An difríocht idir athruithe ar: "Aeráid"
m robot Adding: scn:Clima |
m robot Adding: la:Clima; cosmetic changes |
||
Líne 1: | Líne 1: | ||
[[ |
[[Íomhá:Meánteocht Bhliantúil Map.jpg|thumb|250px|right|Meánteocht dromchla bhliantúil ó 1961 go 1990]] |
||
Is é rud is '''aeráid''' ann ná an meán agus an comhathrú ar [[Aimsir (meitéareolaíocht)|aimsir]] réigiúin, i rith achair measartha fada. |
Is é rud is '''aeráid''' ann ná an meán agus an comhathrú ar [[Aimsir (meitéareolaíocht)|aimsir]] réigiúin, i rith achair measartha fada. |
||
Is féidir [[Aicmiú aeráide|Criosanna aeráide]] a shainmhíniú i dtéarmaí teochta agus déine báistí chun cur síos a dhéanamh ar a leithéid agus gaineamhlach, [[Steip na hEoráise]], foraois bháistí agus oighearchaidhp pholach. |
Is féidir [[Aicmiú aeráide|Criosanna aeráide]] a shainmhíniú i dtéarmaí teochta agus déine báistí chun cur síos a dhéanamh ar a leithéid agus gaineamhlach, [[Steip na hEoráise]], foraois bháistí agus oighearchaidhp pholach. |
||
Séard is [[pailéichlíomeolaíocht]] ann ná staidéar agus cur síos ar na clíomaí ársa ag baint úsáide as eolas ó fhoinsí neamhbhitheach, cosúil le dríodar ó ghrinneall locha agus |
Séard is [[pailéichlíomeolaíocht]] ann ná staidéar agus cur síos ar na clíomaí ársa ag baint úsáide as eolas ó fhoinsí neamhbhitheach, cosúil le dríodar ó ghrinneall locha agus |
||
croíocháin oighir agus as eolas bitheach cosúil le fáinní crainn agus coiréal . |
croíocháin oighir agus as eolas bitheach cosúil le fáinní crainn agus coiréal . |
||
Is samhlacha matamaiticiúla d'aeráid na sean-aimsire, na linne seo agus na todhchaígh iad samhlacha aeráide agus is féidir úsáid a bhaint astu chun patrúin na nathruithe go ceann i bhfad a réamh-mheas. |
Is samhlacha matamaiticiúla d'aeráid na sean-aimsire, na linne seo agus na todhchaígh iad samhlacha aeráide agus is féidir úsáid a bhaint astu chun patrúin na nathruithe go ceann i bhfad a réamh-mheas. |
||
==Sainmhíniú== |
== Sainmhíniú == |
||
==Criosanna== |
==Criosanna== |
||
===Aicmiú Köppen=== |
=== Aicmiú Köppen === |
||
Líne 19: | Líne 19: | ||
Comhcheanglaíonn sé an mheánteocht bhliantúil agus mhíosúil agus déine báistí. |
Comhcheanglaíonn sé an mheánteocht bhliantúil agus mhíosúil agus déine báistí. |
||
====An Foraois thrópaiceach báistí==== |
==== An Foraois thrópaiceach báistí ==== |
||
====An Monsún |
====An Monsún trópaiceach==== |
||
====An Sabhána trópaiceach==== |
==== An Sabhána trópaiceach ==== |
||
====An Bogthais fothrópaiceach==== |
====An Bogthais fothrópaiceach==== |
||
====An Bogthais ilchríochach==== |
==== An Bogthais ilchríochach ==== |
||
====An tAeráid aigéanach==== |
====An tAeráid aigéanach==== |
||
====An tAeráid na Meánmhara==== |
==== An tAeráid na Meánmhara ==== |
||
====An Steip ilchríochach==== |
====An Steip ilchríochach==== |
||
====Fo-artach==== |
==== Fo-artach ==== |
||
====An Tundra==== |
====An Tundra==== |
||
====An Oighearchaidhp pholach==== |
==== An Oighearchaidhp pholach ==== |
||
====An Ghaineamhlach==== |
====An Ghaineamhlach==== |
||
==An tOireas== |
== An tOireas == |
||
===Nua-aoiseach=== |
=== Nua-aoiseach === |
||
===Pailéichlíomeolaíocht=== |
===Pailéichlíomeolaíocht=== |
||
==Athrú aeráide== |
== Athrú aeráide == |
||
===Samhail aeráide=== |
=== Samhail aeráide === |
||
==Féach freisin== |
== Féach freisin == |
||
* [[Athrú aeráide]] |
* [[Athrú aeráide]] |
||
==Tagairtí== |
== Tagairtí == |
||
==Naisc sheachtracha== |
==Naisc sheachtracha== |
||
Líne 94: | Líne 94: | ||
[[kk:Климат]] |
[[kk:Климат]] |
||
[[ko:기후]] |
[[ko:기후]] |
||
[[la:Clima]] |
|||
[[lt:Klimatas]] |
[[lt:Klimatas]] |
||
[[lv:Klimats]] |
[[lv:Klimats]] |
Leagan ó 02:54, 27 Meán Fómhair 2009
Is é rud is aeráid ann ná an meán agus an comhathrú ar aimsir réigiúin, i rith achair measartha fada.
Is féidir Criosanna aeráide a shainmhíniú i dtéarmaí teochta agus déine báistí chun cur síos a dhéanamh ar a leithéid agus gaineamhlach, Steip na hEoráise, foraois bháistí agus oighearchaidhp pholach. Séard is pailéichlíomeolaíocht ann ná staidéar agus cur síos ar na clíomaí ársa ag baint úsáide as eolas ó fhoinsí neamhbhitheach, cosúil le dríodar ó ghrinneall locha agus croíocháin oighir agus as eolas bitheach cosúil le fáinní crainn agus coiréal . Is samhlacha matamaiticiúla d'aeráid na sean-aimsire, na linne seo agus na todhchaígh iad samhlacha aeráide agus is féidir úsáid a bhaint astu chun patrúin na nathruithe go ceann i bhfad a réamh-mheas.
Sainmhíniú
Criosanna
Aicmiú Köppen
Is é aicmiú aeráide Köppen ceann de na haicmí aeráide is forleithne a bhaintear úsáid as. B'é an t-aeráideolaí Gearmánach Wladimir Köppen a d'fhorbair é ar dtús, timpeall na bliana 1900 ( mhionathraigh Köppen é arís i 1918 agus i 1936 ). Tá sé bunaithe ar an choincheap gurb é an fásra dúchasach an léiriú is fearr den aeráid; mar sin, tograítear ciumhaiseanna chriosanna aeráide leis an bhfásra i gceist. Comhcheanglaíonn sé an mheánteocht bhliantúil agus mhíosúil agus déine báistí.