An difríocht idir athruithe ar: "Leictreon"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Content deleted Content added
m Robot: zh:电子 is a good article; athruithe cosmaideacha
m Robot: ar:إلكترون is a featured article; athruithe cosmaideacha
Líne 66: Líne 66:


{{Link GA|zh}}
{{Link GA|zh}}
{{Nasc AR|ar}}
{{Nasc AR|en}}
{{Nasc AR|en}}



Leagan ó 15:40, 29 Eanáir 2014

Leictreon
Fithiseáin leictreonacha den adamh hidrigine
Fithiseáin leictreonacha den adamh hidrigine
An chéad cúpla fithiseáin leictreonacha den adamh hidrigine mar trasghearraidh le cód datha don dlús dóchúlachta
Aicmiú
Buncháithnín
Fearmón
Leaptón
An Chéad Glúin
Leictreon
Airíonna
Mais: 9.10 × 10−31 kg
Lucht leictreach: −1.6 × 10−19C
Guairne: 1/2
Lucht Datha: faic
Ga: 2.8179 × 10−15 m
Idirghníomhú: Domhantarraingt, Leictreamaighnéadach, Lag

Is éard atá sa leictreon (tugtar neigeatrón air freisin; is é e an gnáthchomhartha) ná cáithnín fo-adamhach. Taobh istigh den adamh a fhaightear na leictreoin, i gcumraíocht leictreonach, ag timpeallú an núicléas (is de phrótóin agus de neodróin atá sé sin cumtha).

Tá an lucht leictreach is lú ag na leictreoin, agus gineann siad sruth leictreach agus iad ag taisteal. Toisc go bhfuil baint ann idir an méid leictreon atá ag adamh agus a chuid tarraingt chuig adaimh eile, is bunúsach an páirt a ghlacann an leictreon sa cheimic.

Stair

Bhí George Johnston Stoney, fisiceoir Éireannach, ar na chéad daoine a d’úsáid an focal ‘leictreon’ ar an gcainníocht bhunúsach luchta a fhaightear sa leictrealú[1].

Ba é Robert Millikan, Meiriceánach, an chéad duine a rinne luach an luchta ar an leictreon a thomhas[2]. D’úsáid sé turgnamh cáiliúil ar a dtugtar an turgnamh ola-bhraonach. Fuair sé amach go bhfuil lucht dar luach −1.6 × 10−19C (nó an luach sin iolraithe faoi shlánuimhir éigin) ar bhraon ola a luchtaítear go leictreastatach. Rinne sé amach gurb in é méid an luchta ar an leictreon.

Tagairtí

  1. Alex Keller: The Infancy of Atomic Physics. Hercules in His Cradle, Oxford University 1983. ISBN 0-19-853904-5
  2. GCE Physics A2 1 (Irish) Sum06.indd

Naisc sheachtracha

Teimpléad:Link GA Teimpléad:Nasc AR Teimpléad:Nasc AR