An difríocht idir athruithe ar: "Tánaiste"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Browse history interactively
← Gabh chuig an difear roimhe seoAn chéad dhifear eile →
Content deleted Content added
VisualWikitext
Suas le dáta
Gaeilge ar na h-ainmneacha eile
Líne 10: Líne 10:


== Liosta Tánaistí ==
== Liosta Tánaistí ==
Bhí trí téarma san oifig ag [[Seán F. Lemass]] (Fianna Fáil) agus [[Dick Spring]] ([[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]). Bhí dhá téarma ag [[William Norton]] (Lucht Oibre), agus téarma amháin ag na daoine eile.
Bhí trí téarma san oifig ag [[Seán F. Lemass]] (Fianna Fáil) agus [[Risteard Mac An Earraigh]] ([[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]). Bhí dhá téarma ag [[Liam Ó Neachtain]] (Lucht Oibre), agus téarma amháin ag na daoine eile.


<table border="1" style=border-collapse:collapse border=1 cellspacing=0 cellpadding=5>
<table border="1" style=border-collapse:collapse border=1 cellspacing=0 cellpadding=5>
Líne 17: Líne 17:
<tr><td>[[Seán T. Ó Ceallaigh]]</td><td>[[29 Nollaig]], [[1937]] </td><td>[[14 Meitheamh]], [[1945]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Seán T. Ó Ceallaigh]]</td><td>[[29 Nollaig]], [[1937]] </td><td>[[14 Meitheamh]], [[1945]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Seán F. Lemass]]</td><td>[[14 Meitheamh]], [[1945]]</td><td>[[18 Feabhra]], [[1948]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Seán F. Lemass]]</td><td>[[14 Meitheamh]], [[1945]]</td><td>[[18 Feabhra]], [[1948]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[William Norton]]</td><td>[[18 Feabhra]], [[1948]]</td><td>[[13 Meitheamh]], [[1951]]</td><td>[[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]</td></tr>
<tr><td>[[Liam Ó Neachtain]]</td><td>[[18 Feabhra]], [[1948]]</td><td>[[13 Meitheamh]], [[1951]]</td><td>[[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]</td></tr>
<tr><td>[[Seán F. Lemass]]</td><td>[[13 Meitheamh]], [[1951]]</td><td>[[2 Meitheamh]], [[1954]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Seán F. Lemass]]</td><td>[[13 Meitheamh]], [[1951]]</td><td>[[2 Meitheamh]], [[1954]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[William Norton]]</td><td>[[2 Meitheamh]], [[1954]]</td><td>[[20 Márta]], [[1957]]</td><td>[[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]</td></tr>
<tr><td>[[Liam Ó Neachtain]]</td><td>[[2 Meitheamh]], [[1954]]</td><td>[[20 Márta]], [[1957]]</td><td>[[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]</td></tr>
<tr><td>[[Seán F. Lemass]]</td><td>[[20 Márta]], [[1957]]</td><td>[[23 Meitheamh]], [[1959]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Seán F. Lemass]]</td><td>[[20 Márta]], [[1957]]</td><td>[[23 Meitheamh]], [[1959]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Seán Mac an tSaoi]]</td><td>[[23 Meitheamh]], [[1959]]</td><td>[[21 Aibreán]], [[1965]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Seán Mac an tSaoi]]</td><td>[[23 Meitheamh]], [[1959]]</td><td>[[21 Aibreán]], [[1965]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Proinsias Mac Aodhagáin]]</td><td>[[21 Aibreán]], [[1965]]</td><td>[[2 Iúil]], [[1969]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Proinsias Mac Aodhagáin]]</td><td>[[21 Aibreán]], [[1965]]</td><td>[[2 Iúil]], [[1969]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Erskine Childers]]</td><td>[[2 Iúil]], [[1969]]</td><td>[[14 Márta]], [[1973]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Erskine Childers]]</td><td>[[2 Iúil]], [[1969]]</td><td>[[14 Márta]], [[1973]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Brendan Corish]]</td><td>[[14 Márta]], [[1973]]</td><td>[[5 Iúil]], [[1977]]</td><td>[[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]</td></tr>
<tr><td>[[Breandán Mac Fheorais]]</td><td>[[14 Márta]], [[1973]]</td><td>[[5 Iúil]], [[1977]]</td><td>[[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]</td></tr>
