An difríocht idir athruithe ar: "Diarmaid Ó Donnabháin Rosa"
catagóirí |
Leag amach, naisc, catagóir nua |
||
Líne 1: | Líne 1: | ||
Ba |
Ba réabhlóidí [[Éire|Éireannach]] as Iarthar [[Contae Chorcaí|Chorcaí]] é '''Dhiarmaid Ó Donnabháin Rossa''' ([[10 Meán Fómhair]], 1831 - [[29 Meitheamh]], [[1915]]), nó '''Jeremiah O'Donovan Rossa''' as [[Béarla]]. |
||
== Saol == |
|||
Ba é a bhunaigh an |
Ba é a bhunaigh [[Cumann an Fhéinics]], gluaiseacht cheannairceach Éireannach ([[1858]]) as ar fhás [[Bráithreachas na Poblachta]] níos déanaí. Cuireadh i bpríosún é go minic mar gheall ar an mbaint a bhí aige le gluaiseacht na bh[[Finíní]], agus díbríodh as Éirinn é faoi dheireadh in [[1871]]. |
||
Chuir sé faoi i Nua- |
Chuir sé faoi i [[Nua-Eabhrac]] agus ba é a d'eagraigh na feachtais bhuamála i gcoinne chathracha [[Sasana|Shasana]] a mhair ar feadh roinnt blianta. Rinne [[rialtas na Breataine]] iarracht é a eiseachadadh ach níor éirigh leo. Lámhach bean Shasanach, [[Yseult Dudley]], é in 1885 lasmuigh dá oifig in aice le [[Broadway]], ach tháinig sé slán. Chreid a lucht leanúna gur ar ordú ó Rialtas na Breataine a rinne sí an t-ionsaí seo. |
||
Tugadh cead do Ó Donnabháin filleadh ar Éirinn i 1894, agus aris i 1904. Rinne "Saoránach" de chathair Chorcaí de i 1904, rud a léirigh go raibh tacaíocht mhór aice ina cheantar dúchais. D'fhill sé ar Mheiriceá agus bhí sé an-tinn sna blianta deireanacha dá shaol. D'éag sé in ospidéal in Oileán Staten ar an 22 Meitheamh 1915. |
Tugadh cead do Ó Donnabháin filleadh ar Éirinn i [[1894]], agus aris i [[1904]]. Rinne "Saoránach" de [[cathair Chorcaí|chathair Chorcaí]] de i 1904, rud a léirigh go raibh tacaíocht mhór aice ina cheantar dúchais. D'fhill sé ar [[SAM|Mheiriceá]] agus bhí sé an-tinn sna blianta deireanacha dá shaol. D'éag sé in ospidéal in [[Oileán Staten]] ar an 22 Meitheamh 1915. |
||
⚫ | Ba mhór an tábhacht shiombalach a bhain lena thórramh. Tugadh a chorp ar ais go hÉirinn agus cuireadh é i |
||
== Oidhreacht == |
|||
⚫ | Ba mhór an tábhacht shiombalach a bhain lena thórramh. Tugadh a chorp ar ais go hÉirinn agus cuireadh é i [[Reilig Ghlas Naíon]]. Bhí [[Éirí Amach na Cásca]] á bheartú ag an am agus d'úsáid Bráithreachas na Poblachta an ócáid chun an náisiúnachas a ghríosadh sa phobal. Ba é [[Pádraig Mac Piarais]] a thug an óráid os cionn uaighe, ceann de na hóráidí ba cháiliúla i stair na hÉireann. |
||
{{stumpa}} |
|||
[[Catagóir:Polaiteoirí na hÉireann|Donnabháin Rossa, Diarmaid Ó]] |
[[Catagóir:Polaiteoirí na hÉireann|Donnabháin Rossa, Diarmaid Ó]] |
||
[[Catagóir:Réabhlóidithe Éireannacha|Donnabháin Rossa, Diarmaid Ó]] |
|||
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1831|Donnabháin Rossa, Diarmaid Ó]] |
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1831|Donnabháin Rossa, Diarmaid Ó]] |
||
[[Catagóir:Básanna i 1915|Donnabháin Rossa, Diarmaid Ó]] |
[[Catagóir:Básanna i 1915|Donnabháin Rossa, Diarmaid Ó]] |
Leagan ó 18:50, 25 Feabhra 2007
Ba réabhlóidí Éireannach as Iarthar Chorcaí é Dhiarmaid Ó Donnabháin Rossa (10 Meán Fómhair, 1831 - 29 Meitheamh, 1915), nó Jeremiah O'Donovan Rossa as Béarla.
Saol
Ba é a bhunaigh Cumann an Fhéinics, gluaiseacht cheannairceach Éireannach (1858) as ar fhás Bráithreachas na Poblachta níos déanaí. Cuireadh i bpríosún é go minic mar gheall ar an mbaint a bhí aige le gluaiseacht na bhFiníní, agus díbríodh as Éirinn é faoi dheireadh in 1871.
Chuir sé faoi i Nua-Eabhrac agus ba é a d'eagraigh na feachtais bhuamála i gcoinne chathracha Shasana a mhair ar feadh roinnt blianta. Rinne rialtas na Breataine iarracht é a eiseachadadh ach níor éirigh leo. Lámhach bean Shasanach, Yseult Dudley, é in 1885 lasmuigh dá oifig in aice le Broadway, ach tháinig sé slán. Chreid a lucht leanúna gur ar ordú ó Rialtas na Breataine a rinne sí an t-ionsaí seo.
Tugadh cead do Ó Donnabháin filleadh ar Éirinn i 1894, agus aris i 1904. Rinne "Saoránach" de chathair Chorcaí de i 1904, rud a léirigh go raibh tacaíocht mhór aice ina cheantar dúchais. D'fhill sé ar Mheiriceá agus bhí sé an-tinn sna blianta deireanacha dá shaol. D'éag sé in ospidéal in Oileán Staten ar an 22 Meitheamh 1915.
Oidhreacht
Ba mhór an tábhacht shiombalach a bhain lena thórramh. Tugadh a chorp ar ais go hÉirinn agus cuireadh é i Reilig Ghlas Naíon. Bhí Éirí Amach na Cásca á bheartú ag an am agus d'úsáid Bráithreachas na Poblachta an ócáid chun an náisiúnachas a ghríosadh sa phobal. Ba é Pádraig Mac Piarais a thug an óráid os cionn uaighe, ceann de na hóráidí ba cháiliúla i stair na hÉireann.
Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |