An difríocht idir athruithe ar: "Vilnias"
m r2.7.3) (róbat ag suimiú: se:Vilnius |
KamikazeBot (plé | dréachtaí) m r2.7.3) (Robot: Modifying tl:Vilnius to tl:Vilna |
||
Líne 165: | Líne 165: | ||
[[tg:Вилнюс]] |
[[tg:Вилнюс]] |
||
[[th:วิลนีอุส]] |
[[th:วิลนีอุส]] |
||
[[tl: |
[[tl:Vilna]] |
||
[[tpi:Vilnius]] |
[[tpi:Vilnius]] |
||
[[tr:Vilnius]] |
[[tr:Vilnius]] |
Leagan ó 09:54, 26 Eanáir 2013
Teimpléad:Bosca Sonraí - Cathracha Is í Vilnias (Wilno as Polainnis) príomhchathair na Liotuáine, agus an chathair is mó sa tír le daonra de 553,904 duine (Nollaig 2005). Tá Vilnias suite in oirdheisceart na Liotuáine (Teimpléad:Comhor) ag cumar aibhneacha Vilnia agus Neris. Nuair a bhí an Liotuáin níos mó ba í seo lár tíreolaíoch na tíre.
Stair
Ní fios go díreach cathain ar bunaíodh í ach déantair taigairt di i litreacha an Ard-Diúca Gediminas sa bhliain 1323. Bhain Vilnias buaic a cumhachta amach le linn do Sigismund August a bheith i réim nuair a bhog sé a chuairt ann sa bhliain 1544. Bhí na Rúisigh i gceannas ar feadh i bhfad agus ba bheag Liotuánach a chónaigh sa chathair go dtí an 20ú haois.
Ghabh an Pholainn seilbh ar Vilnias tar éis an Chéad Chogadh Domhanda go dtí gur ghlac an Aontacht Shóivéideach seilbh uirthi arís i 1939. Rinne an Ghearmáin ionradh ar an Liotuáin i mí Mheithimh 1941 agus cuireadh dhá ghetto ar bun chun na Giúdaigh a dhíothú. Trí bliana ina dhiaidh sin ghabh an Arm Dearg an chathair arís agus bhí an Liotuáin i seilbh na Rúise go dtí gur fhógair Ard-Chomhairle Phoblacht Shóisialach na Liotuáine a neamhspleáchas ar an 11 Márta 1990.
Rinne na Sóivéidigh iarracht an éirí amach a chur faoi chois ach ghéill siad aitheantas don Liotuáin faoi dheireadh i mí Lúnasa na bliana 1991. Tá an-fhorbairt déanta ar Vilnias ó shin agus is cathair nua-aimseartha Eorpach anois í agus athnuachan déanta ar a lár stairiúil.