An difríocht idir athruithe ar: "Cathair na Vatacáine"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Content deleted Content added
MerlIwBot (plé | dréachtaí)
m róbat ag suimiú: ba:Ватикан
Addbot (plé | dréachtaí)
mNo edit summary
Líne 71: Líne 71:
{{Nasc AR|fi}}
{{Nasc AR|fi}}


[[ace:Vatikan]]
[[af:Vatikaanstad]]
[[als:Vatikan]]
[[am:ቫቲካን ከተማ]]
[[an:Ciudat d'o Vaticano]]
[[ang:Faticanburg]]
[[ar:الفاتيكان]]
[[arc:ܡܕܝܢܬܐ ܕܘܛܝܩܢ]]
[[arz:مدينة الڤاتيكان]]
[[ast:Vaticanu]]
[[az:Vatikan]]
[[ba:Ватикан]]
[[bar:Vatikanstod]]
[[bat-smg:Vatikans]]
[[bcl:Ciudad nin Vaticano]]
[[be:Ватыкан]]
[[be-x-old:Ватыкан]]
[[bg:Ватикан]]
[[bi:Vatican Siti]]
[[bn:ভ্যাটিকান সিটি]]
[[bo:ཝ་ཏི་ཀན་གྲོང་ཁྱོར།]]
[[bpy:ভ্যাটিকান সিটি]]
[[br:Keoded ar Vatikan]]
[[bs:Vatikan]]
[[bxr:Ватикан]]
[[ca:Ciutat del Vaticà]]
[[cbk-zam:Ciudad del Vaticano]]
[[ce:Ватикан]]
[[ceb:Dakbayan sa Batikano]]
[[ckb:ڤاتیکان]]
[[co:Cità di u Vaticanu]]
[[crh:Vatikan]]
[[cs:Vatikán]]
[[csb:Watikan]]
[[cu:Ватиканъ]]
[[cv:Ватикан]]
[[cy:Y Fatican]]
[[da:Vatikanstaten]]
[[de:Vatikanstadt]]
[[diq:Vatikan]]
[[dsb:Vatikańske město]]
[[dv:ވެޓިކަން ސިޓީ]]
[[dz:བ་ཊི་ཀཱན།]]
[[ee:Vatican City]]
[[el:Βατικανό]]
[[eml:Sitê dal Vaticân]]
[[en:Vatican City]]
[[eo:Vatikano]]
[[es:Ciudad del Vaticano]]
[[et:Vatikan]]
[[eu:Vatikano Hiria]]
[[ext:Ciá del Vaticanu]]
[[fa:واتیکان]]
[[fi:Vatikaanivaltio]]
[[fiu-vro:Vatikan]]
[[fo:Vatikanið]]
[[fr:Vatican]]
[[frp:Vatican]]
[[frr:Watikaanstääd]]
[[fur:Citât dal Vatican]]
[[fy:Fatikaanstêd]]
[[gag:Vatikan]]
[[gd:Cathair na Bhatacain]]
[[gl:Cidade do Vaticano - Civitas Vaticana]]
[[gn:Táva Vatikano]]
[[gv:Ard-valley yn Phaab]]
[[haw:Wakikana]]
[[he:קריית הוותיקן]]
[[hi:वैटिकन नगर]]
[[hi:वैटिकन नगर]]
[[hif:Vatican City]]
[[hr:Vatikan]]
[[hsb:Vatikanske město]]
[[ht:Vatikan]]
[[hu:Vatikán]]
[[hy:Վատիկան]]
[[ia:Citate Vatican]]
[[id:Vatikan]]
[[ie:Vaticano]]
[[ilo:Siudad ti Batikano]]
[[io:Vatikano]]
[[is:Vatíkanið]]
[[it:Città del Vaticano]]
[[ja:バチカン]]
[[jv:Vatikan]]
[[ka:ვატიკანი]]
[[kaa:Vatikan]]
[[kbd:Ватикан]]
[[kg:Vatican]]
[[kk:Ватикан]]
[[kl:Vatikani]]
[[kn:ವ್ಯಾಟಿಕನ್ ನಗರ]]
[[ko:바티칸 시국]]
[[koi:Ватикан]]
[[krc:Ватикан]]
[[ksh:Vatikan]]
[[ku:Vatîkan]]
[[kv:Ватикан]]
[[kw:Cita Vatikan]]
