An difríocht idir athruithe ar: "An Adyghe"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Content deleted Content added
mNo edit summary
m róbat ag mionathrú: ku:Zimanê adigeyî; cosmetic changes
Líne 3: Líne 3:
|réigiún=Deisceart na [[An Rúis|Rúise]]
|réigiún=Deisceart na [[An Rúis|Rúise]]
|cainteoirí=500,000+|rang= ~
|cainteoirí=500,000+|rang= ~
|líne_ghinealaigh=[[Teangacha Cugasacha|Cugasais]]<br>
|líne_ghinealaigh=[[Teangacha Cugasacha|Cugasais]]<br />
&nbsp;[[Teangacha Cugasacha Thuaidh|Cugasach Thuaidh]]<br>
&nbsp;[[Teangacha Cugasacha Thuaidh|Cugasach Thuaidh]]<br />
&nbsp;&nbsp;[[Siorcásach]]<br>
&nbsp;&nbsp;[[Siorcásach]]<br />
&nbsp;&nbsp;&nbsp;'''Adyghe'''<br>
&nbsp;&nbsp;&nbsp;'''Adyghe'''<br />
|teanga_oifigiúil_ginideach=[[Adygea|na hAdygea]]
|teanga_oifigiúil_ginideach=[[Adygea|na hAdygea]]
|rialtóir=''Níl údarás teanga ann''
|rialtóir=''Níl údarás teanga ann''
|iso1=(Níl aon)|iso2=ady|iso3=ady}}
|iso1=(Níl aon)|iso2=ady|iso3=ady}}
Tá an teanga '''Adyghe''' (адыгэбзэ ''adygebze'', ''adəgăbză'') ar ceann den dá theanga oifigiúil i [[Adygea|bPoblacht Adygea]] sa [[An Rúis|Rúis]]. Labhraíonn treibheanna éagsúla na náisiúntachta Adyghe í: Shapsugh, Bzedugh, Abzekh, Kemirgoy, Hakuchi, agus roinnt eile freisin. Tugann an mhuintir ''Adyghadze'' nó ''Adyghabza'' ar a dteanga féin.
Tá an teanga '''Adyghe''' (адыгэбзэ ''adygebze'', ''adəgăbză'') ar ceann den dá theanga oifigiúil i [[Adygea|bPoblacht Adygea]] sa [[An Rúis|Rúis]]. Labhraíonn treibheanna éagsúla na náisiúntachta Adyghe í: Shapsugh, Bzedugh, Abzekh, Kemirgoy, Hakuchi, agus roinnt eile freisin. Tugann an mhuintir ''Adyghadze'' nó ''Adyghabza'' ar a dteanga féin.


Tá an teanga Adyghe ó dhúchas ag thart ar 125,000 duine sa Rúis. Ar fud an domhain, tá sí ag 300,000 duine, agus an chuid is mó acu ina gcónaí sa [[An Tuirc|Tuirc]].
Tá an teanga Adyghe ó dhúchas ag thart ar 125,000 duine sa Rúis. Ar fud an domhain, tá sí ag 300,000 duine, agus an chuid is mó acu ina gcónaí sa [[An Tuirc|Tuirc]].


Baineann an teanga Adyghe le fine na dteangacha Cugasacha Thiar Thuaidh. Tá gaol dlúth aici le teangacha ar nós na [[Cabairdínis|Cabairdínise]], na teanga [[Ubykh]], na [[Abchásais|hAbchásaise]] agus na teanga [[Abaza]].
Baineann an teanga Adyghe le fine na dteangacha Cugasacha Thiar Thuaidh. Tá gaol dlúth aici le teangacha ar nós na [[Cabairdínis]]e, na teanga [[Ubykh]], na [[Abchásais|hAbchásaise]] agus na teanga [[Abaza]].


