An difríocht idir athruithe ar: "Cathal Ó Sándair"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Content deleted Content added
mNo edit summary
m Róbat: Athruithe cosmaideacha
Líne 1: Líne 1:
Scríbhneoir [[Gaeilge]] ba ea '''Cathal Ó Sándair''' ([[15 Iúil]], [[1922]] - [[18 Feabhra]] [[1996]]). Áirítear gur scríobh sé timpeall 160 leabhar, eachtraí gearra don óige a bhformhór. Rugadh i [[Weston-super-Mare]] [[Sasana|Shasana]] é, mac le [[dornálaíocht|dornálaí]] darbh ainm Simon "Darkey" Saunders, agus le Florence Elliot as [[Baile Átha Cliath]]. Bhí triúr deartháireacha agus deirfiúr amháin ag Cathal. Ba dhuine acu an dornálaí clúiteach Jack a bhuaigh craobh na hÉireann i meáchain éagsúla sna blianta [[1937]] agus [[1938]]. D'aistrigh an teaghlach go h[[Éire|Éirinn]] agus chuaigh Simon Saunders isteach in arm an t[[Saorstát Éireann|Saorstáit]]. Chaith sé seal mar thiománaí ag an Aire [[Caoimhín Ó hUiginn]].
Scríbhneoir [[Gaeilge]] ba ea '''Cathal Ó Sándair''' ([[15 Iúil]], [[1922]] - [[18 Feabhra]] [[1996]]). Áirítear gur scríobh sé timpeall 160 leabhar, eachtraí gearra don óige a bhformhór. Rugadh i [[Weston-super-Mare]] [[Sasana|Shasana]] é, mac le [[dornálaíocht|dornálaí]] darbh ainm Simon "Darkey" Saunders, agus le Florence Elliot as [[Baile Átha Cliath]]. Bhí triúr deartháireacha agus deirfiúr amháin ag Cathal. Ba dhuine acu an dornálaí clúiteach Jack a bhuaigh craobh na hÉireann i meáchain éagsúla sna blianta [[1937]] agus [[1938]]. D'aistrigh an teaghlach go h[[Éire|Éirinn]] agus chuaigh Simon Saunders isteach in arm an t[[Saorstát Éireann|Saorstáit]]. Chaith sé seal mar thiománaí ag an Aire [[Caoimhín Ó hUiginn]].


[[Íomhá:Dúnmharbhú.jpg|deas|mion|150px|''Eachtraí Réics Carló'', Uimh. a Ceathair: ''Dúnmharbhú i bPáirc an Chrócaigh'' ([[1944]])]]Fuair Cathal a chuid meánoideachais i Sráid Synge leis na [[Bráithre Críostaí]]. Fiú agus é sa bhunscoil bhí spéis ag Cathal sa Ghaeilge agus cuireadh chun na [[Gaeltacht|Gaeltachta]] é agus é deich mbliana d'aois. Scríobh sé gearrscéal Gaeilge a foilsíodh in iris óige na mBráithre, ''Our Boys'', agus sé bliana déag aige. Chuaigh sé isteach san [[An tAerchór|Aerchór]] tar éis dó an scoil a fhágáil agus chaith sé na blianta ina dhiaidh sin ag obair mar [[státseirbhís|státseirbhíseach]]. Bhí sé ag scríobh don pháipéar nuachta ''[[Inniu]]'' agus gníomhach i n[[Glúin na Buaidhe]].
[[Íomhá:Dúnmharbhú.jpg|deas|mion|150px|''Eachtraí Réics Carló'', Uimh. a Ceathair: ''Dúnmharbhú i bPáirc an Chrócaigh'' ([[1944]])]]Fuair Cathal a chuid meánoideachais i Sráid Synge leis na [[Bráithre Críostaí]]. Fiú agus é sa bhunscoil bhí spéis ag Cathal sa Ghaeilge agus cuireadh chun na [[Gaeltacht]]a é agus é deich mbliana d'aois. Scríobh sé gearrscéal Gaeilge a foilsíodh in iris óige na mBráithre, ''Our Boys'', agus sé bliana déag aige. Chuaigh sé isteach san [[An tAerchór|Aerchór]] tar éis dó an scoil a fhágáil agus chaith sé na blianta ina dhiaidh sin ag obair mar [[státseirbhís]]each. Bhí sé ag scríobh don pháipéar nuachta ''[[Inniu]]'' agus gníomhach i n[[Glúin na Buaidhe]].


