An difríocht idir athruithe ar: "Teangeolaíocht"
Content deleted Content added
mNo edit summary |
No edit summary |
||
| Líne 1: | Líne 1: | ||
[[Íomhá:Linguistics (Γλωσσολογία) IPA transcription.png|mion|Teangeolaíocht (Γλωσσολογία) IPA]] |
|||
Ciallaíonn '''teangeolaíocht''' an staidéar [[Eolaíocht|eolaíoch]] a dhéantar ar an gcaint. Tugtar '''teangeolaí''' ar [[Duine|dhuine]] a dhéanann an saghas seo staidéir. |
Ciallaíonn '''teangeolaíocht''' an staidéar [[Eolaíocht|eolaíoch]] a dhéantar ar an gcaint. Tugtar '''teangeolaí''' ar [[Duine|dhuine]] a dhéanann an saghas seo staidéir. |
||
| Líne 11: | Líne 12: | ||
D'fhéadfadh na freagraí a bheith casta go leor. |
D'fhéadfadh na freagraí a bheith casta go leor. |
||
[[Íomhá:Allegory of Grammar.gif|mion|Antoine Furetière, ''Nouvelle Allegorique, Ou Histoire Des Derniers Troubles Arrivez Au Royaume D'Eloquence'']] |
|||
== Téarmaí bunúsacha == |
== Téarmaí bunúsacha == |
||
| Líne 36: | Líne 38: | ||
* [[Idirtheangeolaíocht]] - an chumarsáid idirnáisiúnta trí theangacha eitneacha agus trí theangacha pleanáilte mar [[Esperanto|Sprantais]] |
* [[Idirtheangeolaíocht]] - an chumarsáid idirnáisiúnta trí theangacha eitneacha agus trí theangacha pleanáilte mar [[Esperanto|Sprantais]] |
||
* Coincheap Pirahã na n-uimhreacha |
* Coincheap Pirahã na n-uimhreacha |
||
[[Íomhá:Potebna.jpg|mion|Potebna]] |
|||
== Daoine == |
== Daoine == |
||
| Líne 51: | Líne 54: | ||
* [[Ferdinand de Saussure]] (1857-1913) |
* [[Ferdinand de Saussure]] (1857-1913) |
||
* [[Louis Hjelmslev]] (1899-1965) |
* [[Louis Hjelmslev]] (1899-1965) |
||
* [[John Langshaw Austin]] (1911-1960) |
*[[Íomhá:Noam Chomsky, 2004.jpg|mion|[[Noam Chomsky]]]][[John Langshaw Austin]] (1911-1960) |
||
* [[John R. Searle]] |
* [[John R. Searle]] |
||
* [[Kenneth L. Pike]] |
* [[Kenneth L. Pike]] |
||
Leagan ó 20:23, 26 Márta 2017
_IPA_transcription.png){kind=spacer}
Ciallaíonn teangeolaíocht an staidéar eolaíoch a dhéantar ar an gcaint. Tugtar teangeolaí ar dhuine a dhéanann an saghas seo staidéir.
Ceisteanna bunúsacha na teangeolaíochta
- Céard is teanga ann?
- Cén chaoi ar fhás teanga nó cén chaoi a bhfuil sí ag fás?
- Cén chaoi a n-oibríonn teanga mar mhodh cumarsáide?
- Cén chaoi a n-oibríonn teanga mar mhodh smaointe?
- Cén chosúlacht atá idir teangacha?
- Cé na difríochtaí atá idir teangacha?
D'fhéadfadh na freagraí a bheith casta go leor.
Téarmaí bunúsacha
Stair na teangeolaíochta
- Gramadóirí Sainscritise
- Léann teanga na Gréige
- An saothrú a rinne na Rómhánach ar léann teanga na Gréige
- Léann fealsúnach na meánaoiseanna i Laidin
- Tús na teangeolaíochta nua-aoisí sa 19ú haois
- Iompraíochas agus teoiric an tabula rasa
- Chomsky agus an feidhmeachas
- Gramadach ghiniúnach, fóineolaíocht ghiniúnach agus séimeantaic ghiniúnach
- Teangacha comharthaí
- Anailísí malartacha comhréireacha
- Teangeolaíocht ríomhaireachta
- Néaratheangeolaíocht agus bunús bitheolaíoch na feasa
- Idirtheangeolaíocht - an chumarsáid idirnáisiúnta trí theangacha eitneacha agus trí theangacha pleanáilte mar Sprantais
- Coincheap Pirahã na n-uimhreacha
Daoine
- Panini (5ú haois RC)
- Wilhelm von Humboldt (1767–1835)
- Jacob Grimm (1785-1863)
- Wilhelm Grimm (1786-1859)
- Rasmus Rask (1787-1832)
- Franz Bopp (1791-1867)
- August Schleicher (1821-1868)
- Ernst Windisch (1844–1918)
- Karl Brugmann (1849–1919)
- Heinrich Zimmer (1851-1910)
- Rudolf Thurneysen (1857–1940)
- Ferdinand de Saussure (1857-1913)
- Louis Hjelmslev (1899-1965)
Noam Chomsky - John R. Searle
- Kenneth L. Pike
- M.A.K. Halliday
- Noam Chomsky (*1928)
- Roman Jakobson
- Benjamin Lee Whorf
- Edward Sapir
- An Ridire William Jones
- Judit Hidasi (*1948)
Fochatagóirí
- Teangeolaíocht fheasach
- Teangeolaíocht ríomhaireachta
- Teangeolaíocht chomparáideach
- Canúinteolaíocht
- Sanasaíocht
- Teangeolaíocht stairiúil
- Gramadach
- Oideolaíocht teanga
- Foclóireolaíocht
- Staitisticí teangeolaíochta
- Deilbheolaíocht
- Foghraíocht
- Fóineolaíocht
- Pragmatachas
- Sícetheangeolaíocht
- Séimeantaic
- Sochtheangeolaíocht