An difríocht idir athruithe ar: "Muireadhach mac Ainfhaichilligh"

Muireadhach mac Ainfhaichilligh
Beathaisnéis
Bás	736 ;
Ríthe Dhál Riada
	733 – 736 ; ← Eochaidh mac Eochach – Eoghan mac Muireadhaigh →
Gníomhaíocht
Gairm	monarc
Teaghlach
Páiste	Eoghan mac Muireadhaigh
Athair	Ainfhaichilleach mac Fearchair

Browse history interactively

← Gabh chuig an difear roimhe seo An chéad dhifear eile →

Content deleted Content added

VisualWikitext

Inline

Leagan ó 01:00, 24 Deireadh Fómhair 2021

Rí Chineál Loairn agus Rí Dhál Riada in iarthar na hAlban ba ea Muireadhach mac Ainfhaichilligh (Meán-Ghaeilge Muiredach mac Ainbcellaig) ón mbliain 733 go dtí 736.

Ainfhaichilleach mac Fearchair ba ea a athair. Tuairiscítear a theacht i réim sa bhliain 733,^[1] cé nach follasach é sna hannála Éireann ar tháinig sé i gcomharbacht ar Eochaidh mac Eochach, rí Dál Riada. Níl sé soiléir ach oiread cé ar tháinig sé i gcomharbacht air mar rí Chineál Loairn, ach d'fhéadfadh é gurbh é a chol ceathrar, Dúngal mac Sealbhaigh, a bhí i gceist. Feictear Muireadhach sa dán molta den 11ú haois, Duan Albanach.

Is dócha gur tháinig deireadh leis tar éis do Dhál Riada bheith cliste ag na Cruithneach faoi cheannas Aonghasa I. Tuairiscítear fosta go ndeachaigh Talorgan deartháir Aonghasa ar tóir 'mhic Ainfhaichilligh', ach ní deirtear ar mharaigh sé é.^[2]

Is é Aodh Fionn de Chineál Ghabhráin an chéad rí eile ainmnithe sna hannála, don bhliain 768. De réir roinnt foinsí Albanacha, Chronicle of Melrose ina measc, tháinig Eoghan mac Muireadhaigh i gcomharbacht air.

Feictear tásc Mhuireadhaigh i nAnnála na gCeithre Máistrí faoin mbliain 771,^[3] a fhreagraíonn le c. 776, nó chomh déanach le 778, óir go bhfeictear tásc Aodha Fhionn don bhlian chéanna.^[4]

Naisc sheachtracha

Corpus of Electronic Texts

Tagairtí

↑ AU 733.2
↑ AU 736.1, 736.2
↑ Annála na gCeithre Máistrí, ACM 771.11
↑ ACM 771.18

[1] AU 733.2

[2] AU 736.1, 736.2

[3] Annála na gCeithre Máistrí, ACM 771.11

[4] ACM 771.18

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Líne 5: / Líne 5: @@
 [[Ainbcellach mac Ferchair|Ainfhaichilleach mac Fearchair]] ba ea a athair.  Tuairiscítear a theacht i réim sa bhliain 733,<ref>AU 733.2</ref> cé nach follasach é sna h[[annála Éireann]] ar tháinig sé i gcomharbacht ar [[Eochaid mac Echdach|Eochaidh mac Eochach]], rí Dál Riada.  Níl sé soiléir ach oiread cé ar tháinig sé i gcomharbacht air mar rí Chineál Loairn, ach d'fhéadfadh é gurbh é  a chol ceathrar, [[Dúngal mac Selbaig|Dúngal mac Sealbhaigh]], a bhí i gceist.  Feictear Muireadhach sa dán molta den 11ú haois, [[Duan Albanach]].
+Is dócha gur tháinig deireadh leis tar éis do Dhál Riada bheith cliste ag na Cruithneach faoi cheannas [[Óengus I na gCruithneach|Aonghasa I]].  Tuairiscítear fosta go ndeachaigh [[Talorgan mac Fergusa|Talorgan]] deartháir Aonghasa ar tóir 'mhic Ainfhaichilligh', ach ní deirtear ar mharaigh sé é.<ref>AU 736.1, 736.2</ref>
-'' It is likely that his reign ended as a result of his defeat at the hands of the [[Cruithnigh]] of [[Fortriu]], led by [[Talorgan mac Fergusa]], brother of [[Óengus I of the Picts|Óengus]], at "Cnoc Cairpri in Calathros at Etarlinde".  The battle is recorded by the [[Annála Uladh]], but Muireadhach death is not.
-'' The independent existence of the kingdom of the Cineál Loairn, and that of Dál Riada, probably ended in 736, after which time it formed part of the kingdom of the Picts, Aonghasa I.  The next king of Dál Riada reported by the Irish annals is [[Áed Find|Aodh Fionn]], of the Cineál Ghabhráin, named in 768. Some Scottish sources, including the ''[[Chronicle of Melrose]]'', have Muireadhach son [[Eógan mac Muiredaig|Eoghan]] as his successor.
+Is é [[Áed Find|Aodh Fionn]] de Chineál Ghabhráin an chéad rí eile ainmnithe sna hannála, don bhliain 768.  De réir roinnt foinsí Albanacha, ''[[Chronicle of Melrose]]'' ina measc, tháinig [[Eógan mac Muiredaig|Eoghan mac Muireadhaigh]] i gcomharbacht air.
-'' An entry in the [[Annála na gCeithre Máistrí]] under the year 771 (corresponding to about 776&nbsp;AD, but perhaps as late as 778&nbsp;AD since the death of Áed Find appears in the same year) reports Muireadhach death.
+Feictear tásc Mhuireadhaigh i n[[Annála na gCeithre Máistrí]] faoin mbliain 771,<ref>[[Annála na gCeithre Máistrí]], ACM 771.11</ref> a fhreagraíonn le c. 776, nó chomh déanach le 778, óir go bhfeictear tásc Aodha Fhionn don bhlian chéanna.<ref>ACM 771.18</ref>
 == Naisc sheachtracha ==