<tr><td>[[George Colley]]</td><td>[[5 Iúil]], [[1977]]</td><td>[[30 Meitheamh]], [[1981]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Seoirse Ó Colla]]</td><td>[[5 Iúil]], [[1977]]</td><td>[[30 Meitheamh]], [[1981]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Michael O'Leary]]</td><td>[[30 Meitheamh]], [[1981]]</td><td>[[9 Márta]], [[1982]]</td><td>[[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]</td></tr>
<tr><td>[[Micheál Ó Laoire]]</td><td>[[30 Meitheamh]], [[1981]]</td><td>[[9 Márta]], [[1982]]</td><td>[[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]</td></tr>
<tr><td>[[Ray MacSharry]]</td><td>[[9 Márta]], [[1982]]</td><td>[[14 Nollaig]], [[1982]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Réamann Mac Searraigh]]</td><td>[[9 Márta]], [[1982]]</td><td>[[14 Nollaig]], [[1982]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Dick Spring]]</td><td>[[14 Nollaig]], [[1982]]</td><td>[[20 Eanáir]], [[1987]]</td><td>[[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]</td></tr>
<tr><td>[[Risteard Mac An Earraigh]]</td><td>[[14 Nollaig]], [[1982]]</td><td>[[20 Eanáir]], [[1987]]</td><td>[[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]</td></tr>
<tr><td>[[Peter Barry]]</td><td>[[20 Eanáir]], [[1987]]</td><td>[[10 Márta]], [[1987]]</td><td>[[Fine Gael]]</td></tr>
<tr><td>[[Peadar de Barra]]</td><td>[[20 Eanáir]], [[1987]]</td><td>[[10 Márta]], [[1987]]</td><td>[[Fine Gael]]</td></tr>
<tr><td>[[Brian Lenihan]]</td><td>[[10 Márta]], [[1987]]</td><td>[[31 Deireadh Fómhair]], [[1990]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Brian Ó Luineacháin]]</td><td>[[10 Márta]], [[1987]]</td><td>[[31 Deireadh Fómhair]], [[1990]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[John P. Wilson]]</td><td>[[13 Samhain]], [[1990]]</td><td>[[12 Eanáir]], [[1993]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Seán P. Mac Uilliam]]</td><td>[[13 Samhain]], [[1990]]</td><td>[[12 Eanáir]], [[1993]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Dick Spring]]</td><td>[[12 Eanáir]], [[1993]]</td><td>[[17 Samhain]], [[1994]]</td><td>[[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]</td></tr>
<tr><td>[[Risteard Mac An Earraigh]]</td><td>[[12 Eanáir]], [[1993]]</td><td>[[17 Samhain]], [[1994]]</td><td>[[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]</td></tr>
<tr><td>[[Parthalán Ó hEachthairn]]</td><td>[[19 Samhain]], [[1994]]</td><td>[[15 Nollaig]], [[1994]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Parthalán Ó hEachthairn]]</td><td>[[19 Samhain]], [[1994]]</td><td>[[15 Nollaig]], [[1994]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
<tr><td>[[Dick Spring]]</td><td>[[15 Nollaig]], [[1994]]</td><td>[[26 Meitheamh]], [[1997]]</td><td>[[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]</td></tr>
<tr><td>[[Risteard Mac An Earraigh]]</td><td>[[15 Nollaig]], [[1994]]</td><td>[[26 Meitheamh]], [[1997]]</td><td>[[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]</td></tr>
<tr><td>[[Máire Ní Áirne]]</td><td>[[26 Meitheamh]], [[1997]]</td><td>[[13 Meán Fómhair]], [[2006]]</td><td>[[An Páirtí Daonlathach]]</td></tr>
<tr><td>[[Máire Ní Áirne]]</td><td>[[26 Meitheamh]], [[1997]]</td><td>[[13 Meán Fómhair]], [[2006]]</td><td>[[An Páirtí Daonlathach]]</td></tr>
<tr><td>[[Mícheál Mac Dubhghaill]]</td><td>[[13 Meán Fómhair]], [[2006]]</td><td>In oifig anois</td><td>[[An Páirtí Daonlathach]]</td></tr>
<tr><td>[[Mícheál Mac Dubhghaill]]</td><td>[[13 Meán Fómhair]], [[2006]]</td><td>In oifig anois</td><td>[[An Páirtí Daonlathach]]</td></tr>

Leagan ó 21:48, 27 Eanáir 2007

Is é an Tánaiste leas cheannaire rialtais na Phoblacht na hÉireann, nó an tOireachtas mar a thugtar air. Caithfidh an Taoiseach, an Tánaiste agus an tAire Airgeadais bheith ina mbaill de Dháil Éireann, an teach ísle san Oireachtas. Ceaptar an Tánaiste ag Uachtarán na hÉireann, tar éis ainmníocht ón Taoiseach. D'fheidhmeodh an Tánaiste thar ceann an Taoisigh dá bhfaighfeadh seisean bás nó dá gcuirfí ó chumas é, go dtí go gceapfaí Taoiseach nua.

