An difríocht idir athruithe ar: "An Oiséitis"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Content deleted Content added
m r2.7.3) (róbat ag suimiú: ckb:زمانی ئۆسێتی
Addbot (plé | dréachtaí)
m Bot: Migrating 75 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q33968 (translate me)
Líne 29: Líne 29:
[[Catagóir:An Oiséit]]
[[Catagóir:An Oiséit]]
[[Catagóir:Sarmátaigh]]
[[Catagóir:Sarmátaigh]]

[[am:ኢሮንኛ]]
[[an:Idioma oseta]]
[[ar:لغة أوسيتية]]
[[ba:Осетин теле]]
[[be:Асецінская мова]]
[[be-x-old:Асэтынская мова]]
[[bg:Осетински език]]
[[bn:অসেটীয় ভাষা]]
[[br:Oseteg]]
[[ca:Osseta]]
[[ceb:Pinulongang Osetyo]]
[[ckb:زمانی ئۆسێتی]]
[[crh:Oset tili]]
[[cs:Osetština]]
[[cu:Осєтьскъ ѩꙁꙑкъ]]
[[da:Ossetisk (sprog)]]
[[de:Ossetische Sprache]]
[[diq:Osetki]]
[[en:Ossetic language]]
[[eo:Oseta lingvo]]
[[es:Idioma osetio]]
[[fa:زبان آسی]]
[[fi:Osseetin kieli]]
[[fo:Ossetiskt mál]]
[[fr:Ossète]]
[[gl:Lingua ossetia]]
[[gv:Ossetish]]
[[hi:ओसेती भाषा]]
[[hr:Osetski jezik]]
[[hsb:Osetišćina]]
[[hu:Oszét nyelv]]
[[hy:Օսերեն]]
[[id:Bahasa Ossetia]]
[[io:Osetiana linguo]]
[[it:Lingua osseta]]
[[ja:オセット語]]
[[ka:ოსური ენა]]
[[ko:오세트어]]
[[krc:Тегей тил]]
[[ku:Zimanê osetî]]
[[kv:Осет кыв]]
[[lij:Lengua osseta]]
[[lt:Osetinų kalba]]
[[lv:Osetīnu valoda]]
[[mhr:Осетин йылме]]
[[mk:Осетиски јазик]]
[[mzn:آسی]]
[[nl:Ossetisch]]
[[nn:Ossetisk]]
[[no:Ossetisk]]
[[os:Ирон æвзаг]]
[[pl:Język osetyjski]]
[[pms:Lenga Osetin-a]]
[[pnb:اوسیشین]]
[[pt:Língua osseta]]
[[qu:Usit simi]]
[[ro:Limba osetă]]
[[ru:Осетинский язык]]
[[rw:Icyosetiya]]
[[sah:Осетин тыла]]
[[sco:Ossetic leid]]
[[sh:Osetinski jezik]]
[[sk:Osetčina]]
[[sl:Osetinščina]]
[[sr:Осетински језик]]
[[sv:Ossetiska]]
[[ta:ஒசேத்திய மொழி]]
[[th:ภาษาออสซีเชีย]]
[[tr:Osetçe]]
[[tt:Осетин теле]]
[[udm:Осетин кыл]]
[[uk:Осетинська мова]]
[[vi:Tiếng Ossetia]]
[[zh:奧塞梯語]]
[[zh-min-nan:Ossetia-gí]]

Leagan ó 00:31, 9 Márta 2013

Teimpléad:Teanga Teanga Iaránach is ea an Oiséitis, agus í á labhairt ag seacht gcéad míle duine san Oiséit, limistéar ar shléibhte Chugais idir an Rúis agus an tSeoirsia. Tá cónaí ar an gcuid is mó acu i gcúige na hOiséite Thuaidh agus na hAláine, atá suite sa Rúis, in aice leis an tSeoirsia, ach thairis sin, tá aon chúigiú cuid de na hÓiséitigh lonnaithe ar an taobh Seoirsiach den teorainn, san Oiséit Theas, agus an tír sin ina cnámh spairne idir an Rúis agus an tSeoirsia faoi láthair.

Tugann na hÓiséitigh féin Ирон ӕвзаг/Iron ævzagИронау/Ironau ar a dteanga. Is í an t-aon teanga amháin a úsáideann an litir úd ӕ san aibítir Choireallach. Creidtear gurb í an Oiséitis an t-iarsma deireanach de theangacha na Scitiach is na nAlánach a shealbhaigh deisceart na Rúise timpeall na mblianta 700-600 roimh bhreith Chríost. Tá abairtí Oiséitise le fáil i bhfoinsí stairiúla Gréigise ó thús na dara mílaoise i ndiaidh bhreith Chríost.

Tá dhá chanúint Óiséitise ann, mar atá, Iron agus Digor. Is í an chanúint Iron is tábhachtaí, agus is í is bun leis an teanga liteartha. B'é Kosta Khetagurov (1859-1906) file náisiúnta na nÓiséiteach a chuir tús le caighdeánú na teanga.

San Ungáir, bhí teanga ghaolmhar á labhairt ag treibh a dtugtaí Jász uirthi as Ungáiris. Chuaigh an teanga seo i léig le fada an lá, ach i bhfad ina dhiaidh sin féin, ba nós leis na hUngáraigh aitheantas áirithe a thabhairt don treibh seo mar dhream eitneach ar leith. D'fhág na Jász téacsanna ina ndiaidh ina seanteanga, agus bhí na saineolaithe in ann an Óiséitis a úsáid mar ghléas le ciall a bhaint astu.