[[ky:Ватикан]]
[[la:Civitas Vaticana]]
[[lad:Sivdad del Vatikano]]
[[lb:Vatikanstad]]
[[lez:Ватикан]]
[[li:Vaticaanstad]]
[[lij:Çittæ do Vatican]]
[[lmo:Cità del Vatican]]
[[ln:Vatikáni]]
[[lt:Vatikanas]]
[[ltg:Vatikans]]
[[lv:Vatikāns]]
[[mhr:Ватикан]]
[[mi:Poho o Pita]]
[[mk:Ватикан]]
[[ml:വത്തിക്കാൻ നഗരം]]
[[mn:Ватикан]]
[[mr:व्हॅटिकन सिटी]]
[[ms:Kota Vatican]]
[[mt:Belt tal-Vatikan]]
[[mwl:Baticano]]
[[my:ဗာတီကန်စီးတီး]]
[[na:Batikan]]
[[nah:Āltepētl in Vaticano]]
[[nap:Cità d%27%27o Vaticano]]
[[nap:Cità d%27%27o Vaticano]]
[[nds:Vatikaan]]
[[nds-nl:Vaticaanstad]]
[[ne:भ्याटिकन सिटी]]
[[nl:Vaticaanstad]]
[[nn:Vatikanstaten]]
[[no:Vatikanstaten]]
[[nov:Vatikan Urbe]]
[[nrm:Vatican]]
[[nv:Bádikin Sídii]]
[[oc:Vatican]]
[[or:ଭାଟିକାନ ସିଟି]]
[[os:Ватикан]]
[[pa:ਵੈਟੀਕਨ ਸ਼ਹਿਰ]]
[[pag:Siyudad na Vatikano]]
[[pam:Lakanbalen ning Baticanu]]
[[pap:Siudad Vatikano]]
[[pcd:Vatican]]
[[pfl:Wadigaan]]
[[pih:Watikan Citii]]
[[pl:Watykan]]
[[pms:Sità dël Vatican]]
[[pnb:ویٹیکن]]
[[pnt:Βατικανό]]
[[ps:واټيکان ښار]]
[[pt:Vaticano]]
[[qu:Watikanu llaqta]]
[[rm:Citad dal Vatican]]
[[rmy:Vatican]]
[[ro:Vatican]]
[[roa-rup:Vatican]]
[[roa-tara:Cetate d'u Vaticane]]
[[ru:Ватикан]]
[[rue:Ватікан]]
[[rw:Vatikani]]
[[sa:वैटिकन]]
[[sah:Ватикаан]]
[[sc:Tzitade de su Vaticanu]]
[[scn:Cità dû Vaticanu]]
[[scn:Cità dû Vaticanu]]
[[sco:Vatican Ceety]]
[[se:Vatikána]]
[[sh:Vatikan]]
[[si:වතිකානුව]]
[[simple:Vatican City]]
[[sk:Vatikán]]
[[sl:Vatikan]]
[[so:Faatikan]]
[[sq:Vatikani]]
[[sr:Ватикан]]
[[ss:IVathikhi]]
[[stq:Vatikanstääd]]
[[su:Vatikan]]
[[sv:Vatikanstaten]]
[[sw:Vatikani]]
[[szl:Watykůn]]
[[ta:வத்திக்கான் நகர்]]
[[te:వాటికన్ నగరం]]
[[tet:Vatikanu]]
[[tg:Вотикон]]
[[th:นครรัฐวาติกัน]]
[[tk:Watikan]]
[[tl:Lungsod ng Batikano]]
[[tl:Lungsod ng Batikano]]
[[tr:Vatikan]]
[[tt:Ватикан]]
[[udm:Ватикан]]
[[ug:Watikan Shehiri]]
[[uk:Ватикан]]
[[ur:ویٹیکن سٹی]]
[[uz:Vatikan shahri]]
[[vec:Sità del Vatican]]
[[vep:Vatikan]]
[[vi:Thành Vatican]]
[[vls:Vaticoanstad]]
[[vo:Vatikän]]
[[war:Syudad han Vaticano]]
[[wo:Watikaa]]
[[wuu:梵蒂冈]]
[[xal:Ватикан Балһсн]]
[[xmf:ვატიკანი]]
[[yi:וואטיקאן]]
[[yo:Ìlú Fatikan]]
[[zea:Vaticaânstad]]
[[zh:梵蒂冈]]
[[zh-min-nan:Vaticano]]
[[zh-yue:梵蒂岡]]
[[zu:Indolobha yaseVathikhani]]

