An difríocht idir athruithe ar: "Slinneánacht"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Content deleted Content added
Leathanach cruthaithe le 'alt=físeán gearr de chnámh leathan sa dhorchadas agus é ag casadh timpeall|mion|Slinneán Is é an rud atá i gceist le '''slin...'
 
m Cuireadh sainmhíniú ar an bhfocal 'slinneán'
Líne 1: Líne 1:
[[Íomhá:3d_Scapula_Rendered.gif|alt=físeán gearr de chnámh leathan sa dhorchadas agus é ag casadh timpeall|mion|Slinneán]]
[[Íomhá:3d_Scapula_Rendered.gif|alt=físeán gearr de chnámh leathan sa dhorchadas agus é ag casadh timpeall|mion|Slinneán]]


Is é an rud atá i gceist le '''slinneánacht''' ná [[fáistineacht]] le slinneáin. '''Gualdhraíocht''' a thugtar uirthi freisin (c.f. gualainn).<ref>"slinneánacht, faisdineacht re slinneánaiḃ beaṫoḋaċ, gualḋraóiḋeacht"<br />{{Luaigh foilseachán|author=Risdeard Pluincéad|date=1662|url=https://www.isos.dias.ie/libraries/MARSH/MS_Z_4_2_5/english/catalogue.html|title=Vocabularium Latinum et Hibernum / Foclóir Lainne agus Gaoidheilge|journal=|volume=|issue=|pages=34r, s.v. 'armomantia'}}</ref>
Is é an rud atá i gceist le '''slinneánacht''' ná [[fáistineacht]] le slinneáin (.i. cnámh leathan thanaí na gualainne<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.teanglann.ie/ga/fb/slinne%C3%A1n|teideal=''slinneán''|údar=[[Foras na Gaeilge]]|dáta=|dátarochtana=19/03/2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200319002319/https://www.teanglann.ie/ga/fb/slinne%C3%A1n|archivedate=19/03/2020}}</ref>). '''Gualdhraíocht''' a thugtar uirthi freisin.<ref>"slinneánacht, faisdineacht re slinneánaiḃ beaṫoḋaċ, gualḋraóiḋeacht"<br />{{Luaigh foilseachán|author=Risdeard Pluincéad|date=1662|url=https://www.isos.dias.ie/libraries/MARSH/MS_Z_4_2_5/english/catalogue.html|title=Vocabularium Latinum et Hibernum / Foclóir Lainne agus Gaoidheilge|journal=|volume=|issue=|pages=34r, s.v. 'armomantia'}}</ref>


== Sanasaíocht ==
== Sanasaíocht ==
Líne 10: Líne 10:


=== Modh a Déanta ===
=== Modh a Déanta ===
Bhaintí an fheoil gan uirlis ar bith a úsáid ach na méaranna amháin agus ba riachtanach gan rian a fhágáil ar an gcnámh ar eagla nach bhféadfaí ciall a bhaint aisti. Treo an chinn chaoil, sin treo an beatha; treo an chinn ramhair sin treo an bháis.<ref name=":0" />{{síol}}
Bhaintí an fheoil gan uirlis ar bith a úsáid ach na méaranna amháin agus ba riachtanach gan rian a fhágáil ar an gcnámh ar eagla nach bhféadfaí ciall a bhaint aisti. Treo an chinn chaoil, sin treo an beatha; treo an chinn ramhair sin treo an bháis.<ref name=":0" />
</br>
{{síol}}


== Tagairtí ==
== Tagairtí ==

Leagan ó 00:30, 19 Márta 2020

físeán gearr de chnámh leathan sa dhorchadas agus é ag casadh timpeall
Slinneán

Is é an rud atá i gceist le slinneánachtfáistineacht le slinneáin (.i. cnámh leathan thanaí na gualainne[1]). Gualdhraíocht a thugtar uirthi freisin.[2]

Sanasaíocht

Is ó slinnénacht a thagann an focal seo.[3]

Sa Chultúr Gaelach

Nós gaelach is ea an slinneánacht a bhí fós beo i nGaeltacht na hAlban go déanach sa 19ú hAois. Bhí buanna sainiúla faoi leith ag teastáil le hí a dhéanamh.[4]

Modh a Déanta

Bhaintí an fheoil gan uirlis ar bith a úsáid ach na méaranna amháin agus ba riachtanach gan rian a fhágáil ar an gcnámh ar eagla nach bhféadfaí ciall a bhaint aisti. Treo an chinn chaoil, sin treo an beatha; treo an chinn ramhair sin treo an bháis.[4]


Tagairtí

  1. Foras na Gaeilge. "slinneán". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 19/03/2020. Dáta rochtana: 19/03/2020.
  2. "slinneánacht, faisdineacht re slinneánaiḃ beaṫoḋaċ, gualḋraóiḋeacht"
    Risdeard Pluincéad (1662). "Vocabularium Latinum et Hibernum / Foclóir Lainne agus Gaoidheilge": 34r, s.v. 'armomantia'. 
  3. Acadamh Ríoga na hÉireann. "slinnénacht". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 18/03/2020. Dáta rochtana: 18/03/2020.
  4. 4.0 4.1 Brian Ó Cuív (1954). "Modern Irish slinnéanacht". Celtica (Imleabhar 2 cuid 2).