Foilsíodh a chéad leabhar do pháistí, ''Tríocha Píosa Airgid'', sa bhliain [[1942]], agus thosaigh sé ar shraith de scéalta bleachtaireachta le ''Na Mairbh a d'Fhill'' an bhliain a bhí chugainn. Tuairim is céad leabhar a scríobh sé faoin mbleachtaire [[Réics Carló]] agus bhí díol an-mhór orthu ar feadh breis agus fiche bliain. Bhí sraitheanna eile aige freisin, faoi shirriam in [[An tIarthar Fiáin|Iarthar Fiáin Mheiriceá]], Réamonn Óg, an spástaistealaí an Captaen Spéirling agus laochra eile. D'éirigh sé as a phost sa bhliain [[1953]] agus chuaigh leis an scríbhneoireacht go lánaimseartha, an t-aon scríbhneoir Gaeilge dáiríre ar éirigh leis é sin a dhéanamh. Ach tar éis deich mbliana den sclábhaíocht a bhain leis sin chuaigh sé ar ais sa státseirbhís ina oifigeach custaim.
Foilsíodh a chéad leabhar do pháistí, ''Tríocha Píosa Airgid'', sa bhliain [[1942]], agus thosaigh sé ar shraith de scéalta bleachtaireachta le ''Na Mairbh a d'Fhill'' an bhliain a bhí chugainn. Tuairim is céad leabhar a scríobh sé faoin mbleachtaire [[Réics Carló]] agus bhí díol an-mhór orthu ar feadh breis agus fiche bliain. Bhí sraitheanna eile aige freisin, faoi shirriam in [[An tIarthar Fiáin|Iarthar Fiáin Mheiriceá]], Réamonn Óg, an spástaistealaí an Captaen Spéirling agus laochra eile. D'éirigh sé as a phost sa bhliain [[1953]] agus chuaigh leis an scríbhneoireacht go lánaimseartha, an t-aon scríbhneoir Gaeilge dáiríre ar éirigh leis é sin a dhéanamh. Ach tar éis deich mbliana den sclábhaíocht a bhain leis sin chuaigh sé ar ais sa státseirbhís ina oifigeach custaim.
Líne 8: Líne 8:
Fuair sé bás an 18 Feabhra 1996.
Fuair sé bás an 18 Feabhra 1996.


==Roinnt saothar leis==
== Roinnt saothar leis ==
(Library of Congress, Washington, DC)
(Library of Congress, Washington, DC)


*''Buachaillí Chluain Éanna'' 1952)
* ''Buachaillí Chluain Éanna'' 1952)
*''Cailíní Chluain Éanna agus fear an chlóca dhuibh'' (1954)
* ''Cailíní Chluain Éanna agus fear an chlóca dhuibh'' (1954)
*''An chathair seo 'gainne'' (1946)
* ''An chathair seo 'gainne'' (1946)
*''Cluain Éanna arís'' (1952)
* ''Cluain Éanna arís'' (1952)
*''An corpán s trúnc'' (1944)
* ''An corpán s trúnc'' (1944)
*''Dúnṃharbhú i bpáirc an chrócaigh'' (1944)
* ''Dúnṃharbhú i bpáirc an chrócaigh'' (1944)
*''An gluaisteán sídhe'' (Baile Átha Cliath [Dublin]: Oifig an tSoláthair, 1945)
* ''An gluaisteán sídhe'' (Baile Átha Cliath [Dublin]: Oifig an tSoláthair, 1945)
*''Jacko agus scéalta eile'' (1944)
* ''Jacko agus scéalta eile'' (1944)
*''An lá geal'' (1945)
* ''An lá geal'' (1945)
*''Mo chara, mo namhaid'' (Baile Átha Cliath [Dublin]: Oifig an tSoláthair, [1967])
* ''Mo chara, mo namhaid'' (Baile Átha Cliath [Dublin]: Oifig an tSoláthair, [1967])
*''Réics Carló ar an ngealaigh'' (1950)
* ''Réics Carló ar an ngealaigh'' (1950)
*''Réics Carló ar dhá eachtra eile'' (1950)
* ''Réics Carló ar dhá eachtra eile'' (1950)
*''Réics Carló ar Oileán Mhanann'' (Baile Átha Cliath [Dublin]: Oifig an tSoláthair: Le ceannach ón Oifig Dhíolta Foilseachán Rialtais, 1984)
* ''Réics Carló ar Oileán Mhanann'' (Baile Átha Cliath [Dublin]: Oifig an tSoláthair: Le ceannach ón Oifig Dhíolta Foilseachán Rialtais, 1984)
*''Réics Carló san Aifric'' (1951)
* ''Réics Carló san Aifric'' (1951)
*''Réics Carló san Éigipt'' (1951)
* ''Réics Carló san Éigipt'' (1951)
*''Soir ón Rio Grande'' (1949)
* ''Soir ón Rio Grande'' (1949)
*''Súile an fodhail'' (1946)
* ''Súile an fodhail'' (1946)
*''An t-eiteallán do-fheicthe'' (1943)
* ''An t-eiteallán do-fheicthe'' (1943)
*''Triocha písa airgid'' (1943)
* ''Triocha písa airgid'' (1943)
*''Uathbhás i mBrugh na Bóinne'' (1944)
* ''Uathbhás i mBrugh na Bóinne'' (1944)


==Naisc Sheachtracha==
== Naisc Sheachtracha ==
*http://www.cathalosandair.com/
* http://www.cathalosandair.com/


