An difríocht idir athruithe ar: "Aigéad ribeanúicléasach"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Content deleted Content added
Colin Ryan (plé | dréachtaí)
No edit summary
mNo edit summary
Líne 1: Líne 1:
Aigéad núicléasach is ea '''aigéad ribeanúicléasach''' (nó ''ARN'') a fhaightear ar fud na cille (is é ''RNA'' an gnáthghiorrúchán i mBéarla). Difriúil ó [[Aigéad dí-ocsairibeanúicléasach|DNA]] sa mhéid go gcuirtear úraicil (bun [[Pirimidíní|pirimidín]]) in ionad [[tímidín]], agus [[comhábhar]] siúcra, riobós, in ionad dé-ocsairiobóis.
Aigéad núicléasach is ea '''aigéad ribeanúicléasach''' (nó ''ARN'') a fhaightear ar fud na cille (is é ''RMA)'' an gnáthghiorrúchán i mBéarla). Difriúil ó [[Aigéad dí-ocsairibeanúicléasach|ADN]] sa mhéid go gcuirtear úraicil (bun [[Pirimidíní|pirimidín]]) in ionad [[tímidín]], agus [[comhábhar]] siúcra, riobós, in ionad dé-ocsairiobóis.


Baint lárnach aige in an-chuid próisis géibheannacha cille, sintéisiú [[Próitéin|próitéiní]] thar aon cheann eile. Sintéisítear an RNA mar dhual comhlántach de roinnt na mbunseicheamh sa DNA trí fheidhmiú rang einsímí a dtugtar polaimeiréisí RNA orthu. Déantar cóipeanna RNA (cóipeanna comhlántacha) de na géinte a chódaíonn don phróitéin (agus na hiontróin gearrtha amach ag próiseas casta ina mbíonn RNA ar leith gníomhach, RNA beag núicléach, snRNA, i gcoimpléisc le próitéiní ar a dtugtar snRNP), chun teachtaire RNA (mRNA) aibí a tháirgeadh.
Baint lárnach aige in an-chuid próisis géibheannacha cille, sintéisiú [[Próitéin|próitéiní]] thar aon cheann eile. Sintéisítear an RNA mar dhual comhlántach de roinnt na mbunseicheamh sa ADN trí fheidhmiú rang einsímí a dtugtar polaimeiréisí ARN orthu. Déantar cóipeanna ARN (cóipeanna comhlántacha) de na géinte a chódaíonn don phróitéin (agus na hiontróin gearrtha amach ag próiseas casta ina mbíonn RNA ar leith gníomhach, RNA beag núicléach, ARNnb, i gcoimpléisc le próitéiní ar a dtugtar ARNnb), chun teachtaire ARN (tARN) aibí a tháirgeadh.


Iompraítear an mRNA trasna an scannáin núicléach chuig na ribeasóim sa [[Cíteaplasma|chíteaplasma]]. Déantar cóip iomlán den mRNA ar an [[ribeasóm]], a fhanann ann mar RNA ribeasómach (rRNA). Uaidh sin déantar cóipeanna RNA traschuir (tRNA) (giotaí RNA, cóipeáilte ó chódón amháin ar an DNA go bunúsach, is é códaithe d'[[aimínaigéad]] amháin) ó na géinte ar an mRNA, agus bailíonn an tRNA [[aimínaigéad|aimínaigéid]] chuí sa chíteaplasma is iompraíonn iad don ribeasóm.
Iompraítear an tARN trasna an scannáin núicléach chuig na ribeasóim sa [[Cíteaplasma|chíteaplasma]]. Déantar cóip iomlán den mRNA ar an [[ribeasóm]], a fhanann ann mar RNA ribeasómach (tARN). Uaidh sin déantar cóipeanna RNA traschuir (tRNA) (giotaí ARN, cóipeáilte ó chódón amháin ar an ADN go bunúsach, is é códaithe d'[[aimínaigéad]] amháin) ó na géinte ar an tARN, agus bailíonn an tARN [[aimínaigéad|aimínaigéid]] chuí sa chíteaplasma is iompraíonn iad don ribeasóm.


Le cabhair an rRNA ansin, cuirtear na giotaí tRNA (is na haimínaigéid ar leith atá ceangailte leo) i líne chun gur féidir leis na haimínaigéid nascadh le chéile i líne, san ord cuí ceart, ina slabhra polaipeiptíde a dhéanann an phróitéin.
Le cabhair an tARN ansin, cuirtear na giotaí tARN (is na haimínaigéid ar leith atá ceangailte leo) i líne chun gur féidir leis na haimínaigéid nascadh le chéile i líne, san ord cuí ceart, ina slabhra polaipeiptíde a dhéanann an phróitéin.


{{Fréamh an Eolais}}
{{Fréamh an Eolais}}

Leagan ó 00:57, 27 Samhain 2019

Aigéad núicléasach is ea aigéad ribeanúicléasach (nó ARN) a fhaightear ar fud na cille (is é RMA) an gnáthghiorrúchán i mBéarla). Difriúil ó ADN sa mhéid go gcuirtear úraicil (bun pirimidín) in ionad tímidín, agus comhábhar siúcra, riobós, in ionad dé-ocsairiobóis.

Baint lárnach aige in an-chuid próisis géibheannacha cille, sintéisiú próitéiní thar aon cheann eile. Sintéisítear an RNA mar dhual comhlántach de roinnt na mbunseicheamh sa ADN trí fheidhmiú rang einsímí a dtugtar polaimeiréisí ARN orthu. Déantar cóipeanna ARN (cóipeanna comhlántacha) de na géinte a chódaíonn don phróitéin (agus na hiontróin gearrtha amach ag próiseas casta ina mbíonn RNA ar leith gníomhach, RNA beag núicléach, ARNnb, i gcoimpléisc le próitéiní ar a dtugtar ARNnb), chun teachtaire ARN (tARN) aibí a tháirgeadh.

Iompraítear an tARN trasna an scannáin núicléach chuig na ribeasóim sa chíteaplasma. Déantar cóip iomlán den mRNA ar an ribeasóm, a fhanann ann mar RNA ribeasómach (tARN). Uaidh sin déantar cóipeanna RNA traschuir (tRNA) (giotaí ARN, cóipeáilte ó chódón amháin ar an ADN go bunúsach, is é códaithe d'aimínaigéad amháin) ó na géinte ar an tARN, agus bailíonn an tARN aimínaigéid chuí sa chíteaplasma is iompraíonn iad don ribeasóm.

Le cabhair an tARN ansin, cuirtear na giotaí tARN (is na haimínaigéid ar leith atá ceangailte leo) i líne chun gur féidir leis na haimínaigéid nascadh le chéile i líne, san ord cuí ceart, ina slabhra polaipeiptíde a dhéanann an phróitéin.