An difríocht idir athruithe ar: "Radaíocht chúlra mhicreathonnach"
No edit summary |
No edit summary |
||
Líne 1: | Líne 1: | ||
[[Íomhá:Horn Antenna-in Holmdel, New Jersey.jpeg|mion|Tháinig Penzias is Wilson ar an radaíocht chúlrach mhicreathonnach sa saotharlann seo]] |
[[Íomhá:Horn Antenna-in Holmdel, New Jersey.jpeg|mion|Tháinig Penzias is Wilson ar an radaíocht chúlrach mhicreathonnach sa saotharlann seo]] |
||
Tháinig Arno Penzias agus Robert Wilson ar an [[radaíocht]] |
Tháinig Arno Penzias agus Robert Wilson ar an '''[[radaíocht]] chúlrach mhicreathonnach''' de thaisme ar an [[20 Aibreán]] [[1965]], agus iad ag obair ar aeróga [[teileachumarsáid]]<nowiki/>e, ag iarraidh siosarnach fothraim a aimsiú. Chruthaigh siad gur fíorchomhartha a bhí á ghlacadh acu, ag teacht ar [[An Domhan|domhan]] ón [[spás]] amuigh. |
||
Ó aimsir [[Edwin Hubble|Hubble]] sna [[1920idí]], bhí a fhios go raibh na [[réaltra]]í ag cúlú uainn is ó chéile. Mar sin, ó [[Iarmhairt Doppler|iarmhairt]] [[Iarmhairt Doppler|Doppler]], bheadh tonnfhaid na [[radaíocht]]<nowiki/>a a d'astaigh siad is iad níos óige laghdaithe, b'fhéidir síos don raon [[Micreathonnta|micreathonn]]<nowiki/>ach. [[Micreathonnta]] sa [[Raonaimsitheoir|raon]] aistrithe seo a bhraith Penzias is Wilson. |
Ó aimsir [[Edwin Hubble|Hubble]] sna [[1920idí]], bhí a fhios go raibh na [[réaltra]]í ag cúlú uainn is ó chéile. Mar sin, ó [[Iarmhairt Doppler|iarmhairt]] [[Iarmhairt Doppler|Doppler]], bheadh tonnfhaid na [[radaíocht]]<nowiki/>a a d'astaigh siad is iad níos óige laghdaithe, b'fhéidir síos don raon [[Micreathonnta|micreathonn]]<nowiki/>ach. [[Micreathonnta]] sa [[Raonaimsitheoir|raon]] aistrithe seo a bhraith Penzias is Wilson. |
||
Thomhais an [[Saitilít (spásárthach)|tsaitilít]] COBE an radaíocht seo níos iomláine, agus thaispeáin gur [[radaíocht dúchoirp]] í le [[teocht]] 2.73 K, gurbh iarmhar iontaisithe [[Ollphléasc|na hOllphléisce]] í, is go raibh mionathruithe sa [[teocht]] mar thoradh ar dhifríochtaí i ndlús na luath-[[An Chruinne|Chruinne]] a chuir tús, ar a seal, leis na réaltraí. |
Thomhais an [[Saitilít (spásárthach)|tsaitilít]] COBE an radaíocht seo níos iomláine, agus thaispeáin gur [[radaíocht dúchoirp]] í le [[teocht]] 2.73 K, gurbh iarmhar iontaisithe [[Ollphléasc|na hOllphléisce]] í, is go raibh mionathruithe sa [[teocht]] mar thoradh ar dhifríochtaí i ndlús na luath-[[An Chruinne|Chruinne]] a chuir tús, ar a seal, leis na réaltraí. |
Leagan ó 12:45, 20 Aibreán 2020
Tháinig Arno Penzias agus Robert Wilson ar an radaíocht chúlrach mhicreathonnach de thaisme ar an 20 Aibreán 1965, agus iad ag obair ar aeróga teileachumarsáide, ag iarraidh siosarnach fothraim a aimsiú. Chruthaigh siad gur fíorchomhartha a bhí á ghlacadh acu, ag teacht ar domhan ón spás amuigh.
Ó aimsir Hubble sna 1920idí, bhí a fhios go raibh na réaltraí ag cúlú uainn is ó chéile. Mar sin, ó iarmhairt Doppler, bheadh tonnfhaid na radaíochta a d'astaigh siad is iad níos óige laghdaithe, b'fhéidir síos don raon micreathonnach. Micreathonnta sa raon aistrithe seo a bhraith Penzias is Wilson.
Thomhais an tsaitilít COBE an radaíocht seo níos iomláine, agus thaispeáin gur radaíocht dúchoirp í le teocht 2.73 K, gurbh iarmhar iontaisithe na hOllphléisce í, is go raibh mionathruithe sa teocht mar thoradh ar dhifríochtaí i ndlús na luath-Chruinne a chuir tús, ar a seal, leis na réaltraí.
Bronnadh an Duais Nobel ar Arno Penzias agus Robert Wilson i 1978.
Tagairtí
Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |
Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |