An difríocht idir athruithe ar: "Leictreon"
Stoney, Millikan |
|||
Líne 54: | Líne 54: | ||
==Stair== |
==Stair== |
||
Bhí [[George Johnston |
Bhí [[George Johnston Stoney]], fisicí [[Éireannach]], ar na chéad daoine a d’úsáid an focal ‘leictreon’ ar an gcainníocht bhunúsach luchta a fhaightear sa leictrealú<ref>Alex Keller: The Infancy of Atomic Physics. Hercules in His Cradle, Oxford University 1983. ISBN 0-19-853904-5</ref>. |
||
Ba é Robert Millikan, [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Meiriceánach]], an chéad duine a rinne luach an luchta ar an leictreon a thomhas<ref>[http://www.rewardinglearning.org.uk/common/includes/microsite_doc_link.aspx?docid=2150-1 |
Ba é Robert Millikan, [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Meiriceánach]], an chéad duine a rinne luach an luchta ar an leictreon a thomhas<ref>[http://www.rewardinglearning.org.uk/common/includes/microsite_doc_link.aspx?docid=2150-1 GCE Physics] A2 1 (Irish) Sum06.indd</ref>. D’úsáid sé [[turgnamh]] cáiliúil ar a dtugtar an turgnamh [[ola]]-bhraonach. Fuair sé amach go bhfuil lucht dar luach −1.6 × 10<sup>−19</sup>[[Cúlóm|C]] (nó an luach sin iolraithe faoi shlánuimhir éigin) ar bhraon ola a luchtaítear go leictreastatach. Rinne sé amach gurb in é méid an luchta ar an leictreon. |
||
== Tagairtí== |
== Tagairtí== |
Leagan ó 06:26, 2 Márta 2012
Ní mór an t-alt seo a ghlanadh, ionas go mbeidh caighdeán níos fearr ann.
Tar éis duit an t-alt a ghlanadh, is féidir leat an teachtaireacht seo a bhaint de. Féach ar Conas Leathanach a Chur in Eagar agus an Lámhleabhar Stíle le fáil amach faoin dóigh cheart le feabhas a chur ar alt ciclipéide. |
Leictreon | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
An chéad cúpla fithiseáin leictreonacha den adamh hidrigine mar trasghearraidh le cód datha don dlús dóchúlachta | ||||||||||||
Aicmiú | ||||||||||||
| ||||||||||||
Airíonna | ||||||||||||
|
Is éard atá sa leictreon (tugtar neigeatrón air freisin; is é e− an gnáthchomhartha) ná cáithnín fo-adamhach. Taobh istigh den adamh a fhaightear na leictreoin, i gcumraíocht leictreonach, ag timpeallú an núicléas (is de phrótóin agus de neodróin atá sé sin cumtha).
Tá an lucht leictreach is lú ag na leictreoin, agus gineann siad sruth leictreach agus iad ag taisteal. Toisc go bhfuil baint ann idir an méid leictreon atá ag adamh agus a chuid tarraingt chuig adaimh eile, is bunúsach an páirt a ghlacann an leictreon sa cheimic.
Stair
Bhí George Johnston Stoney, fisicí Éireannach, ar na chéad daoine a d’úsáid an focal ‘leictreon’ ar an gcainníocht bhunúsach luchta a fhaightear sa leictrealú[1].
Ba é Robert Millikan, Meiriceánach, an chéad duine a rinne luach an luchta ar an leictreon a thomhas[2]. D’úsáid sé turgnamh cáiliúil ar a dtugtar an turgnamh ola-bhraonach. Fuair sé amach go bhfuil lucht dar luach −1.6 × 10−19C (nó an luach sin iolraithe faoi shlánuimhir éigin) ar bhraon ola a luchtaítear go leictreastatach. Rinne sé amach gurb in é méid an luchta ar an leictreon.
Tagairtí
- ↑ Alex Keller: The Infancy of Atomic Physics. Hercules in His Cradle, Oxford University 1983. ISBN 0-19-853904-5
- ↑ GCE Physics A2 1 (Irish) Sum06.indd
Naisc sheachtracha
- Of the "Electron", or Atom of Electricity - by G. J. Stoney, Philosophical Magazine, Series 5, Volume 38, p. 418-420, October 1894