Scaradh sóisialta

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Teimpléad:WD Bosca Sonraí GalarScaradh sóisialta
cuir in eagar
Cineálnon-pharmaceutical countermeasure (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Acmhainní seachtracha
MeSHD000085762 Cuir in eagar ar Wikidata
UMLS CUIC5392135 Cuir in eagar ar Wikidata

Is éard is scaradh sóisialta ann ná tacar de ghníomhartha rialaithe ionfhabhtaithe neamh-chógaisíochta a bhfuil sé d’aidhm acu leathadh galar tógálach a stopadh nó a mhoilliú. Is é cuspóir an scartha shóisialta ná an dóchúlacht teagmhála idir daoine a bhfuil ionfhabhtú orthu a laghdú, agus daoine eile nach bhfuil ionfhabhtaithe, d’fhonn tarchur galair, galracht agus básmhaireacht a íoslaghdú.[1][2]

Diúltaíodh bealach isteach sa bhaile don bheirt lobhar. Greanadh adhmaid le Vincent de Beauvais, 14ú haois

Is éifeachtaí an scaradh sóisialta nuair is féidir an t-ionfhabhtú a tharchur trí ionfhabhtaithe bhraoinínigh (casacht nó sraothartach); theagmhála fisiciúla dírí, lena n-áirítear teagmháil ghnéasach; teagmháil fhisiciúil indíreach (m.sh. trí dhul i dteagmháil le dromchla éillithe cosúil le fomite); nó tarchur aeriompartha (más féidir leis an miocrorgánach maireachtáil san aer ar feadh tréimhsí fada).[3]

Is foirgneamh ón 18ú haois é Lazzaretto d'Ancona a tógadh ar oileán saorga chun fónamh mar stáisiún coraintín agus ospidéal lobhar do bhaile calafoirt Ancona, san Iodáil.

D’fhéadfadh sé nach mbeadh an scaradh sóisialta chomh héifeachtach i gcásanna ina dtarchuirtear an t-ionfhabhtú go príomha trí uisce nó bia éillithe nó ag veicteoirí mar mhuiscítí nó fheithidí eile, agus níos chomh minic céanna ó dhuine go duine.[4]

I measc na míbhuntáistí a bhaineann leis an scaradh sóisialta tá uaigneas, táirgiúlacht laghdaithe, agus cailliúint sochar eile a bhaineann le hidirghníomhaíocht an duine .

Sa seachtú haois RC a haimsítear ceann de na tagairtí is luaithe don scaradh sóisialta i Leabhar Leviticus, 13:46: ""Agus an lobhar leis a bhfuil an phlá ... fanfaidh sé ina aonar; in áit chónaithe [lasmuigh] den champa. " [5]

Go stairiúil, bunaíodh coilíneachtaí lobhar agus lazarettos mar bhealach chun leathadh lobhra agus galair thógálacha eile a chosc trí scartha shóisialta,[6] go dtí go dtuigfí an tarchur agus gur cumadh cóireálacha éifeachtacha.

Samplaí[cuir in eagar | athraigh foinse]

I measc roinnt samplaí den scaradh sóisialtaa úsáidtear chun leathadh tinnis thógálacha a rialú tá: [7][8]  

  • dúnadh na scoile (réamhghníomhach nó frithghníomhach), oideachas ar líne [9]
  • ionaid oibre a dhúnadh,[10] lena n-áirítear dúnadh gnólachtaí “neamhriachtanacha” agus seirbhísí sóisialta (ciallaíonn “neamhriachtanach” na saoráidí sin nach gcoinníonn príomhfheidhmeanna sa phobal, seachas seirbhísí riachtanacha [11])
  • Aonrú
  • Coraintín
  • Cordon sanitaire nó líne chosanta
  • ceapadh cosanta
  • Ollchruinnithe mar imeachtaí spóirt, scannáin nó seónna ceoil a chealú [12]
  • Olliompar a dhúnadh nó a theorannú
  • Dúnadh áiseanna áineasa (linnte snámha pobail, clubanna óige, giomnáisiam) [13]
  • Bearta “féin-chumhdach” do dhaoine aonair, lena n-áirítear teagmhálacha duine le duine a theorannú, gnó a dhéanamh ar an bhfón nó ar líne, áiteanna poiblí a sheachaint agus taisteal gan ghá a laghdú.[14][15]
  • Beannú ag an uillinn (in ionad an chroitheadh ​​láimhe) agus an " sraoth Dracula " [16]

