An difríocht idir athruithe ar: "Veirgil"
m Removing Link GA template (handled by wikidata) |
No edit summary |
||
Líne 11: | Líne 11: | ||
}} |
}} |
||
B'fhile Rómhánach é '''Publius Vergilius Maro''' ([[15 Deireadh Fómhair]], [[70 RC]] – [[21 Meán Fómhair]], [[19 RC]]), nó '''Veirgil''', |
B'fhile Rómhánach é '''Publius Vergilius Maro''' ([[15 Deireadh Fómhair]], [[70 RC]] – [[21 Meán Fómhair]], [[19 RC]]), nó '''Veirgil''' i nGaeilge, le linn na tréimhse [[Ágastas|Águstaigh]]. Scríobh sé trí cinn de na dánta is cáiliúla i litríocht na Laidine: [[na hEaclóga]], [[na Seoirsicí]] agus [[an Aeinéid]]. Dhá leabhar déag de dhánta atá san [[an Aeinéid|Aeinéid]] agus b'eipic náisiúnta [[Impireacht na Róimhe|Impireachta na Róimhe]] í. Uaireanta luaitear roinnt miondhánta, a bhailíodh san ré Águstach leis. |
||
Bíonn Veirgil rangaithe go traidisiúnta mar cheann de na filí is mó sa Róimh. Glacadh lena hAeinéid mar eipic náisiúnta na Sean-Róimhe ón chéad uair a foilsíodh é. Samhaltaithe i ndiaidh [[An tIliad|an Iliaid]] agus [[An Odaisé|na hOdaisé]] de chuid [[Hóiméar|Hóiméir]], leanann an Aeinéid dídeanaí [[An Traí|na Traí]], [[Aeinéas]], agus é ag streachailt lena thodhchaí a bhaint amach agus an Iodáil a bhaint amach, áit a bhfuarthas a shliocht Romalas agus Réamas i gcathair na Róimhe. Tá tionchar leathan agus domhain ag saothar Virgil ar litríocht an Iarthair, go háirithe [[An Choméide Dhiaga|Coméide Dhiaga]] ó [[Dante Alighieri|Dhainté Ailigéirí]], ina bhfuil Veirgil le feiceáil mar threoirí Dhainté trí trí ifreann agus phurgadóir.<ref>{{cite book|last1=Ruud|first1=Jay|title=Critical Companion to Dante|publisher=Infobase Publishing|isbn=978-1438108414|page=376|url=https://books.google.com/books?id=Hqc5tXPUjI0C&pg=PA376|accessdate=23 November 2016|language=en|year=2008}}</ref> |
|||
== Íomhánna == |
== Íomhánna == |
||
<gallery> |
<gallery> |
Leagan ó 22:07, 2 Deireadh Fómhair 2019
Teimpléad:Bosca Sonraí Scríbhneoir
B'fhile Rómhánach é Publius Vergilius Maro (15 Deireadh Fómhair, 70 RC – 21 Meán Fómhair, 19 RC), nó Veirgil i nGaeilge, le linn na tréimhse Águstaigh. Scríobh sé trí cinn de na dánta is cáiliúla i litríocht na Laidine: na hEaclóga, na Seoirsicí agus an Aeinéid. Dhá leabhar déag de dhánta atá san Aeinéid agus b'eipic náisiúnta Impireachta na Róimhe í. Uaireanta luaitear roinnt miondhánta, a bhailíodh san ré Águstach leis.
Bíonn Veirgil rangaithe go traidisiúnta mar cheann de na filí is mó sa Róimh. Glacadh lena hAeinéid mar eipic náisiúnta na Sean-Róimhe ón chéad uair a foilsíodh é. Samhaltaithe i ndiaidh an Iliaid agus na hOdaisé de chuid Hóiméir, leanann an Aeinéid dídeanaí na Traí, Aeinéas, agus é ag streachailt lena thodhchaí a bhaint amach agus an Iodáil a bhaint amach, áit a bhfuarthas a shliocht Romalas agus Réamas i gcathair na Róimhe. Tá tionchar leathan agus domhain ag saothar Virgil ar litríocht an Iarthair, go háirithe Coméide Dhiaga ó Dhainté Ailigéirí, ina bhfuil Veirgil le feiceáil mar threoirí Dhainté trí trí ifreann agus phurgadóir.[1]
Íomhánna
-
Áit bhreite i dTuaisceart na hIodáile
-
Portráid de Veirgil sa leabhar Vergilius Romanus ón 5ú haois
Saothair (rogha)
Na hEaclóga: (Eclogae / Bucolica 42 RC - 35 RC)
- ECLOGA PRIMA
- ECLOGA SECVNDA
- ECLOGA TERTIA
- ECLOGA QVARTA
- ECLOGA QVINTA
- ECLOGA SEXTA
- ECLOGA SEPTIMA
- ECLOGA OCTAVA
- ECLOGA NONA
- ECLOGA DECIMA
Na Seoirsicí: (Georgica 37 RC - 29 RC)
An Aeinéid: (Aeneis 29 RC - 19 RC)
- AENEIDOS LIBER PRIMVS
- AENEIDOS LIBER SECVNDVS
- AENEIDOS LIBER TERTIVS
- AENEIDOS LIBER QVARTVS
- AENEIDOS LIBER QVINTVS
- AENEIDOS LIBER SEXTVS
- AENEIDOS LIBER SEPTIMVS
- AENEIDOS LIBER OCTAVVS
- AENEIDOS LIBER NONVS
- AENEIDOS LIBER DECIMVS
- AENEIDOS LIBER VNDECIMVS
- AENEIDOS LIBER DVODECIMVS
Aistriúcháin
- Na hEaclóga: wikisource.org (aistriúchán Bhéarla)
- Na Seoirsicí: wikisource.org (aistriúchán Bhéarla)
- An Aeinéid: wikisource.org (aistriúchán Bhéarla)
- Na hEaclóga agus An Aeinéid: gottwein.de (Laidin in éineacht le haistriúchán ó Laidin go Gearmáinis)
- ↑ "Critical Companion to Dante" (as en) (2008). Infobase Publishing. Dáta rochtana: 23 November 2016.