An difríocht idir athruithe ar: "Tánaiste"

← Gabh chuig an difear roimhe seo An chéad dhifear eile →

Content deleted Content added

Inline

Leagan ó 17:59, 27 Iúil 2006

Is é an Tánaiste leas cheannaire rialtais na Phoblacht na hÉireann, nó an tOireachtas mar a thugtar air. Caithfidh an Taoiseach, an Tánaiste agus an tAire Airgeadais bheith ina mbaill de Dháil Éireann, an teach ísle san Oireachtas. Ceaptar an Tánaiste ag Uachtarán na hÉireann, tar éis ainmníocht ón Taoiseach. D'fheidhmeodh an Tánaiste thar ceann an Taoisigh dá bhfaighfeadh seisean bás nó dá gcuirfí ó chumas é, go dtí go gceapfaí Taoiseach nua.

Faoi láthair, is í Máire Ní Áirne (Béarla: Mary Harney) ceannaire an Pháirtí Daonlathach atá sa phost.

Téarma

Tá bunús an nóis le fáil i sean-chóras na nGael. Bhíodh Tánaiste ainmnithe ag Taoisigh chun a n-áit a ghlacadh dá marófaí iad nó dá dtarlódh rud ar bith a chuirfeadh cosc orthu a ndualgais a chomhlíonadh. Sa dóigh sin bhíothas ag súil nach mbeadh achrann nuair a bheadh comharba le piocadh. "An té a bhfuiltear ag feitheamh leis' is bunchiall don fhocal.

Stair

Cruthaíodh an t-oifig seo i 1937, in áit oifig an Leas-Uachtarán na hArd-Chomhairle a bhí ann i ré an Saorstát. Bunaíodh an t-oifig mar pháirt den bhunreacht nua Bunreacht na hÉireann. Ba é Seán T. Ó Ceallaigh, ó bhFianna Fáil, an chéad Tánaiste ar 29 Nollaig, 1937. Sa lá atá inniu ann, is coitiant go bhfaigheann ceannaire an dara páirtí is mó sa comhrialtas an post tábhachtach seo.

Liosta Tánaistí

Bhí trí téarma san oifig ag Seán F. Lemass (Fianna Fáil) agus Dick Spring (Lucht Oibre). Bhí dhá téarma ag William Norton (Lucht Oibre), agus téarma amháin ag na daoine eile.

An Tánaiste	As	Go dtí	Páirtí
Seán T. Ó Ceallaigh	29 Nollaig, 1937	14 Meitheamh, 1945	Fianna Fáil
Seán F. Lemass	14 Meitheamh, 1945	18 Feabhra, 1948	Fianna Fáil
William Norton	18 Feabhra, 1948	13 Meitheamh, 1951	Lucht Oibre
Seán F. Lemass	13 Meitheamh, 1951	2 Meitheamh, 1954	Fianna Fáil
William Norton	2 Meitheamh, 1954	20 Márta, 1957	Lucht Oibre
Seán F. Lemass	20 Márta, 1957	23 Meitheamh, 1959	Fianna Fáil
Seán Mac an tSaoi	23 Meitheamh, 1959	21 Aibreán, 1965	Fianna Fáil
Proinsias Mac Aodhagáin	21 Aibreán, 1965	2 Iúil, 1969	Fianna Fáil
Erskine Childers	2 Iúil, 1969	14 Márta, 1973	Fianna Fáil
Brendan Corish	14 Márta, 1973	5 Iúil, 1977	Lucht Oibre
George Colley	5 Iúil, 1977	30 Meitheamh, 1981	Fianna Fáil
Michael O'Leary	30 Meitheamh, 1981	9 Márta, 1982	Lucht Oibre
Ray MacSharry	9 Márta, 1982	14 Nollaig, 1982	Fianna Fáil
Dick Spring	14 Nollaig, 1982	20 Eanáir, 1987	Lucht Oibre
Peter Barry	20 Eanáir, 1987	10 Márta, 1987	Fine Gael
Brian Lenihan	10 Márta, 1987	31 Deireadh Fómhair, 1990	Fianna Fáil
John P. Wilson	13 Samhain, 1990	12 Eanáir, 1993	Fianna Fáil
Dick Spring	12 Eanáir, 1993	17 Samhain, 1994	Lucht Oibre
Parthalán Ó hEachthairn	19 Samhain, 1994	15 Nollaig, 1994	Fianna Fáil
Dick Spring	15 Nollaig, 1994	26 Meitheamh, 1997	Lucht Oibre
Máire Ní Áirne	26 Meitheamh, 1997	In oifig anois	An Páirtí Daonlathach

