An difríocht idir athruithe ar: "Ríocht Dheasumhan"

← Gabh chuig an difear roimhe seo An chéad dhifear eile →

Content deleted Content added

Inline

Leagan ó 12:16, 12 Bealtaine 2022

Ríocht stairiúil i n-iardheisceart na hÉireann ba ea Deasumhain nó Deasmhumhain. Bunaíodh sa bhliain 1118 í ag rí Tadhg Mac Cárthaigh, nuair a roinneadh go hoifigiúil Ríocht na Mumhan i nDeasumhain agus i dTuamhan le Conradh Ghleann Maghair. Bhí inti Contae Chorcaí agus formhór de Chontae Chiarraí. Faoi cheannas Mhic Cárthaigh a bhí sí, agus i measc clann eile sa ríocht, bhí Uí Shuilleabháin agus Uí Dhonnabháin.

Chloígh na hAngla-Normannaigh taobh oirthir Dheasumhan sa 12ú haois agus d'éirigh siad ina nIarlaí Dheasumhan, faoi cheannas FitzGerald agus Fitzmaurice. Ghéill rí Dheasumhan, Diarmaid Mac Cárthaigh, do Anraí II Shasana, ach mhair an taobh iarthair mar ríocht Ghaelach leath-neamhspleách. A bhuíochas le bua Fhínghin Mhic Cárthaigh in éadan na n-Angla-Normannach i gCath Callainn sa bhliain 1261, caomhnaítear neamhspleáchas Dheasumhan. I ndiaidh Chogaidh na Naoi mBliana sna 1590í, thángthas Deasumhan mar chuid de Ríocht na hÉireann.

Bhunaigh ríthe Dheasumhan suíomhanna amhail is Caisleán na Blarnan, Caisleán Bhaile Uí Chairbre, Mainistir Mhucrois agus Cill Chré.

@@ Líne 11: / Líne 11: @@
 |year_leader2           = 1558–1596
 }}-->
-Ríocht stairiúil i n-iardheisceart na hÉireann ab ea '''Deasumhain''' nó Deasmhumhain.  Bunaíodh sa bhliain 1118 í ag rí Tadhg Mac Cárthaigh, nuair a roinneadh go hoifigiúil [[Ríocht na Mumhan]] i n'''Deasumhain''' agus [[Tuadhmhumhain|i dTuamhan]] le [[Conradh Ghleann Maghair]].  Bhí inti [[Contae Chorcaí]] agus formhór de [[Contae Chiarraí|Chontae Chiarraí]].  Faoi cheannas [[Mic Carthaigh]] a bhí sí, agus i measc clann eile sa ríocht, bhí [[Uí Shuilleabháin]] agus [[Uí Dhonnabháin]].
+Ríocht stairiúil i n-iardheisceart na hÉireann ba ea '''Deasumhain''' nó Deasmhumhain.  Bunaíodh sa bhliain 1118 í ag rí Tadhg Mac Cárthaigh, nuair a roinneadh go hoifigiúil [[Ríocht na Mumhan]] i nDeasumhain agus [[Tuadhmhumhain|i dTuamhan]] le [[Conradh Ghleann Maghair]].  Bhí inti [[Contae Chorcaí]] agus formhór de [[Contae Chiarraí|Chontae Chiarraí]].  Faoi cheannas [[Mhic Cárthaigh]] a bhí sí, agus i measc clann eile sa ríocht, bhí [[Uí Shuilleabháin]] agus [[Uí Dhonnabháin]].
 [[Íomhá:MacCarthy.png|mion|120px|Mac Cárthaigh]]
 [[Íomhá:Sword of Nuada.png|mion|120px|Claíomh Nuadha]]
-Chloígh na [[ionradh Angla-Normannach|hAngla-Normannaigh]] taobh oirthir '''Dheasumhan''' sa 12ú haois agus d'éirigh siad ina n[[Iarlaí Deasmhumhan|Iarlaí Deasumhan]], faoi cheannas na [[FitzGerald]] agus [[Fitzmaurice]].  Ghéill rí Dheasumhan, Diarmaid Mac Cárthaigh, do [[Henry II England]], ach mhair an taobh iarthair mar ríocht Ghaelach leath-neamhspleách.  A bhuíochas le bua [[Fínghin Mac Carthaigh|Fhínghin Mhic Cárthaigh]] in éadan na n-Angla-Normannach i g[[Cath Callainn]] sa bhliain 1261, caomhnaítear neamhspleáchas Dheasumhan.  I ndiaidh an [[Cogadh Naoi mBliana (Éire)|Chogaidh Naoi mBliana]] sna 1590í, thángthas Deasumhan mar chuid de [[Ríocht na hÉireann]].
+Chloígh na [[ionradh na Normannach ar Éirinn|hAngla-Normannaigh]] taobh oirthir Dheasumhan sa 12ú haois agus d'éirigh siad ina [[Iarlaí Dheasmhumhan|nIarlaí Dheasumhan]], faoi cheannas [[FitzGerald]] agus [[Fitzmaurice]].  Ghéill rí Dheasumhan, Diarmaid Mac Cárthaigh, do [[Anraí II Shasana]], ach mhair an taobh iarthair mar ríocht Ghaelach leath-neamhspleách.  A bhuíochas le bua [[Fínghin Mac Carthaigh|Fhínghin Mhic Cárthaigh]] in éadan na n-Angla-Normannach i g[[Cath Callainn]] sa bhliain 1261, caomhnaítear neamhspleáchas Dheasumhan.  I ndiaidh [[Cogadh na Naoi mBliana (Éire)|Chogaidh na Naoi mBliana]] sna 1590í, thángthas Deasumhan mar chuid de [[Ríocht na hÉireann]].
 [[Íomhá:FitzGerald arms.svg|mion|120px]]

Leagan ó 12:16, 12 Bealtaine 2022

Tagairtí