An difríocht idir athruithe ar: "An tSomáilis"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Content deleted Content added
mNo edit summary
clib: Mobile edit Mobile web edit
Líne 3: Líne 3:
&nbsp;&nbsp;[[Cúiseach Ísealchríoch Thoir]]<br />
&nbsp;&nbsp;[[Cúiseach Ísealchríoch Thoir]]<br />
&nbsp;&nbsp;&nbsp;[[Teangacha Somálacha ]]<br />
&nbsp;&nbsp;&nbsp;[[Teangacha Somálacha ]]<br />
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;'''Somáilis'''<br />|rialtóir=Regional Somali language Academy|réigiún=[[An Afraic]]|tír_a_labhraíonn_í_with_in={{bratach|Somalia}}sa [[An tSomáil| tSomáil]]
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;'''Somáilis'''<br />|rialtóir=Regional Somali language Academy (Acadamh Reigiúnach na Somáilise)|réigiún=[[An Afraic]]|tír_a_labhraíonn_í_with_in={{bratach|Somalia}}sa [[An tSomáil| tSomáil]]


{{bratach|Somaliland}}sa [[Críoch Shomáile|Chrioch Shomáile]]
{{bratach|Somaliland}}sa [[Críoch Shomáile|Chrioch Shomáile]]
Líne 13: Líne 13:
{{bratach|Kenya}} sa [[ An Chéinia|Chéinia]]|teanga_oifigiúil_ginideach=[[An tSomáil|Na Somáile]], [[Críoch Shomáile]]}}
{{bratach|Kenya}} sa [[ An Chéinia|Chéinia]]|teanga_oifigiúil_ginideach=[[An tSomáil|Na Somáile]], [[Críoch Shomáile]]}}


Is í '''an tSomáilis''' an teanga a labhraíonn formhor muintir na [[An tSomáil|Somáile]] agus na [[Somálaigh]] sna tíortha in aice láimhe. Is teanga [[Teangacha Cúiseacha|Cúiseach]] í agus í an dara teanga Cúiseach is mó a labhraítear ar domhan í (i ndiaidh [[an Oraimis]])<ref>Saeed, John (1999). Somali. Amsterdam: John Benjamins. ISBN 1-55619-</ref>. Is teanga oifigiúil na Somáile agus Críoch Shomáile í agus tá stadas aici mar teanga aitheanta sa [[An Chéinia|Chéinia]], i n[[Diobúití]] agus san [[An Aetóip|Aetóip]]. Le tús an [[Cogadh Cathartha Somálach]] sna [[1990idí]], tháinig go leor Somálaigh ar imirce go dtí an [[An Eoraip|Eoraip]], [[Meiriceá Thuaidh|Mericeá Thuaidh]] agus an [[An Meánoirthear|Meánoirthear]]. Mar gheall ar sin, ta diaspóra mór a labhraíonn an teanga ar fud an domhain. Go hoifigiúil, úsaidtear an [[Aibítir Laidineach]] sa tSomáilis.
Is í '''an tSomáilis''' an teanga a labhraíonn formhor muintir na [[An tSomáil|Somáile]] agus na [[Somálaigh]] sna tíortha in aice láimhe. Is teanga [[Teangacha Cúiseacha|Cúiseach]] í agus í an dara teanga Cúiseach is mó a labhraítear ar domhan í (i ndiaidh [[an Oraimis]])<ref>Saeed, John (1999). Somali. Amsterdam: John Benjamins. ISBN 1-55619-</ref>. Is teanga oifigiúil na Somáile agus [[Críoch Shomáile]] í agus tá stadas aici mar teanga aitheanta sa [[An Chéinia|Chéinia]], i n[[Diobúití]] agus san [[An Aetóip|Aetóip]]. Le tús an [[Cogadh Cathartha Somálach]] sna [[1990idí]], tháinig go leor Somálaigh ar imirce go dtí an [[An Eoraip|Eoraip]], [[Meiriceá Thuaidh|Mericeá Thuaidh]] agus an [[An Meánoirthear|Meánoirthear]]. Mar gheall ar sin, ta diaspóra mór a labhraíonn an teanga ar fud an domhain. Go hoifigiúil, úsaidtear an [[Aibítir Laidineach]] sa tSomáilis.


== Stair ==
== Stair ==
Go stairiúil, bhí a scripteann féin ag an tSomáilis ach tá siad caillte le fada. Le déanaí, d'usáid an teanga an [[Aibítir Arabach]] agus [[Wadaad]] chomh maith leis an [[Aibítir Laidineach|Aibitír laidinieach]]. Sa bhliain 1972, Ghlac an rialtas an Aibitír Laidineach go hoifigiúil. D'athraigh an [[Teangeolaíocht|teangeaolaí]] Shire Jama Ahmed an aibitír chun a chinntiú go raibh sé oiriúnach don Somailis.

Roghnaíodh an tSomáilis mar theanga oifigiuil na Somáile sa bhliain 1973 agus d'éiligh an [[Chúirt Réabhlóideach Uachtarach (An tSomáil)|Chúirt Réabhlóideach Uachtarach]] go n-úsaidfeadh an teanga in oideachas agus i riarachán. Chomh maith le sin, cheap bunreacht Críoch Shomáile an teanga mar theanga oifigiúil sa bhliain 2001.


== Gramadach ==
== Gramadach ==

Leagan ó 16:51, 18 Samhain 2017

Teimpléad:Teanga

Is í an tSomáilis an teanga a labhraíonn formhor muintir na Somáile agus na Somálaigh sna tíortha in aice láimhe. Is teanga Cúiseach í agus í an dara teanga Cúiseach is mó a labhraítear ar domhan í (i ndiaidh an Oraimis)[1]. Is teanga oifigiúil na Somáile agus Críoch Shomáile í agus tá stadas aici mar teanga aitheanta sa Chéinia, i nDiobúití agus san Aetóip. Le tús an Cogadh Cathartha Somálach sna 1990idí, tháinig go leor Somálaigh ar imirce go dtí an Eoraip, Mericeá Thuaidh agus an Meánoirthear. Mar gheall ar sin, ta diaspóra mór a labhraíonn an teanga ar fud an domhain. Go hoifigiúil, úsaidtear an Aibítir Laidineach sa tSomáilis.

Stair

Go stairiúil, bhí a scripteann féin ag an tSomáilis ach tá siad caillte le fada. Le déanaí, d'usáid an teanga an Aibítir Arabach agus Wadaad chomh maith leis an Aibitír laidinieach. Sa bhliain 1972, Ghlac an rialtas an Aibitír Laidineach go hoifigiúil. D'athraigh an teangeaolaí Shire Jama Ahmed an aibitír chun a chinntiú go raibh sé oiriúnach don Somailis.

Roghnaíodh an tSomáilis mar theanga oifigiuil na Somáile sa bhliain 1973 agus d'éiligh an Chúirt Réabhlóideach Uachtarach go n-úsaidfeadh an teanga in oideachas agus i riarachán. Chomh maith le sin, cheap bunreacht Críoch Shomáile an teanga mar theanga oifigiúil sa bhliain 2001.

Gramadach

Tagairtí

  1. Saeed, John (1999). Somali. Amsterdam: John Benjamins. ISBN 1-55619-