An difríocht idir athruithe ar: "Aeráid"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Content deleted Content added
m robot Adding: scn:Clima
m robot Adding: la:Clima; cosmetic changes
Líne 1: Líne 1:
[[Image:Meánteocht Bhliantúil Map.jpg|thumb|250px|right|Meánteocht dromchla bhliantúil ó 1961 go 1990]]
[[Íomhá:Meánteocht Bhliantúil Map.jpg|thumb|250px|right|Meánteocht dromchla bhliantúil ó 1961 go 1990]]
Is é rud is '''aeráid''' ann ná an meán agus an comhathrú ar [[Aimsir (meitéareolaíocht)|aimsir]] réigiúin, i rith achair measartha fada.
Is é rud is '''aeráid''' ann ná an meán agus an comhathrú ar [[Aimsir (meitéareolaíocht)|aimsir]] réigiúin, i rith achair measartha fada.


Is féidir [[Aicmiú aeráide|Criosanna aeráide]] a shainmhíniú i dtéarmaí teochta agus déine báistí chun cur síos a dhéanamh ar a leithéid agus gaineamhlach, [[Steip na hEoráise]], foraois bháistí agus oighearchaidhp pholach.
Is féidir [[Aicmiú aeráide|Criosanna aeráide]] a shainmhíniú i dtéarmaí teochta agus déine báistí chun cur síos a dhéanamh ar a leithéid agus gaineamhlach, [[Steip na hEoráise]], foraois bháistí agus oighearchaidhp pholach.
Séard is [[pailéichlíomeolaíocht]] ann ná staidéar agus cur síos ar na clíomaí ársa ag baint úsáide as eolas ó fhoinsí neamhbhitheach, cosúil le dríodar ó ghrinneall locha agus
Séard is [[pailéichlíomeolaíocht]] ann ná staidéar agus cur síos ar na clíomaí ársa ag baint úsáide as eolas ó fhoinsí neamhbhitheach, cosúil le dríodar ó ghrinneall locha agus
croíocháin oighir agus as eolas bitheach cosúil le fáinní crainn agus coiréal .
croíocháin oighir agus as eolas bitheach cosúil le fáinní crainn agus coiréal .
Is samhlacha matamaiticiúla d'aeráid na sean-aimsire, na linne seo agus na todhchaígh iad samhlacha aeráide agus is féidir úsáid a bhaint astu chun patrúin na nathruithe go ceann i bhfad a réamh-mheas.
Is samhlacha matamaiticiúla d'aeráid na sean-aimsire, na linne seo agus na todhchaígh iad samhlacha aeráide agus is féidir úsáid a bhaint astu chun patrúin na nathruithe go ceann i bhfad a réamh-mheas.
==Sainmhíniú==
== Sainmhíniú ==
==Criosanna==
==Criosanna==
===Aicmiú Köppen===
=== Aicmiú Köppen ===




Líne 19: Líne 19:
Comhcheanglaíonn sé an mheánteocht bhliantúil agus mhíosúil agus déine báistí.
Comhcheanglaíonn sé an mheánteocht bhliantúil agus mhíosúil agus déine báistí.


====An Foraois thrópaiceach báistí====
==== An Foraois thrópaiceach báistí ====
====An Monsún trópaiceach====
====An Monsún trópaiceach====
====An Sabhána trópaiceach====
==== An Sabhána trópaiceach ====
====An Bogthais fothrópaiceach====
====An Bogthais fothrópaiceach====
====An Bogthais ilchríochach====
==== An Bogthais ilchríochach ====
====An tAeráid aigéanach====
====An tAeráid aigéanach====
====An tAeráid na Meánmhara====
==== An tAeráid na Meánmhara ====
====An Steip ilchríochach====
====An Steip ilchríochach====
====Fo-artach====
==== Fo-artach ====
====An Tundra====
====An Tundra====
====An Oighearchaidhp pholach====
==== An Oighearchaidhp pholach ====
====An Ghaineamhlach====
====An Ghaineamhlach====


==An tOireas==
== An tOireas ==
===Nua-aoiseach===
=== Nua-aoiseach ===
===Pailéichlíomeolaíocht===
===Pailéichlíomeolaíocht===
==Athrú aeráide==
== Athrú aeráide ==
===Samhail aeráide===
=== Samhail aeráide ===


==Féach freisin==
== Féach freisin ==
* [[Athrú aeráide]]
* [[Athrú aeráide]]
==Tagairtí==
== Tagairtí ==
==Naisc sheachtracha==
==Naisc sheachtracha==


Líne 94: Líne 94:
[[kk:Климат]]
[[kk:Климат]]
[[ko:기후]]
[[ko:기후]]
[[la:Clima]]
[[lt:Klimatas]]
[[lt:Klimatas]]
[[lv:Klimats]]
[[lv:Klimats]]

Leagan ó 02:54, 27 Meán Fómhair 2009

Meánteocht dromchla bhliantúil ó 1961 go 1990

Is é rud is aeráid ann ná an meán agus an comhathrú ar aimsir réigiúin, i rith achair measartha fada.

Is féidir Criosanna aeráide a shainmhíniú i dtéarmaí teochta agus déine báistí chun cur síos a dhéanamh ar a leithéid agus gaineamhlach, Steip na hEoráise, foraois bháistí agus oighearchaidhp pholach. Séard is pailéichlíomeolaíocht ann ná staidéar agus cur síos ar na clíomaí ársa ag baint úsáide as eolas ó fhoinsí neamhbhitheach, cosúil le dríodar ó ghrinneall locha agus croíocháin oighir agus as eolas bitheach cosúil le fáinní crainn agus coiréal . Is samhlacha matamaiticiúla d'aeráid na sean-aimsire, na linne seo agus na todhchaígh iad samhlacha aeráide agus is féidir úsáid a bhaint astu chun patrúin na nathruithe go ceann i bhfad a réamh-mheas.

Sainmhíniú

Criosanna

Aicmiú Köppen

Is é aicmiú aeráide Köppen ceann de na haicmí aeráide is forleithne a bhaintear úsáid as. B'é an t-aeráideolaí Gearmánach Wladimir Köppen a d'fhorbair é ar dtús, timpeall na bliana 1900 ( mhionathraigh Köppen é arís i 1918 agus i 1936 ). Tá sé bunaithe ar an choincheap gurb é an fásra dúchasach an léiriú is fearr den aeráid; mar sin, tograítear ciumhaiseanna chriosanna aeráide leis an bhfásra i gceist. Comhcheanglaíonn sé an mheánteocht bhliantúil agus mhíosúil agus déine báistí.

An Foraois thrópaiceach báistí

An Monsún trópaiceach

An Sabhána trópaiceach

An Bogthais fothrópaiceach

An Bogthais ilchríochach

An tAeráid aigéanach

An tAeráid na Meánmhara

An Steip ilchríochach

Fo-artach

An Tundra

An Oighearchaidhp pholach

An Ghaineamhlach

An tOireas

Nua-aoiseach

Pailéichlíomeolaíocht

Athrú aeráide

Samhail aeráide

Féach freisin

Tagairtí

Naisc sheachtracha