[[Catagóir:Scríbhneoirí Éireannacha|Ó Sándair, Cathal]]
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1922|Ó Sándair, Cathal]]
[[Catagóir:Básanna i 1996]]


[[Rang:Scríbhneoirí Éireannacha|Ó Sándair, Cathal]]
[[Rang:Daoine a rugadh i 1922|Ó Sándair, Cathal]]
[[Rang:Básanna i 1996]]
[[en:Cathal Ó Sándair]]
[[en:Cathal Ó Sándair]]

Leagan ó 09:20, 18 Feabhra 2011

Scríbhneoir Gaeilge ba ea Cathal Ó Sándair (15 Iúil, 1922 - 18 Feabhra 1996). Áirítear gur scríobh sé timpeall 160 leabhar, eachtraí gearra don óige a bhformhór. Rugadh i Weston-super-Mare Shasana é, mac le dornálaí darbh ainm Simon "Darkey" Saunders, agus le Florence Elliot as Baile Átha Cliath. Bhí triúr deartháireacha agus deirfiúr amháin ag Cathal. Ba dhuine acu an dornálaí clúiteach Jack a bhuaigh craobh na hÉireann i meáchain éagsúla sna blianta 1937 agus 1938. D'aistrigh an teaghlach go hÉirinn agus chuaigh Simon Saunders isteach in arm an tSaorstáit. Chaith sé seal mar thiománaí ag an Aire Caoimhín Ó hUiginn.

Eachtraí Réics Carló, Uimh. a Ceathair: Dúnmharbhú i bPáirc an Chrócaigh (1944)

Fuair Cathal a chuid meánoideachais i Sráid Synge leis na Bráithre Críostaí. Fiú agus é sa bhunscoil bhí spéis ag Cathal sa Ghaeilge agus cuireadh chun na Gaeltachta é agus é deich mbliana d'aois. Scríobh sé gearrscéal Gaeilge a foilsíodh in iris óige na mBráithre, Our Boys, agus sé bliana déag aige. Chuaigh sé isteach san Aerchór tar éis dó an scoil a fhágáil agus chaith sé na blianta ina dhiaidh sin ag obair mar státseirbhíseach. Bhí sé ag scríobh don pháipéar nuachta Inniu agus gníomhach i nGlúin na Buaidhe.

Foilsíodh a chéad leabhar do pháistí, Tríocha Píosa Airgid, sa bhliain 1942, agus thosaigh sé ar shraith de scéalta bleachtaireachta le Na Mairbh a d'Fhill an bhliain a bhí chugainn. Tuairim is céad leabhar a scríobh sé faoin mbleachtaire Réics Carló agus bhí díol an-mhór orthu ar feadh breis agus fiche bliain. Bhí sraitheanna eile aige freisin, faoi shirriam in Iarthar Fiáin Mheiriceá, Réamonn Óg, an spástaistealaí an Captaen Spéirling agus laochra eile. D'éirigh sé as a phost sa bhliain 1953 agus chuaigh leis an scríbhneoireacht go lánaimseartha, an t-aon scríbhneoir Gaeilge dáiríre ar éirigh leis é sin a dhéanamh. Ach tar éis deich mbliana den sclábhaíocht a bhain leis sin chuaigh sé ar ais sa státseirbhís ina oifigeach custaim.

Bhí sé pósta ar Mháire McGeown as Ard Mhacha agus bhí ceathrar clainne acu. Fuair sé bás an 18 Feabhra 1996.

Roinnt saothar leis

(Library of Congress, Washington, DC)

  • Buachaillí Chluain Éanna 1952)
  • Cailíní Chluain Éanna agus fear an chlóca dhuibh (1954)
  • An chathair seo 'gainne (1946)
  • Cluain Éanna arís (1952)
  • An corpán s trúnc (1944)
  • Dúnṃharbhú i bpáirc an chrócaigh (1944)
  • An gluaisteán sídhe (Baile Átha Cliath [Dublin]: Oifig an tSoláthair, 1945)
  • Jacko agus scéalta eile (1944)
  • An lá geal (1945)
  • Mo chara, mo namhaid (Baile Átha Cliath [Dublin]: Oifig an tSoláthair, [1967])
  • Réics Carló ar an ngealaigh (1950)
  • Réics Carló ar dhá eachtra eile (1950)
  • Réics Carló ar Oileán Mhanann (Baile Átha Cliath [Dublin]: Oifig an tSoláthair: Le ceannach ón Oifig Dhíolta Foilseachán Rialtais, 1984)
  • Réics Carló san Aifric (1951)
  • Réics Carló san Éigipt (1951)
  • Soir ón Rio Grande (1949)
  • Súile an fodhail (1946)
  • An t-eiteallán do-fheicthe (1943)
  • Triocha písa airgid (1943)
  • Uathbhás i mBrugh na Bóinne (1944)

Naisc Sheachtracha