An difríocht idir athruithe ar: "Nítriglicrín"
Content deleted Content added
svg |
stíl na vicí |
||
Líne 1: | Líne 1: | ||
[[File:Nitroglycerin Structural Formulae.svg|thumb|250px|Nítriglicrín]] |
[[File:Nitroglycerin Structural Formulae.svg|thumb|250px|Nítriglicrín]] |
||
Is éard is '''nítriglicrín''' (nó '''tríníotráit phrópán-1,2,3-trí-ile'''<ref>http://www.tearma.ie/Search.aspx?term=propane-1%2c2%2c3-triyl+trinitrate&lang=3116649</ref>) ann ná leacht pléascach a dhéantar le gníomhú aigéid nítriúil (measctha le [[Aigéad sulfarach|haigéad sulfarach]]) le [[gliocról]]. |
|||
⚫ | |||
⚫ | Nuair a rinne an [[Ceimic|ceimicí]] Iodálach Ascanio Sobrero ([[1812]]-[[1888]]) den chéad uair é i [[1846]], ceapadh go raibh sé inláimhsithe go sábháilte ar éigin, bíodh is gur úsáideadh é beagán le láimhseáil an-chúramach. Ach thaispeáin [[Alfred Nobel]] i [[1867]] conas a láimhseáil a dhéanamh níos sábháilte le ceimiceáin mhaolaithe a mheascadh leis, agus mar thoradh, d'éirigh an nítriglicrín an-choitianta. Is [[comhábhar]] é in an-chuid [[pléascán]] measctha, cosúil le [[geilignít]]. Sa [[Míochaine|mhíochaine]], tugann ionanálú a ghaile maolú tapa ar phianta [[aingíne chléibh]]. |
||
==Tagairtí== |
|||
{{reflist}} |
|||
{{Fréamh an Eolais}} |
{{Fréamh an Eolais}} |
||
{{síol}} |
{{síol}} |
||
[[Catagóir:Ceimiceáin phléascacha]] |
|||
[[Catagóir:Leachtanna pléascacha]] |
Leagan ó 12:24, 19 Bealtaine 2016
Is éard is nítriglicrín (nó tríníotráit phrópán-1,2,3-trí-ile[1]) ann ná leacht pléascach a dhéantar le gníomhú aigéid nítriúil (measctha le haigéad sulfarach) le gliocról.
Nuair a rinne an ceimicí Iodálach Ascanio Sobrero (1812-1888) den chéad uair é i 1846, ceapadh go raibh sé inláimhsithe go sábháilte ar éigin, bíodh is gur úsáideadh é beagán le láimhseáil an-chúramach. Ach thaispeáin Alfred Nobel i 1867 conas a láimhseáil a dhéanamh níos sábháilte le ceimiceáin mhaolaithe a mheascadh leis, agus mar thoradh, d'éirigh an nítriglicrín an-choitianta. Is comhábhar é in an-chuid pléascán measctha, cosúil le geilignít. Sa mhíochaine, tugann ionanálú a ghaile maolú tapa ar phianta aingíne chléibh.
Tagairtí
Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |
Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |