An difríocht idir athruithe ar: "An Oraimis"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Browse history interactively
← Gabh chuig an difear roimhe seoAn chéad dhifear eile →
Content deleted Content added
VisualWikitext
mNo edit summary
Líne 6: Líne 6:
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;'''Oraimis'''<br />|teanga_oifigiúil_ginideach=Níl sí ina teanga oifigiúil in áit ar bith|rialtóir=Rialtóir ar bith|iso1=om|iso2=orm|iso3=orm}}
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;'''Oraimis'''<br />|teanga_oifigiúil_ginideach=Níl sí ina teanga oifigiúil in áit ar bith|rialtóir=Rialtóir ar bith|iso1=om|iso2=orm|iso3=orm}}
[[Íomhá:Map of the Oromo language.svg|clé|mion|Léarscáil ceantair a bhfuil an Oraimis á labhairt.]]
[[Íomhá:Map of the Oromo language.svg|clé|mion|Léarscáil ceantair a bhfuil an Oraimis á labhairt.]]
Is teanga [[Na teangacha Cúiseacha|Chúiseach]] a labhraítear san [[An Aetóip|Aetóip]] í an '''Oraimis''' (nó Afaan Oromo sa teanga féin), agus gaol cuiosach dlúth aici leis an tSomáilis. Is í an chéad teanga Chúiseach is mó a labhraítear ar domhan agus í an cheathrú teanga is mó a labhraítear san [[An Afraic|Afraic]] í (i ndiaidh na [[An Araibis|hAraibise]], [[an Svahaílis|na Svahaílise]] agus [[An hásais|na Hásaise]]). Go príomha, is iad na h[[Na hOramaigh|Oramaigh]] a labhraíonn Oramais mar theanga dúchais, agus cónaí orthu in [[Oromiyaa]], réigiún eitneach san Aetóip. Cé go bhfuil níos mó cainteoirí Oromaise ná [[An Amairis|Amairise]] san Aetóop, níl stádas oifigiúil aici sa tír taobh amuigh d'Oromiyaa, ach amháin sa [[Príomhchathair|phríomhchathair]] [[Adas Ababa]].<ref>https://www.journalducameroun.com/en/ethiopia-afan-oromo-to-serve-as-working-language-in-addis-official/ {{En}}</ref> Tá leathmhilliún cainteoirí ag an teanga sa [[An Chéinia|Chéinia]] freisin.
Is teanga [[Na teangacha Cúiseacha|Chúiseach]] a labhraítear san [[An Aetóip|Aetóip]] í an '''Oraimis''' (nó Afaan Oromo sa teanga féin), agus gaol cuiosach dlúth aici leis an tSomáilis. Is í an chéad teanga Chúiseach is mó a labhraítear ar domhan agus í an cheathrú teanga is mó a labhraítear san [[An Afraic|Afraic]] í (i ndiaidh na [[An Araibis|hAraibise]], [[an Svahaílis|na Svahaílise]] agus [[An hásais|na Hásaise]]). Go príomha, is iad na h[[Na hOramaigh|Oramaigh]] a labhraíonn Oramais mar theanga dúchais, agus cónaí orthu in [[Oromiyaa]], réigiún eitneach san Aetóip. Cé go bhfuil níos mó cainteoirí Oromaise ná [[An Amairis|Amairise]] san Aetóip, níl stádas oifigiúil aici sa tír taobh amuigh d'Oromiyaa, ach amháin sa [[Príomhchathair|phríomhchathair]] [[Adas Ababa]].<ref>https://www.journalducameroun.com/en/ethiopia-afan-oromo-to-serve-as-working-language-in-addis-official/ {{En}}</ref> Tá leathmhilliún cainteoirí ag an teanga sa [[An Chéinia|Chéinia]] freisin.


