An difríocht idir athruithe ar: "Tulach Mhór"

← Gabh chuig an difear roimhe seo An chéad dhifear eile →

Content deleted Content added

Inline

Leagan ó 12:25, 3 Samhain 2012

Baile i gContae Uíbh Fhailí, i lár Phoblacht na hÉireann, é Tulach Mhór (Béarla: Tullamore). Príomhbhaile contae is ea é, agus tá 12,927 duine ina gcónaí ann. Is baile tábhachtach sa réigiún lár-tíre é faoi choinne tráchtála agus tionscail. Is iad Tyco Healthcare agus Boston Scientific na príomhfhostóirí idirnáisiúnta sa bhaile. Sa bhliain 2004, d'oscail an Pháirc Mhiondíola Thulach Mhór. Is iad Tesco, DID, Argos, Heatons, Burger King agus Woodies DIY na príomhshiopaí sa pháirc.

Tá 1,000 daoine ag obair san Ospidéal Réigiúnach Lár-Tíre agus in oifigí HSE. Is iad Timpiste & Éigeandáil, Ainéistéitic, Cairdeolaíocht, Míochaine Ghinearálta, Máinliacht Ghinearálta, Gínéiceolaíocht, Cnáimhseachas, Ainéistéise Péidiatraic, Péidiatraic agus Paiteolaíocht na speisialtachtaí san ospidéal.

Fuair an baile an bonn cré-umha sa chomórtas Tidy Towns sa bhliain 2004. Tá an Seó Talmhaíochta Thulach Mhór ar siúl gach bliain taobh amuigh den bhaile.

Rinneadh an t-uisce beatha Tullamore Dew i nDrioglann Thulach Mhór ón mbliain 1829 go dtí na 50idí, nuair a dúnadh an drioglann. Déantar Tullamore Dew i gContae Chorcaí ó shin, agus é ina uisce beatha móréilimh na laethanta seo.

Tá trí nuachtán ann: Tullamore Tribune, Offaly Independent agus an Offaly Express.

Stair

Sa bhliain 1785, tharla timpiste balún te san áit. Scrios sé 100 tithe sa bhaile agus thosaigh sé dóiteán mór. Ba é seo an chéad tubaiste eitlíochta i stair an domhain.

Bronnadh stádas mar phríomhbhaile contae ar Thulach Mhór sa bhliain 1835. An Daingean a bhí ina phríomhbhaile roimhe sin.

Cultúr

Tá an Phoenix Festival ar siúl gach bliain sa Tulach Mhór. Tá go leor imeachtaí ag an bhféile mar aon le balún te, ceolchoirmeacha, siamsa sa tsráid, tinte ealaíne agus i bhfad níos mó.

Tá Seó Talmhaíochta Thulach Mhór bliantúil ar siúl sa bhaile i mí Lúnasa. D'fhás an seó seo i rith na mblianta agus is é an seó aon lae is mó sa tír anois.

Bhí an Fleadh Ceoil sa bhaile ar feadh trí bliana. Eagraíodh é sa bhliain 2007 agus arís sna blianta 2008 agus 2009.

Iompar

D'oscail an stáisiún traenach sa Tulach Mhór i mí Dheireadh Fómhair 1854. Tá sé suite ar na línte Baile Átha Cliath–Gaillimh agus Baile Átha Cliath–Cathair na Mart/Béal an Átha.

Tá Tulach Mhór nasctha le Baile Átha Luain agus leis An Muileann gCearr i gContae na hIarmhí. Is é an "Midlands Gateway" an t-ainm atá air.

Tá seachród nua timpeall an bhaile. Is carrbhealach singil é agus tá sé 14 km ar fhad. D'oscail an iar-Thaoiseach Brian Cowen é sa bhliain 2009. Tá an baile 10 gciliméadar ón mótarbhealach M6 idir Baile Átha Cliath agus Gaillimh.