Éifeachtacht[cuir in eagar | athraigh foinse]

Trí bhuaic ghéar na n-ionfhabhtuithe a chosc, ar a dtugtar cuar na heipidéime a leathadh, ní bhíonn an t-éileamh ar sheirbhísí cúram sláinte rómhór, agus soláthraíonn sé níos mó ama freisin chun vacsaín / cóireáil a fhorbairt. Trí na hionfhabhtuithe a scaipeadh thar thréimhse ama níos faide, is féidir le seirbhísí cúram sláinte líon na n-othar a bhainistiú níos fearr.[17][18]

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. "Social distancing could buy U.S. valuable time against coronavirus". Washington Post.
  2. Pandemic Planning - Social Distancing Fact Sheet
  3. ""Information about Social Distancing," Santa Clara Public Health Department.". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2020-03-27. Dáta rochtana: 2020-03-16.
  4. "Interim Pre-Pandemic Planning Guidance: Community Strategy for Pandemic Influenza Mitigation in the United States—Early, Targeted, Layered Use of Nonpharmaceutical Interventions," CDC, Feb 2007
  5. Bible Gateway, Authorized King James Version, Leviticus 13:46
  6. Charles Léon Souvay, "Leprosy," Catholic Encyclopedia (1913), Volume 9.
  7. Kathy Kinlaw, Robert Levine, "Ethical Guidelines on Pandemic Influenza," CDC, December 2006
  8. "Coronavirus: Why You Must Act Now" (en). Medium.
  9. "Closure of schools during an influenza pandemic" (2009). The Lancet Infectious Diseases 9 (8): 473–481. doi:10.1016/s1473-3099(09)70176-8. PMID 19628172. 
  10. "The Impact of Workplace Policies and Other Social Factors on Self-Reported Influenza-Like Illness Incidence During the 2009 H1N1 Pandemic" (2012). American Journal of Public Health 102 (1): 134–140. doi:10.2105/AJPH.2011.300307. PMID 22095353. 
  11. ""Social Distancing Support Guidelines," Colorado Dept. of Public Health and Environment, March 2008.". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2017-02-13. Dáta rochtana: 2020-03-16.
  12. R. Booy and J. Ward, "Evidence compendium and advice on social distancing and other related measures for response to an influenza pandemic," National Centre for Immunisation Research and Surveillance. Curtha i gcartlann 2015-05-15 ar an Wayback Machine
  13. "Flu Pandemic Mitigation - Social Distancing"
  14. Glass RJ, Glass LM, Beyeler WE, Min HJ. "Targeted Social Distancing Designs for Pandemic Influenza." Emerg Infect Dis. 2006;12(11):1671-1681. https://dx.doi.org/10.3201/eid1211.060255
  15. ""Social Distancing Guidelines (for workplace communicable disease outbreaks)"". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2017-04-23. Dáta rochtana: 2020-03-16.
  16. ""Guidance on Preparing Workplaces for an Influenza Pandemic," OSHA 3327-02N 2007". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2020-03-25. Dáta rochtana: 2020-03-16.
  17. "The three phases of Covid-19 – and how we can make it manageable". The Spinoff.
  18. Anderson (March 2020). "How will country-based mitigation measures influence the course of the COVID-19 epidemic?". The Lancet. doi:10.1016/S0140-6736(20)30567-5. “A key issue for epidemiologists is helping policy makers decide the main objectives of mitigation—e.g., minimising morbidity and associated mortality, avoiding an epidemic peak that overwhelms health-care services, keeping the effects on the economy within manageable levels, and flattening the epidemic curve to wait for vaccine development and manufacture on scale and antiviral drug therapies.”