An difríocht idir athruithe ar: "Ciarraí Aoi"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Content deleted Content added
m Bhog Marcas.oduinn an leathanach Ciarraige Aí go Ciarraí Aoi: Leagan NuaGhaeilge
m Botún litrithe
Líne 6: Líne 6:
* Ciarraige Aoi, [[Ciarraige Airtig|Ciarraí Airtigh]] agus [[Ciarraige Locha na nÁirne|Ciarraí Locha na nAirní]], suite ó thuaidh, in aice a chéile in oirthear [[Contae Mhaigh Eo|Mhaigh Eo]] agus iarthar [[Contae Ros Comáin|Ros Comáin]]. Meastar go raibh tuath abhainn acu téimh thrácht chun cinn [[Uí Bhriúin]] sna 8ú agus 9ú haoiseanna.
* Ciarraige Aoi, [[Ciarraige Airtig|Ciarraí Airtigh]] agus [[Ciarraige Locha na nÁirne|Ciarraí Locha na nAirní]], suite ó thuaidh, in aice a chéile in oirthear [[Contae Mhaigh Eo|Mhaigh Eo]] agus iarthar [[Contae Ros Comáin|Ros Comáin]]. Meastar go raibh tuath abhainn acu téimh thrácht chun cinn [[Uí Bhriúin]] sna 8ú agus 9ú haoiseanna.


Meastar gurbh iad Ciarraí Aoi, lonnaithe ar [[Maigh Aoí]], an dream is suntasaí acu. Bhíodh príomhráth ársa an chúige, [[Ráth Cruachan]], suite lastigh a gcuid críoch.<ref>[[Nollaig Ó Muraíle]], 2000, lch.&nbsp;165</ref><!--
Meastar gurbh iad Ciarraí Aoi, lonnaithe ar [[Maigh Aoí]], an dream is suntasaí acu. Bhíodh príomhráth ársa an chúige, [[Ráth Cruachan]], suite laistigh a gcuid críoch.<ref>[[Nollaig Ó Muraíle]], 2000, lch.&nbsp;165</ref><!--
:''"The most notable of the latter are Ciarraige Aí, also called Ciarraige Maige Aí, who obviously derive their designation from the great central plain of Roscommon, Mag nAí, in which the ancient 'capital' of Connacht, Cruachu, stood. Their settlement in contiguity to such a significant royal site must surely bespeak their possessing a considerable status at some stage just over the historical horizon. They first appear in the annals towards the close of the eighth century when, in 796, the [[Annála Uladh]] record the death of Duinechaid ua Daire, whom it describes as 'dux Ciarraide'; this is expanded by the Ceithre Máistrí to 'tighearna Ciarraighe Aí' and the latter also tells of the death in the same year of Fogartach mac Cathail who is termed 'tighearna Maighe Aí' ... The title used by the Ceithre Máistrí ('tiarna Mag nAí') is indicative of the struggle for control of this crucial territory between the Ciarraige of the area and the rising dynastic power of the [[Uí Bhriúin]]."-->
:''"The most notable of the latter are Ciarraige Aí, also called Ciarraige Maige Aí, who obviously derive their designation from the great central plain of Roscommon, Mag nAí, in which the ancient 'capital' of Connacht, Cruachu, stood. Their settlement in contiguity to such a significant royal site must surely bespeak their possessing a considerable status at some stage just over the historical horizon. They first appear in the annals towards the close of the eighth century when, in 796, the [[Annála Uladh]] record the death of Duinechaid ua Daire, whom it describes as 'dux Ciarraide'; this is expanded by the Ceithre Máistrí to 'tighearna Ciarraighe Aí' and the latter also tells of the death in the same year of Fogartach mac Cathail who is termed 'tighearna Maighe Aí' ... The title used by the Ceithre Máistrí ('tiarna Mag nAí') is indicative of the struggle for control of this crucial territory between the Ciarraige of the area and the rising dynastic power of the [[Uí Bhriúin]]."-->



Leagan ó 03:18, 24 Meitheamh 2022

Dream atá lonnaithe i gConnacht na meánaoise ba ea Ciarraí Aoi (Sean-Ghaeilge Ciarraige Aí).

Stair

Bhíodh ceithre ghéag na gCiarraí ann suite i gcúige Connacht, atá aithne orthu.

Meastar gurbh iad Ciarraí Aoi, lonnaithe ar Maigh Aoí, an dream is suntasaí acu. Bhíodh príomhráth ársa an chúige, Ráth Cruachan, suite laistigh a gcuid críoch.[1]

Tagairtí Annál

  • ACM 791.11, 12: Fogartach, mac Cathail, tigherna Maighe Aí & Duineachaidh ua Daire, tigherna Ciarraighe Aí d'écc.
  • AU 796.5: M. Forggusa rí H. m-Briuin, Duinechaidh h-oa Daire dux Ciarraide, mortui sunt.
  • ACM 845.10: Condmhach, mac Cethernaigh, lethtoísech Ciarraighe, d'écc.
  • ACM 997.9: Slóichcedh la Mael Seachlainn i c-Connachtaibh, co ro indir, no loiscc Magh Ai, & co ro farccbhaidh mac tigherna Ciarraighe leó.
  • AC 1315.13:
Imtusa[2] Maelruanaig Meic Diarmata ... ro aircestur o Sinaind co Caraid, ait a rabatur oirechta na Tri Ciarraigi .i. Ciarraigi Iartharach & Ciarraigi Moigi Ai & Ciarraigi Artig cona n-ellaigib uli & cona n-indilib
Iomthúsa Maolrúnaigh Mhic Dhiarmada, ... rinne sé creach ón Sionainn go Caraidh, áit a raibh oireacht na dTrí Chiarraí, .i. Ciarraí Iartharach, Ciarraí Mhaigh Aoi agus Ciarraí Airtigh, lena n-eallaí agus a n-innilí uile

Foinsí

  • Mayo Places: Their Names and Origins, Nollaig Ó Muraíle, 1985
  • The Carneys of Connacht, Nollaig Ó Muraíle, in Sages, Saints and Storytellers: Celtic Studies in Honour of Professor James Carney, ll. 342–357, eag. Ó Corráin, Breatnach and McCone, Maynooth, 1989. ISBN 1-870684-07-9.
  • Some Early Connacht Population Groups, Nollaig Ó Muraíle, in Seachas: Studies in Early and Medieval Irish Archaeology, History and Literature in Honour of Francis J. Byrne, eag. Alfred P. Smyth, Four Courts Press, Baile Átha Cliath, ll. 161–177, 2000. ISBN 1-85182-489-8.

Naisc sheachtracha

Tagairtí

  1. Nollaig Ó Muraíle, 2000, lch. 165
  2. imthús (d), iomthúsa, maidir le, i dtaobh, ar eDIL