iad.<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.beo.ie/alt-na-meain-ura-agus-an-ghaeilge-cuid-2.aspx|teideal=Na meáin úra agus an Ghaeilge (Cuid 2)|language=ga|work=Beo!|dátarochtana=2020-05-03}}</ref> Agus is mian leis an [[An tAontas Eorpach|Aontas Eorpach]] an prionsabal a leanas a mheabhrú: go bhfuil ''“bunú, caomhnú agus cothú preasa atá neamhspleách, iolraíoch agus saor riachtanach d’fhorbairt agus do chaomhnú an daonlathais i náisiún agus don fhorbairt eacnamaíoch”.''<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.consilium.europa.eu/ga/press/press-releases/2016/05/02/hr-declaration-world-press-freedom-day-3-may/|teideal=Dearbhú ón Ardionadaí, Federica Mogherini, thar ceann an Aontais Eorpaigh ar ócáid Lá Domhanda Shaoirse an Phreasa, 3 Bealtaine 2016|language=ga|work=www.consilium.europa.eu|dátarochtana=2020-05-03}}</ref>

Leagan ó 15:49, 3 Bealtaine 2020

2017

Ceiliúrtar Lá Domhanda Shaoirse an Phreasa ar 3 Bealtaine gach bliain, chun ómós a léiriú do na hiriseoirí a fuair bás agus iad i mbun a gcuid dualgas, agus chun bunphrionsabail shaoirse na meán, an iolrachais agus an neamhspleáchais a cheiliúradh.[1] Mar sin, tá ról tábhachtach na meán i sochaithe daonlathacha.[2]

Nár ghnách, ag lucht na nuachtán, más go mórchúiseach é, an ‘ceathrú heastát’ a lua leo féin, agus iad, gan amhras, ag cur ina luí ar an gcuid eile againn gur géag riachtanach agus ceartbhunaithe den chóras daonlathach iad.[3] Agus is mian leis an Aontas Eorpach an prionsabal a leanas a mheabhrú: go bhfuil “bunú, caomhnú agus cothú preasa atá neamhspleách, iolraíoch agus saor riachtanach d’fhorbairt agus do chaomhnú an daonlathais i náisiún agus don fhorbairt eacnamaíoch”.[4]

Rinneadh "Dearbhú Windhoek" ar 3 Bealtaine 1991.[5] Baineann Éire rangú maith amach ó shin le "Reporters without Frontiers"[6] (sa 13ú háit as 180 tír sa bhliain 2020).

Ralachán preasa in Éirinn

Le bunú Chomhairle Preasa na hÉireann agus Oifig an Ombudsman Preasa ar an 1 Eanáir 2008,[7] tá teacht ag gach duine in Éirinn ar mhodh neamhspleách le haghaidh gearáin phreasa atá sciobtha cothrom agus saor in aisce.

Clement Wulf-Soulage, Naomh Lucia, 2017

Féach freisin

  • Iriseoireacht. Ar an 2 Samhain gach bliain, ceiliúrtar an Lá Idirnáisiúnta um Dheireadh leis an tSaoirse ó Phionós i gcás Coireanna in aghaidh Iriseoirí.
  • Breandán Delap : Ar an Taifead: Fís, Fuaim, Focal (Cois Life)[8]

Tagairtí

  1. Office of the President of Ireland. "Media Library News Releases" (ga). president.ie. Dáta rochtana: 2020-05-03.
  2. curriculumonline.ie. "An Pholaitíocht agus an tSochaí". Dáta rochtana: 2020.
  3. "Na meáin úra agus an Ghaeilge (Cuid 2)" (ga). Beo!. Dáta rochtana: 2020-05-03.
  4. "Dearbhú ón Ardionadaí, Federica Mogherini, thar ceann an Aontais Eorpaigh ar ócáid Lá Domhanda Shaoirse an Phreasa, 3 Bealtaine 2016" (ga). www.consilium.europa.eu. Dáta rochtana: 2020-05-03.
  5. "Windhoek Declaration" (as en) (2019-07-30). Wikipedia. 
  6. "2020 World Press Freedom Index | Reporters Without Borders" (en). RSF. Dáta rochtana: 2020-05-03.
  7. presscouncil.ie/. "Cairt nua don phreas agus do mhuintir na hÉireann". Dáta rochtana: 2020.
  8. "Na meáin úra agus an Ghaeilge (Cuid 2)" (ga). Beo!. Dáta rochtana: 2020-05-03.