@@ Líne 1: / Líne 1: @@
-Is é '''an Tánaiste''' leas cheannaire Rialtais na [[Poblacht na hÉireann|hÉireann]]. Faoi láthair, is í [[Máire Ní Áirne]] (Mary Harney) ceannaire an Pháirtí Daonlathach atá sa phost. Caithfidh [[an Taoiseach]], an Tánaiste agus an tAire Airgeadais bheith ina mbaill de [[Dáil Éireann|Dháil Éireann]]. D'fheidhmeodh an Tánaiste thar ceann an Taoisigh dá bhfaighfeadh seisean bás nó dá gcuirfí ó chumas é, go dtí go gceapfaí Taoiseach nua.
+Is é '''an Tánaiste''' leas cheannaire rialtais na [[Poblacht na hÉireann|Phoblacht na hÉireann]], nó an t[[Oireachtas]] mar a thugtar air. Caithfidh [[an Taoiseach]], an Tánaiste agus an t[[Aire Airgeadais]] bheith ina mbaill de [[Dáil Éireann|Dháil Éireann]], an teach ísle san Oireachtas. Ceaptar an Tánaiste ag [[Uachtarán na hÉireann]], tar éis ainmníocht ón Taoiseach. D'fheidhmeodh an Tánaiste thar ceann an Taoisigh dá bhfaighfeadh seisean bás nó dá gcuirfí ó chumas é, go dtí go gceapfaí Taoiseach nua.
+Faoi láthair, is í [[Máire Ní Áirne]] ([[Béarla]]: Mary Harney) ceannaire an [[An Páirtí Daonlathach|Pháirtí Daonlathach]] atá sa phost.
 == Téarma ==
@@ Líne 5: / Líne 7: @@
 == Stair ==
-Cruthaíodh an t-oifig seo i [[1937]], in áit oifig an [[Leas-Uachtarán na hArd-Chomhairle]] a bhí ann i ré an [[Saorstát Éireann|Saorstát]]. Bunaíodh an t-oifig mar pháirt den bhunreacht nua [[Bunreacht na hÉireann]]. Ba é [[Seán T. Ó Ceallaigh]], ó bh[[Fianna Fáil]], an chéad Tánaiste i mí Nollaig, 1937. Sa lá atá inniu ann, faigheann ceannaire an dara pháirtí is mó sa comhrialtas an post seo.
+Cruthaíodh an t-oifig seo i [[1937]], in áit oifig an [[Leas-Uachtarán na hArd-Chomhairle]] a bhí ann i ré an [[Saorstát Éireann|Saorstát]]. Bunaíodh an t-oifig mar pháirt den bhunreacht nua [[Bunreacht na hÉireann]]. Ba é [[Seán T. Ó Ceallaigh]], ó bh[[Fianna Fáil]], an chéad Tánaiste ar [[29 Nollaig]], [[1937]]. Sa lá atá inniu ann, is coitiant go bhfaigheann ceannaire an dara páirtí is mó sa comhrialtas an post tábhachtach seo.
 == Liosta Tánaistí ==
 Bhí trí téarma san oifig ag [[Seán F. Lemass]] (Fianna Fáil) agus [[Dick Spring]] ([[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]). Bhí dhá téarma ag [[William Norton]] (Lucht Oibre), agus téarma amháin ag na daoine eile.
+<table border="1" style=border-collapse:collapse border=1 cellspacing=0 cellpadding=5>
+<tr><td>'''An Tánaiste'''</td><td>'''As'''</td><td>'''Go dtí'''</td><td>'''Páirtí'''</td></tr>
-<table border="1">
-<tr><td>''An Tánaiste''</td><td>''as''</td><td>''go dtí''</td><td>''Páirtí''</td></tr>
 <tr><td>[[Seán T. Ó Ceallaigh]]</td><td>[[29 Nollaig]], [[1937]] </td><td>[[14 Meitheamh]], [[1945]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
@@ Líne 20: / Líne 21: @@
 <tr><td>[[William Norton]]</td><td>[[2 Meitheamh]], [[1954]]</td><td>[[20 Márta]], [[1957]]</td><td>[[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]</td></tr>
 <tr><td>[[Seán F. Lemass]]</td><td>[[20 Márta]], [[1957]]</td><td>[[23 Meitheamh]], [[1959]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
-<tr><td>[[Seán McEntee]]</td><td>[[23 Meitheamh]], [[1959]]</td><td>[[21 Aibreán]], [[1965]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
+<tr><td>[[Seán Mac an tSaoi]]</td><td>[[23 Meitheamh]], [[1959]]</td><td>[[21 Aibreán]], [[1965]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
-<tr><td>[[Frank Aiken]]</td><td>[[21 Aibreán]], [[1965]]</td><td>[[2 Iúil]], [[1969]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
+<tr><td>[[Proinsias Mac Aodhagáin]]</td><td>[[21 Aibreán]], [[1965]]</td><td>[[2 Iúil]], [[1969]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
 <tr><td>[[Erskine Childers]]</td><td>[[2 Iúil]], [[1969]]</td><td>[[14 Márta]], [[1973]]</td><td>[[Fianna Fáil]]</td></tr>
 <tr><td>[[Brendan Corish]]</td><td>[[14 Márta]], [[1973]]</td><td>[[5 Iúil]], [[1977]]</td><td>[[Páirtí an Lucht Oibre (Éire)|Lucht Oibre]]</td></tr>
@@ Líne 36: / Líne 37: @@
 <tr><td>[[Máire Ní Áirne]]</td><td>[[26 Meitheamh]], [[1997]]</td><td>In oifig anois</td><td>[[An Páirtí Daonlathach]]</td></tr>
 </table>
 {{stumpa}}
-[[Rang:Polaitíocht na hÉireann|Tánaiste]]
+[[Catagóir:Polaitíocht na hÉireann|Tánaiste]]
 [[cy:Tánaiste]]