Daoine Cáiliúla ón Tulach Mhór

Gerald Gardner (1922-2009), fisiceoir agus gníomhaí sóisialta
Brian Ó Comhain, Iar-Thaoiseach

Íomhánna

Caisleán Charleville
Sráid Phádraig
Sráid Colum Cille
Comhairle Baile
An Chanáil Mhór
Cé Bury

@@ Líne 15: / Líne 15: @@
-Baile i g[[Contae Uíbh Fhailí]], i lár [[Poblacht na hÉireann|Phoblacht na hÉireann]], é '''Tulach Mhór''' ([[Béarla]]: Tullamore). Príomhbhaile contae is ea é, agus tá 12,927 duine ina gcónaí ann. Tá sé baile tábhachtach sa réigiún lár-tíre faoi choinne tráchtáil agus tionscal. Is iad '' Tyco Healthcare'' agus ''Boston Scientific'' na príomh fostóirí idirnáisiúnta as an baile. Sa blian 2004, d'ocail an ''Páirc Mhiondíola Tulach Mhór''. Is iad Tesco, DID, Argos, Heatons, Burger King agus Woodies DIY na príomh siopaí sa páirc.
+Baile i g[[Contae Uíbh Fhailí]], i lár [[Poblacht na hÉireann|Phoblacht na hÉireann]], é '''Tulach Mhór''' ([[Béarla]]: Tullamore). Príomhbhaile contae is ea é, agus tá 12,927 duine ina gcónaí ann. Is baile tábhachtach sa réigiún lár-tíre é faoi choinne tráchtála agus tionscail. Is iad ''Tyco Healthcare'' agus ''Boston Scientific'' na príomhfhostóirí idirnáisiúnta sa bhaile. Sa bhliain 2004, d'oscail an Pháirc Mhiondíola Thulach Mhór. Is iad Tesco, DID, Argos, Heatons, Burger King agus Woodies DIY na príomhshiopaí sa pháirc.
-Tá 1000 daoine ag obair sa [[Ospidéal Réigiúnach Lár-Tíre]] agus an oifigí ''HSE''. Is íad Timpiste & Éigeandáil, Ainéistéitic, Cairdeolaíocht, Cairdeolaíocht, Míochaine Ghinearálta, Máinliacht Ghinearálta, Gínéiceolaíocht, Cnáimhseachas, Ainéistéise Péidiatraic, Péidiatraic agus Paiteolaíocht na speisialtachtaí san oispidéal.
+Tá 1,000 daoine ag obair san [[Ospidéal Réigiúnach Lár-Tíre]] agus in oifigí ''HSE''. Is iad Timpiste & Éigeandáil, Ainéistéitic, Cairdeolaíocht, Míochaine Ghinearálta, Máinliacht Ghinearálta, Gínéiceolaíocht, Cnáimhseachas, Ainéistéise Péidiatraic, Péidiatraic agus Paiteolaíocht na speisialtachtaí san ospidéal.
-Fuair an baile an bonn cré-umha as an Comórtas Tidy Towns sa blian 2004. Tá an ''Seó Talmhaíochta Tulach Mhór'' ar siúl gach blian taobh amuigh an baile.
+Fuair an baile an bonn cré-umha sa chomórtas Tidy Towns sa bhliain 2004. Tá an ''Seó Talmhaíochta Thulach Mhór'' ar siúl gach bliain taobh amuigh den bhaile.
-Rinné siad an [[uisce beatha]] ''Tullamore Dew'' sa Drioglann Tulach Mhór ó an blian 1829. Dún an drioglann sna 50idí agus deannan siad é sa Contae Corcaigh ó shin. Is é uisce beatha móréilimh inniu.
+Rinneadh an t-[[uisce beatha]] ''Tullamore Dew'' i nDrioglann Thulach Mhór ón mbliain 1829 go dtí na 50idí, nuair a dúnadh an drioglann. Déantar Tullamore Dew i gContae Chorcaí ó shin, agus é ina uisce beatha móréilimh na laethanta seo.
 Tá trí nuachtán ann: Tullamore Tribune, Offaly Independent agus an Offaly Express.
 == Stair ==
-Sa bhliain 1785, bhí timpiste balún te mór. Scrios sé 100 tithe sa baile agus thosaigh sé doiteán mór. Bhí sé an chéad tubaiste eitlíocht sa domhain.
