Sí an Bhrú

Sí an Bhrú, i mBrú na Bóinne.

Tuama pasáiste é Sí an Bhrú, atá suite sa réigiún Brú na Bóinne i gContae na Mí, Poblacht na hÉireann. Ceann de na suíomhanna réamhstairiúla is cáiliúla in Éirinn atá ann. Tá samplaí maithe den ealaín thuama pasáiste agus ealaín Mheigiliteach le fáil ann chomh maith.

Lonraíonn an ghrian síos an phasáiste go dtí an seomra adhlactha ar feadh cúpla lá gach bliain i rith grianstad an gheimhridh. Tógadh an tuama idir 3300 RC agus 2900 RC (de réir dátú charbón 14), agus mar sin tá sé níos mó ná cúig céad bliain níos sine ná Pirimid Mhór Giza san Éigipt.

Stair

Tógadh Sí an Bhú go bunúsach idir thart ar 5500 RC agus 2900 RC, rud a chiallaíonn go bhfuil sé os cionn 5,000 bliain d'aois. Maidir leis na dátaí C-14, tá sé níos mó ná 500 bhliain níos sine ná an Phirimid Ollmhór i nGiza san Éigipt agus míle bliain níos sine ná Stonehenge.

Sa Ré Néolitic, lean Sí na Bhrú mar ionad tábhachtach searmanais.

Ealaín

Bealach isteach.

Tá Sí an Bhrú cáiliúil ó thaobh ealaíne de. Tá móitífeanna de bhíseanna agus muileataí ar an gcloch iontrála, agus ceaptar gur féilire de shaghas éigin a bhí ann. Ar aon nós, ní ealaín ar son na healaíne é. Déanann an chloch iontrála líne dhíreach le cloich 52 ag cúl Sí an Bhrú, agus tá na marcanna céanna orthu.

Naisc sheachtracha

• Eolas breise as Gaeilge faoi Shí an Bhrú ar shuíomh gréasáin 'Oidhreacht Éireann'