Faoi láthair, is é Mícheál Mac Dubhghaill, ceannaire an Pháirtí Daonlathaigh, atá sa phost.

Téarma

Tá bunús an nóis le fáil i sean-chóras na nGael. Bhíodh Tánaiste ainmnithe ag Taoisigh chun a n-áit a ghlacadh dá marófaí iad nó dá dtarlódh rud ar bith a chuirfeadh cosc orthu a ndualgais a chomhlíonadh. Sa dóigh sin bhíothas ag súil nach mbeadh achrann nuair a bheadh comharba le piocadh. "An té a bhfuiltear ag feitheamh leis' is bunchiall don fhocal.

Stair

Cruthaíodh an t-oifig seo i 1937, in áit oifig an Leas-Uachtarán na hArd-Chomhairle a bhí ann i ré an Saorstát. Bunaíodh an t-oifig mar pháirt den bhunreacht nua Bunreacht na hÉireann. Ba é Seán T. Ó Ceallaigh, ó bhFianna Fáil, an chéad Tánaiste ar 29 Nollaig, 1937. Sa lá atá inniu ann, is coitiant go bhfaigheann ceannaire an dara páirtí is mó sa comhrialtas an post tábhachtach seo.

Liosta Tánaistí

Bhí trí téarma san oifig ag Seán F. Lemass (Fianna Fáil) agus Risteard Mac An Earraigh (Lucht Oibre). Bhí dhá téarma ag Liam Ó Neachtain (Lucht Oibre), agus téarma amháin ag na daoine eile.

An TánaisteAsGo dtíPáirtí
Seán T. Ó Ceallaigh29 Nollaig, 1937 14 Meitheamh, 1945Fianna Fáil
Seán F. Lemass14 Meitheamh, 194518 Feabhra, 1948Fianna Fáil
Liam Ó Neachtain18 Feabhra, 194813 Meitheamh, 1951Lucht Oibre
Seán F. Lemass13 Meitheamh, 19512 Meitheamh, 1954Fianna Fáil
Liam Ó Neachtain2 Meitheamh, 195420 Márta, 1957Lucht Oibre
Seán F. Lemass20 Márta, 195723 Meitheamh, 1959Fianna Fáil
Seán Mac an tSaoi23 Meitheamh, 195921 Aibreán, 1965Fianna Fáil
Proinsias Mac Aodhagáin21 Aibreán, 19652 Iúil, 1969Fianna Fáil
Erskine Childers2 Iúil, 196914 Márta, 1973Fianna Fáil
Breandán Mac Fheorais14 Márta, 19735 Iúil, 1977Lucht Oibre
Seoirse Ó Colla5 Iúil, 197730 Meitheamh, 1981Fianna Fáil
Micheál Ó Laoire30 Meitheamh, 19819 Márta, 1982Lucht Oibre
Réamann Mac Searraigh9 Márta, 198214 Nollaig, 1982Fianna Fáil
Risteard Mac An Earraigh14 Nollaig, 198220 Eanáir, 1987Lucht Oibre
Peadar de Barra20 Eanáir, 198710 Márta, 1987Fine Gael
Brian Ó Luineacháin10 Márta, 198731 Deireadh Fómhair, 1990Fianna Fáil
Seán P. Mac Uilliam13 Samhain, 199012 Eanáir, 1993Fianna Fáil
Risteard Mac An Earraigh12 Eanáir, 199317 Samhain, 1994Lucht Oibre
Parthalán Ó hEachthairn19 Samhain, 199415 Nollaig, 1994Fianna Fáil
Risteard Mac An Earraigh15 Nollaig, 199426 Meitheamh, 1997Lucht Oibre
Máire Ní Áirne26 Meitheamh, 199713 Meán Fómhair, 2006An Páirtí Daonlathach
Mícheál Mac Dubhghaill13 Meán Fómhair, 2006In oifig anoisAn Páirtí Daonlathach
Aisghafa ó "https://ga.wikipedia.org/w/index.php?title=Tánaiste&oldid=74807"