Caighdeánaíodh an teanga i ndiaidh [[Réabhlóid Dheireadh Fómhair]]. Sa bhliain 1938, cuireadh an [[aibítir Choireallach]] i bhfeidhm ar an teanga, cosúil le cuid mhór teangacha eile san [[An tAontas Sóivéadach|Aontas Sóivéadach]]. Roimhe sin, b'iad aibítir na h[[Araibis|Araibise]] agus an [[aibítir Laidineach]] a bhí in úsáid.
Caighdeánaíodh an teanga i ndiaidh [[Réabhlóid Dheireadh Fómhair]]. Sa bhliain 1938, cuireadh an [[aibítir Choireallach]] i bhfeidhm ar an teanga, cosúil le cuid mhór teangacha eile san [[An tAontas Sóivéadach|Aontas Sóivéadach]]. Roimhe sin, b'iad aibítir na h[[Araibis]]e agus an [[aibítir Laidineach]] a bhí in úsáid.


==Gramadach==
== Gramadach ==


Tá abairtí bunúsacha na teanga Adyghe, cosúil leis na teangacha Cugasacha Thiar Thuaidh eile, bunaithe ar an ordú [[ainmní-cuspóir-briathar]], agus an briathar ag éileamh an [[Tuiseal oibríoch|tuisil oibrígh]].
Tá abairtí bunúsacha na teanga Adyghe, cosúil leis na teangacha Cugasacha Thiar Thuaidh eile, bunaithe ar an ordú [[ainmní-cuspóir-briathar]], agus an briathar ag éileamh an [[Tuiseal oibríoch|tuisil oibrígh]].


==Naisc sheachtracha==
== Naisc sheachtracha ==
*[http://www.language-museum.com/a/adyghe.php Sampla d'Adyghe ag ''Language Museum'']
* [http://www.language-museum.com/a/adyghe.php Sampla d'Adyghe ag ''Language Museum'']
*[http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=ADY ''Ethnologue'': Adyghe]
* [http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=ADY ''Ethnologue'': Adyghe]


[[Catagóir:Teangacha na Rúise]]

[[Catagóir:Adygea]]
[[Rang:Teangacha na Rúise]]
[[Rang:Adygea]]


[[ar:لغة أديغية]]
[[ar:لغة أديغية]]
Líne 46: Líne 45:
[[ja:アディゲ語]]
[[ja:アディゲ語]]
[[ko:아디게어]]
[[ko:아디게어]]
[[ku:Adîgeyî]]
[[ku:Zimanê adigeyî]]
[[lt:Adygų kalba]]
[[lt:Adygų kalba]]
[[mk:Адигејски јазик]]
[[mk:Адигејски јазик]]

Leagan ó 16:06, 30 Eanáir 2010

Teimpléad:Teanga Tá an teanga Adyghe (адыгэбзэ adygebze, adəgăbză) ar ceann den dá theanga oifigiúil i bPoblacht Adygea sa Rúis. Labhraíonn treibheanna éagsúla na náisiúntachta Adyghe í: Shapsugh, Bzedugh, Abzekh, Kemirgoy, Hakuchi, agus roinnt eile freisin. Tugann an mhuintir AdyghadzeAdyghabza ar a dteanga féin.

Tá an teanga Adyghe ó dhúchas ag thart ar 125,000 duine sa Rúis. Ar fud an domhain, tá sí ag 300,000 duine, agus an chuid is mó acu ina gcónaí sa Tuirc.

Baineann an teanga Adyghe le fine na dteangacha Cugasacha Thiar Thuaidh. Tá gaol dlúth aici le teangacha ar nós na Cabairdínise, na teanga Ubykh, na hAbchásaise agus na teanga Abaza.

Caighdeánaíodh an teanga i ndiaidh Réabhlóid Dheireadh Fómhair. Sa bhliain 1938, cuireadh an aibítir Choireallach i bhfeidhm ar an teanga, cosúil le cuid mhór teangacha eile san Aontas Sóivéadach. Roimhe sin, b'iad aibítir na hAraibise agus an aibítir Laidineach a bhí in úsáid.

Gramadach

Tá abairtí bunúsacha na teanga Adyghe, cosúil leis na teangacha Cugasacha Thiar Thuaidh eile, bunaithe ar an ordú ainmní-cuspóir-briathar, agus an briathar ag éileamh an tuisil oibrígh.

Naisc sheachtracha