Leagan ó 23:00, 14 Aibreán 2013

Teimpléad:Bosca Sonraí Tíre

Is í Cathair na Vatacáine, nó Stát Chathair na Vatacáine (Iodáilis: Stato della Città del Vaticano, Laidin: Status Civitatis Vaticanae) lárionad na hEaglaise Caitlicí sa domhan, agus í suite taobh istigh den Róimh, príomhchathair na hIodáile. Is féidir an Vatacáin a thabhairt uirthi as Gaeilge freisin.

Is í an Vatacáin an stát is lú sa Domhan de réir an daonra agus an achair. Tháinig an Vatacáin ar an bhfód mar atá sí inniu, nuair a shínigh Benito Mussolini agus an Pápa Pius XII Conradh na Lataráine sa bhliain 1929.

Is gá an Vatacáin féin a aithint thar an Suí Naofa, nó is follasach go raibh an Suí Naofa ann, mar choincheap, i bhfad sular bunaíodh Stát na Vatacáine. Foilsítear fógráin oifigiúla na Vatacáine féin as Iodáilis, ach is í an Laidin bunteanga na gcaipéisí a eisíonn an Suí. Thairis sin, ní hionann pasanna na Vatacáine agus pasanna an tSuí Naofa. Ní stát é an Suí Naofa féin, agus mar sin, ní féidir leis ach pasanna dioplómatúla agus pasanna seirbhíse a eisiúint, ach bíonn an Vatacáin féin ag eisiúint gnáthphasanna.

Roimh lá na Vatacáine, bhí a leithéid de rud ann agus Stáit an Phápa. Is éard a bhí i gceist le Stáit an Phápa ná an stát eaglasta a bhí ann sna blianta 756-1870, agus é ag cuimsiú lár na hIodáile go léir. Tháinig deireadh leis na Stáit seo de thoradh an Risorgimento, is é sin, leis na cogaí a cuireadh sa naoú haois déag leis an Iodáil go léir a aontú. Nuair a shínigh Pius agus Mussolini Conradh na Lataráine, shainigh siad nárbh é athbhunú Stáit an Phápa a bhí i gceist, ach stát nua ar fad.

Plás Pheadair - Cathair na Vatacáine

Monarcacht í an Vatacáin, agus is é an Pápa an monarc. Eaglaisigh Chaitliceacha iad na feidhmeannaigh is airde sa Stát. Tá limistéar an Stáit faoi fhorlámhas an tSuí Naofa, agus cónaí ar an bPápa ansin, sa Phálás Aspalda. Níl cónaí ar an bPápa ansin ach ón mbliain 1377 anuas. Roimhe sin, bhíodh na Pápaí ina gcónaí i bPálás na Lataráine ar Chnoc Caelius ar an taobh eile den chathair. I bPálás na Lataráine a síníodh Conradh na Lataráine freisin, agus sin é an fáth go bhfuil an t-ainm sin ar an gConradh.

Seanainm é ainm na Vatacáine, agus é ag dul siar go dtí na blianta réamh-Chríostaí: Mons Vaticanus an leagan Laidine, nó Cnoc na Vatacáine. Cuid de shean-Chnoc na Vatacáine iad críocha an Stáit, chomh maith leis na Machairí Vatacánacha in aice leis an gCnoc. B'ansin a tógadh Baisleac Pheadair, an Séipéal Sistíneach, an Pálás Aspalda agus na hiarsmalanna, chomh maith le foirgnimh áirithe eile. Go dtí an bhliain 1929, bhain na tailte seo le barda Borgo.

Tá cuid d'fhoirgnimh an tSuí Naofa suite taobh amuigh den Vatacáin, go háirithe Castel Gandolfo, áitreabh samhraidh an Phápa, chomh maith le baisleaca áirithe. Tá cearta eistíre ag údaráis na Vatacáine sna tailte seo, agus iad á bpóilíniú ag gníomhairí Vatacánacha.

Naisc Sheachtracha


Teimpléad:Nasc AR Teimpléad:Nasc AR