An difríocht idir athruithe ar: "Impriseanachas"
No edit summary |
|||
| Líne 1: | Líne 1: | ||
[[Íomhá:Claude Monet, Impression, soleil levant.jpg|mion|''Impression, soleil levant'' le Claude Monet, 1872]] |
[[Íomhá:Claude Monet, Impression, soleil levant.jpg|mion|''Impression, soleil levant'' le Claude Monet, 1872]] |
||
Gluaiseacht san [[ealaín]] ba ea an '''Impriseanachas'''. Thosaigh sé sa [[An Fhrainc|Fhrainc]] i sna 1860idí na [[naoú haoise déag]], bíodh is go raibh réamhghabháil uirthi i radhairc tíre an phéintéara Shinigh Shen Zhou ([[1427]]-[[1509]]). Gluaiseacht thábhachtach ba ea é |
Gluaiseacht san [[ealaín]] ba ea an t'''Impriseanachas'''. Thosaigh sé sa [[An Fhrainc|Fhrainc]] i sna 1860idí na [[naoú haoise déag]], bíodh is go raibh réamhghabháil uirthi i radhairc tíre an phéintéara Shinigh Shen Zhou ([[1427]]-[[1509]]). Gluaiseacht thábhachtach ba ea é an tImpriseanachas sa [[19ú haois|19ú chéad]]. |
||
== Modhanna == |
== Modhanna == |
||
Leagan ó 03:57, 14 Bealtaine 2019
Gluaiseacht san ealaín ba ea an tImpriseanachas. Thosaigh sé sa Fhrainc i sna 1860idí na naoú haoise déag, bíodh is go raibh réamhghabháil uirthi i radhairc tíre an phéintéara Shinigh Shen Zhou (1427-1509). Gluaiseacht thábhachtach ba ea é an tImpriseanachas sa 19ú chéad.
Modhanna
Stíl ealaíne ba ea an Impriseanachas a rinne iarracht ar thionchar an tsolais ar dhromchlaí éagsúla a ghabháil (go háirithe i suímh amuigh faoin aer) agus ar a bhfeiceann an tsúil ag meandar áirithe a thaifeadadh[1].
Chlaochlaigh an t-impreiseanachas an phéinteáil, ag úsáid dathanna geala agus stríoca scáinte scuaibe.
I gcodarsnacht le réalachas sóisialta phéintéireacht Gustave Courbet (1819-1877) agus eile, pictiúir gheala spéiriúla a rinne na himpriseanaithe, agus iad fíorchoitianta ó shin i leith[2].
Ba é a chuspóir an gnáthshaol a thaifeadadh le húire agus le garchóngaracht láithreach, mar éirí amach i gcoinne an rómánsachais a chothaigh mealladh na déine tochtmhaire san ealaín. Spreag an dul chun cinn sa ghrianghrafadóireacht agus i dtaighde eolaíochta ar an dath agus ar an solas é.
Péintéirí
I measc na bpéintéirí a bhain leis, bhí Monet (1840-1926), Pissarro (1830-1903), Sisley, Degas, agus Renoir (1841-1919). Ghlac siad go léir leis na prionsabail ghinearálta a bhain leis an Impriseanachas. Ach ag an am céanna d’fhorbair siad a stíl phearsanta féin[3].
Léirmheastóir a thug an t-ainm orthu tar éis pictiúir de chuid Monet, Impression, soleil levant ("Imprisean": Éirí Gréine), a fheiceáil i 1872. Shéan siad dathanna dorcha na saotharlanna péintéireachta, agus rinne a gcuid péintéireachta amuigh faoin spéir chun iarmhairtí is dathanna lonracha sholas na Gréine ar uisce, crainn, páirceanna, agus mná áille a ghabháil is a léiriú.
Gailearaí
-
Armand Guillaumin, Tírdhreach sa cheantar Creuse, 1870 -
Mary Cassatt, Elsie in a Blue Chair, 1880 -
Camille Pissarro, Boulevard Montmarte, radharc oíche, 1898 -
Mary Devens, An Bád Farantóireachta, Caraveau, fótaghrábháil, 1904 -
Edgar Degas, An Rang Damhsa, ola ar chanbhás, 1874
Tagairtí
- ↑ http://www.ncca.ie/uploadedfiles/IRISHPDF/VisArt_Gui.IR.pdf
- ↑ Hussey, Matt - Fréamh an Eolais (Coiscéim 2011)
- ↑ https://www.examsupport.ie/exam-past-papers/leaving-certificate/2012/art/history-and-appreciation--higher-level-iv