+Sa bhliain 1785, tharla timpiste balún te san áit. Scrios sé 100 tithe sa bhaile agus thosaigh sé dóiteán mór. Ba é seo an chéad tubaiste eitlíochta i stair an domhain.
-Tháinig Tulach Mhór an Príomhbaile contae sa bhliian 1835. Bhí [[An Daingean, Co. Uíbh Fhailí|An Daingean]] an príomhbaile roimhe sin.
+Bronnadh stádas mar phríomhbhaile contae ar Thulach Mhór sa bhliain 1835. [[An Daingean, Co. Uíbh Fhailí|An Daingean]] a bhí ina phríomhbhaile roimhe sin.
 == Cultúr ==
-Tá an Phoenix Festival ar siúl gach blian sa Tulach Mhór. Tá go leor himeachtaí ag an bhféile mar aon le balún te, ceolchoirmeacha, siamsa sa sráid, tinte ealaíne agus i bhfad níos mó.
+Tá an Phoenix Festival ar siúl gach bliain sa Tulach Mhór. Tá go leor imeachtaí ag an bhféile mar aon le balún te, ceolchoirmeacha, siamsa sa tsráid, tinte ealaíne agus i bhfad níos mó.
-Tá an ''Seó Talmhaíochta Tulach Mhór'' bliantán ar siúl sa baile i mí Lúnasa. D'fhás an seó i rith na le cúpla bliain anuas agus is é an seó lá-amháin is mó sa tire anois.
+Tá ''Seó Talmhaíochta Thulach Mhór'' bliantúil ar siúl sa bhaile i mí Lúnasa. D'fhás an seó seo i rith na mblianta agus is é an seó aon lae is mó sa tír anois.
-Bhí an Fleadh Ceoil sa baile ar feadh trí bliana. Tháinig sé sa bliain 2007 agus arís sna blianta 2008 agus 2009.
+Bhí an Fleadh Ceoil sa bhaile ar feadh trí bliana. Eagraíodh é sa bhliain 2007 agus arís sna blianta 2008 agus 2009.
 == Iompar ==
-D'oscail an stáisiún traenach sa Tulach Mhór i mí an Deiredh Fomhair 1854. Tá sé ar an líne [[Baile Átha Cliath]]-[[Gaillimh]] agus Baile Átha Cliath-[[Cathair na Mart]]/[[Béal an Átha]] idirchathrach bealaí.
+D'oscail an stáisiún traenach sa Tulach Mhór i mí Dheireadh Fómhair 1854. Tá sé suite ar na línte [[Baile Átha Cliath]]–[[Gaillimh]] agus Baile Átha Cliath–[[Cathair na Mart]]/[[Béal an Átha]].
-Tá Tulach Mhór nasctha le [[Baile Átha Luain]] agus [[An Muileann gCearr]] sa [[Contae na hIarmhí]]. Is é an "Midlands Gateway" an t-ainm atá air.
+Tá Tulach Mhór nasctha le [[Baile Átha Luain]] agus leis [[An Muileann gCearr]] i g[[Contae na hIarmhí]]. Is é an "Midlands Gateway" an t-ainm atá air.
-Tá seachród nua timpeall an baile. Is carrbhealach singil é agus tá sé 14km i bhfad. D'oscail an iar-Taoiseach [[Brian Cowen]] é sa bhliain 2009. Tá an baile 10 ciliméadar ó an mótarbhealach [[M6]] idir [[Baile Átha Cliath]] agus na [[Gaillimh]].
+Tá seachród nua timpeall an bhaile. Is carrbhealach singil é agus tá sé 14 km ar fhad. D'oscail an iar-Thaoiseach [[Brian Cowen]] é sa bhliain 2009. Tá an baile 10 gciliméadar ón mótarbhealach [[M6]] idir [[Baile Átha Cliath]] agus [[Gaillimh]].
 == Daoine Cáiliúla ón Tulach Mhór ==
 * '''Gerald Gardner''' (1922-2009), fisiceoir agus gníomhaí sóisialta
-* [[Brian Ó Comhain]], Iar-Taoiseach
+* [[Brian Ó Comhain]], Iar-Thaoiseach
 == Íomhánna ==