Usáidtear an [[Aibítir Laidineach|Aibitír Laidineach]] sa teanga ón mbliain 1991 anuas. Beidh an ''[[BBC]] World Service'' ar fáil in Oraimis go luath.<ref>http://www.bbc.com/news/world-asia-41389030 {{En}}</ref>
Usáidtear an [[Aibítir Laidineach|Aibitír Laidineach]] sa teanga ón mbliain 1991 anuas. Beidh an ''[[BBC]] World Service'' ar fáil in Oraimis go luath.<ref>http://www.bbc.com/news/world-asia-41389030 {{En}}</ref>

Leagan ó 07:47, 29 Aibreán 2018

Teimpléad:Teanga

Léarscáil ceantair a bhfuil an Oraimis á labhairt.

Is teanga Chúiseach a labhraítear san Aetóip í an Oraimis (nó Afaan Oromo sa teanga féin), agus gaol cuiosach dlúth aici leis an tSomáilis. Is í an chéad teanga Chúiseach is mó a labhraítear ar domhan agus í an cheathrú teanga is mó a labhraítear san Afraic í (i ndiaidh na hAraibise, na Svahaílise agus na Hásaise). Go príomha, is iad na hOramaigh a labhraíonn Oramais mar theanga dúchais, agus cónaí orthu in Oromiyaa, réigiún eitneach san Aetóip. Cé go bhfuil níos mó cainteoirí Oromaise ná Amairise san Aetóip, níl stádas oifigiúil aici sa tír taobh amuigh d'Oromiyaa, ach amháin sa phríomhchathair Adas Ababa.[1] Tá leathmhilliún cainteoirí ag an teanga sa Chéinia freisin.

Usáidtear an Aibitír Laidineach sa teanga ón mbliain 1991 anuas. Beidh an BBC World Service ar fáil in Oraimis go luath.[2]

Canúintí

Is cantanam canúintí í an Oraimis. Is minic nach mbíonn dhá chanúint intuigthe ag cainteoirí a chéile.

De réir an bhunachair shonraí ar líne, Ethnologue, tá ceithre chanúint mhór ag an Oraimis:

  • An Oraimis Theas le timpeall ceithre mhilliún cainteoir
  • An Oraimis Thoir le timpeall 4.5 mhilliún cainteoir
  • Orma le timpeall 66,000 cainteoir
  • An Oraimis Thiar agus Láir le timpeall 25 milliún cainteoir.

Dáileadh tíreolaíoch

De réir dhaonáireamh na bliana 2007, bhí an Oraimis ó dhúchas ag 24,930,424 duine san Aetóip.[3] Taispeáineann an tábla seo cá bhfuil cónaí ar chainteoirí na hOraimise.

Ainm an réigiúin Líon na gCainteoirí Céatadán
An Aetóip[3]
Kilil Tigrāy 3,794 0.09%
Qafar 5,552 0.4%
An Amáir 456,601 2.65%
Oromiyaa 23,495,364 87.04%
Deegaanka Soomaalida 22,696 0.51%
Benishangul-Gumuz 138,742 17.69%
Réigiún pobail an deiscirt 207,777 1.39%
Gambela 14,901 4.85%
Harari 104,263 56.86%
Adas Ababa 293,741 10.72%
Dire dawa 163,920 47.95%
An Chéinia[4] 356900 0.92%
An tSomáil[5] 41,600 0.37%

Tagairtí

  1. ↑ https://www.journalducameroun.com/en/ethiopia-afan-oromo-to-serve-as-working-language-in-addis-official/ (en)
  2. ↑ http://www.bbc.com/news/world-asia-41389030 (en)
  3. ↑ 3.0 3.1 "Statistical Tables for the 2007 Population and Housing Census of Ethiopia: Country Level" 91–92 (2007). Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2012-11-13.
  4. ↑ https://www.ethnologue.com/country/KE/languages (en)
  5. ↑ https://www.ethnologue.com/country/SO/languages (en)
Aisghafa ó "https://ga.wikipedia.org/w/index.php?title=An_Oraimis&oldid=890313"