An difríocht idir athruithe ar: "Acanthus"
mNo edit summary |
m fix |
||
| Líne 13: | Líne 13: | ||
|genus = '''''Acanthus''''' |
|genus = '''''Acanthus''''' |
||
|genus_authority = [[Carl Linnaeus|L.]] |
|genus_authority = [[Carl Linnaeus|L.]] |
||
|synonyms = ''Cheilopsis'' <small>[[Alfred Moquin-Tandon|Moq.]] |
|synonyms = ''Cheilopsis'' <small>[[Alfred Moquin-Tandon|Moq.]]</small> |
||
|subdivision_ranks = [[Speiceas]] |
|subdivision_ranks = [[Speiceas]] |
||
|subdivision = Féac ar an téacs |
|subdivision = Féac ar an téacs |
||
| Líne 27: | Líne 27: | ||
== Speicis roghnaithe == |
== Speicis roghnaithe == |
||
*''[[Acanthus balcanicus]]'' <small>Heywood & I.Richardson</small> (Syn. ''Acanthus hungaricus'' <small>([[Vincze von Borbás|Borbás]]) [[Carl Baenitz|Baenitz]]<small>, ''Acanthus longifolius'' <small>[[Nicolaus Thomas Host|Host]]</small>) |
*''[[Acanthus balcanicus]]'' <small>Heywood & I.Richardson</small> (Syn. ''Acanthus hungaricus'' <small>([[Vincze von Borbás|Borbás]]) [[Carl Baenitz|Baenitz]]</small>, ''Acanthus longifolius'' <small>[[Nicolaus Thomas Host|Host]]</small>) |
||
*''[[Acanthus dioscoridis]]''<small> [[Carl Ludwig Willdenow|Willd.]]</ |
*''[[Acanthus dioscoridis]]''<small> [[Carl Ludwig Willdenow|Willd.]]</small> |
||
*''[[Acanthus ebracteatus]]'' <small>[[Martin Vahl|Vahl]]</small>;>; Tarlaíonn sé seo speiceas san Áise Theas, lena n-áirítear Brúiné Dárasalám, an tSín, Taiwan Theas, an India, an Mhalaeisia, Na hOileáin Fhilipíneacha, Singeapór, An Téalainn, Vítneam, an Chambóid, agus an Indinéis. I Astraláise tá sé le fáil i oirthuaisceart Astráil, thiar thuaidh Astráil, Nua-Ghuine Phapua, agus na hOileáin Sholamón. |
*''[[Acanthus ebracteatus]]'' <small>[[Martin Vahl|Vahl]]</small>;>; Tarlaíonn sé seo speiceas san Áise Theas, lena n-áirítear Brúiné Dárasalám, an tSín, Taiwan Theas, an India, an Mhalaeisia, Na hOileáin Fhilipíneacha, Singeapór, An Téalainn, Vítneam, an Chambóid, agus an Indinéis. I Astraláise tá sé le fáil i oirthuaisceart Astráil, thiar thuaidh Astráil, Nua-Ghuine Phapua, agus na hOileáin Sholamón. |
||
*''[[Acanthus eminens]]'' <small>[[Charles Baron Clarke|C.B.Clarke]]</small>;Nádúrtha san Afraic thrópaiceach. |
*''[[Acanthus eminens]]'' <small>[[Charles Baron Clarke|C.B.Clarke]]</small>;Nádúrtha san Afraic thrópaiceach. |
||
Leagan ó 07:28, 9 Lúnasa 2018
Planda le duilleoga tiubha colgacha is ea Acanthus (Gaeilge: An tAcantas)
Tá sé á mhúnlú nó á shnoí mar mhaisiúchán ó aimsir na nGréagach sa 5ú céad RC. Cuireadh ar mhullach colún Corainteach é.
Sanasaíocht
Maítear go minic gur mhion-charachtar i miotaseolaíocht na Gréige í Acanthe (Gréigis:Ἀκάνθα nó Akantha), agus go raibh a meiteamorfóis freagrach as ainmniú na bplandaí Acanthus. De réir an mhiotais seo, bhí Acantha ina nimfeach agus bhí Apalló i ngrá léi. Diúltaigh Acanthe dó áfach agus scríob sí a aghaidh nuair a rinne sé le banéigean di. Mar thoradh air sin, d'athraíodh ó bhonn í isteach ina planda le duilleoga spíonacha.
Speicis roghnaithe
- Acanthus balcanicus Heywood & I.Richardson (Syn. Acanthus hungaricus (Borbás) Baenitz, Acanthus longifolius Host)
- Acanthus dioscoridis Willd.
- Acanthus ebracteatus Vahl;>; Tarlaíonn sé seo speiceas san Áise Theas, lena n-áirítear Brúiné Dárasalám, an tSín, Taiwan Theas, an India, an Mhalaeisia, Na hOileáin Fhilipíneacha, Singeapór, An Téalainn, Vítneam, an Chambóid, agus an Indinéis. I Astraláise tá sé le fáil i oirthuaisceart Astráil, thiar thuaidh Astráil, Nua-Ghuine Phapua, agus na hOileáin Sholamón.
- Acanthus eminens C.B.Clarke;Nádúrtha san Afraic thrópaiceach.
- Acanthus hirsutus Boiss.
- Acanthus ilicifolius L.;>; Nádúrtha san India agus Srí Lanca
- Acanthus mollis L.;>; Nádúrtha san Eoraip Mheánmharaca
- Acanthus montanus T.Anders.; Nádúrtha in Iarthar agus Láir na hAfraice, ó Ghána san iarthar go dtí Angóla agus Poblacht Dhaonlathach an Chongó.
- Acanthus pubescens Thomson ex Oliv.;[1] Alternative name for A. polystachyus (EOL.org)
- Acanthus polystachyus Delile; native to Burundi, Rwanda, DRC, Uganda, Sudan, Ethiopia, Kenya, Tanzania.
- Acanthus spinosus L.
- Acanthus syriacus Boiss.[2]
Saothrú agus úsáidí
Fástar roinnt speiceas, mar phlandaí ornáideacha, go háirithe A. balcanicus , A. spinosus agus A. mollis .
Baineadh úsaid as duilleoga acantas ar bhonn aeistéitiúil don Chaipiteal (sé sin, ball mullaigh den cholún nó den phiara ar a bhfuil an taibhléadan nó stua ina luí) san Ord Corantach. Tagann an téarma 'Caipeateal' ón Laidin capitellum, a chiallaíonn 'ceann beag'. Ceann de 5 phríomhord na hailtireachta clasaicí is ea an tOrd Corantach.
Tagairtí
 | Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |
- ↑ http://www.prota4u.info/protav8.asp?g=psk&p=Acanthus+pubescens+(Thomson+ex+Oliv.)+Engl.
- ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."". Germplasm Resources Information Network.